Kobieta w ciąży: 20 najpopularniejszych pytań o ciążę
Każda kobieta w ciąży, gdy tylko pojawią się u niej pierwsze objawy, zadaje masę pytań: co robić, by dziecko prawidłowo się rozwijało i co może mu zaszkodzić, jakie badania w ciąży są obowiązkowe, czym się leczyć, jak często wykonywać usg ciąży...? Cieszysz się, ale i niepokoisz zarazem tym, co się z tobą dzieje. Przedstawiamy odpowiedzi na najpopularniejsze pytania zadawane przez debiutujące mamy.
Spis treści
- 1. Czy na wymioty w ciąży są jakieś leki?
- 2. Witaminy w tabletkach w 1 trymestrze ciąży
- 3. Bóle głowy w ciąży i sposoby ich zwalczania?
- 4. Czy jest konieczne USG potwierdzające ciążę, wykonywane między 6. a 9. tygodniem?
- 5. Sex w ciąży
- 6. Bóle brzucha w ciąży - czy to normalne?
- 7. Bliźniaki - skąd się biorą ciąże mnogie?
- 8. Czy warto zrobić USG 4D?
- 9. Jaki wpływ na dziecko ma stres matki w ciąży?
- 10. Czy jeśli podczas pierwszej ciąży miałam zbyt mało wód płodowych, to w drugiej ciąży można się spodziewać tego samego?
- 11. Przeziębienie w ciąży
- 12. Prowadzenie samochodu w ciąży
- 13. O czym świadczy plamienie w ciąży?
- 14. Sport w ciąży
- 15. Czy można spać na brzuchu w ciąży?
- 16. Jedzenie słodyczy przed badaniem KTG. Dlaczego?
- 17. Jak poznać, że odchodzą wody płodowe?
- 18. Co może wywołać przedwczesny poród?
- 19. Czy podczas ciąży można czuć czkawkę dziecka?
- 20. Co zrobić kiedy mija termin porodu?
- Polecamy wideo: Dieta przyszłej mamy czyli czego nie jeść w ciąży
1. Czy na wymioty w ciąży są jakieś leki?
Na nudności, wymioty i inne sensacje (np. ślinotok) dobre jest m.in. powolne wstawanie i zjedzenie czegoś na czczo (np. bułki z masłem). Dopiero po 45–60 minutach można się czegoś napić. Nie warto zmuszać się do jedzenia czegoś, czego się nie lubi, choćby było bardzo zdrowe. Do 12.–14. tygodnia ciąży te przykre objawy powinny ustąpić. A jeśli tak się nie stanie, lekarz może zalecić np. Torecan w czopkach. Natomiast przy długotrwałych silnych wymiotach, prowadzących do utraty wagi i zaburzeń elektrolitowych, trzeba iść do szpitala na kroplówki. Pozwolą one nawodnić organizm i wyrównać poziom elektrolitów.
Przeczytaj również: Mdłości i wymioty w ciąży. Sprawdzone sposoby na nudności w ciąży
2. Witaminy w tabletkach w 1 trymestrze ciąży
Jeśli kobieta dobrze się czuje i ma prawidłowe wyniki morfologii krwi w ciąży, podawanie witamin w 1 trymestrze nie jest konieczne, wystarczy kwas foliowy. Dopiero gdy wyniki są słabe, lekarz może zalecić witaminy, ale podstawą jest zawsze pełnowartościowa dieta. A kiedy badania krwi wskazują np. na zaniżony poziom żelaza, lepiej dostarczać je w preparatach żelaza, a nie w multiwitaminach. Takie wieloskładnikowe preparaty mogą bowiem powodować uczulenie i, co gorsza, nie wiadomo, który składnik jest alergenem. I jeszcze jedno: ostatnio rodzą się bardzo duże dzieci. Istnieje podejrzenie, że może to być spowodowane nadmierną suplementacją witamin u kobiet w ciąży. A dla drobnych kobiet samodzielne urodzenie np. 4-kilogramowego dziecka może być przecież bardzo trudne.
3. Bóle głowy w ciąży i sposoby ich zwalczania?
Powody tych dolegliwości mogą być różne, np. nasilone oddziaływanie hormonów ciążowych czy rodzinne skłonności do bólów migrenowych. Lekarz prowadzący powinien też sprawdzić, czy nie ma jakiejś organicznej przyczyny bólów głowy (np. naczyniaków). Wskazana jest więc konsultacja u neurologa. Jeśli okaże się, że potrzebne są leki przeciwbólowe, lekarz może zalecić np. paracetamol. Warto też pamiętać, że łagodzeniu dolegliwości służy przebywanie na świeżym powietrzu, spokój, polegiwanie i zdrowa dieta. Natomiast stres i ciężka praca często powodują nasilenie bólu głowy.
4. Czy jest konieczne USG potwierdzające ciążę, wykonywane między 6. a 9. tygodniem?
Jeżeli nic złego się nie dzieje, tzn. nie ma krwawienia (plamienie może być), bólów czy innych niepokojących objawów, USG w tym okresie nie jest konieczne. Pierwsze badanie, tzw. genetyczne, należy wykonać według schematu, czyli między 11. a 14. tygodniem.
5. Sex w ciąży
Mamy tu dwie szkoły. Jedna mówi, że można bezpiecznie współżyć do 36. tygodnia ciąży niezagrożonej porodem przedwczesnym. Druga zakłada, że gdy partnerzy sobie ufają, a stan ciąży jest bardzo dobry, to można współżyć jeszcze 2–3 tygodnie dłużej. Niektórzy ginekolodzy praktycy doradzają rodzicom stosunek seksualny w sytuacji, gdy dziecko nie spieszy się na świat. Nasienie zawiera bowiem substancje przyspieszające poród (prostaglandyny).
6. Bóle brzucha w ciąży - czy to normalne?
Przede wszystkim nie trzeba prowokować bólu. Kobiety czasem same sobie szkodzą, masując się po brzuchu, a to może wywołać czynność skurczową macicy. Z początku nic się nie dzieje, ale potem brzuch twardnieje i zaczyna boleć. Warto więc zapamiętać, że brzuch można dotykać i przytrzymywać go, ale nie masować! Niektórym paniom w pozbyciu się bólu brzucha pomaga No-spa, działająca rozkurczowo. Nie należy jednak stosować tego leku przesadnie często, tylko rano i wieczorem. Obecnie zaleca się raczej dopochwowo luteinę, która tonizuje i rozluźnia. Kiedy jednak bóle brzucha typu miesiączkowego pojawiają się w 20. tygodniu ciąży lub później, a do tego są częste (co 10–15 minut), to jest to powód do niepokoju i trzeba się zgłosić do lekarza.
7. Bliźniaki - skąd się biorą ciąże mnogie?
W dobie antykoncepcji coraz częściej zdarzają się ciąże mnogie, bo po odstawieniu leków antykoncepcyjnych często dochodzi do tzw. efektu odstawienia i spontanicznych owulacji. Co więcej, zdarza się, że u kobiet, które mają trudności z zajściem w ciążę, na skutek stymulacji owulacji może dojść do zapłodnienia 2–3 komórek jajowych w obrębie jednego cyklu, i to w odstępie kilku dni, a nawet... tygodni. Dziś nikt już nie uważa, że kobieta ma jedną owulację, w połowie cyklu. Tak więc wzrost liczby ciąż bliźniaczych i mnogich jest częściowo efektem ingerencji w płodność kobiety.
Przeczytaj również: Narodziny bliźniaków - jak się przygotować do ciąży mnogiej?
8. Czy warto zrobić USG 4D?
Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby korzystać z tej fantastycznej zdobyczy techniki. W porównaniu z tradycyjnym zdjęciem USG, to nowoczesne badanie wygląda po prostu dużo ładniej. Jednak z tego powodu jego wartość diagnostyczna się nie zmienia – jest taka sama jak przy tradycyjnym USG.
9. Jaki wpływ na dziecko ma stres matki w ciąży?
Zdecydowanie tak! Przewlekłe napięcie i zdenerwowanie jest tak samo szkodliwe jak palenie papierosów. W sytuacjach stresowych nadnercza kobiety wytwarzają substancje (katecholaminy) wywołujące skurcz naczyń krwionośnych. Z tego powodu dopływ krwi i tlenu do płodu jest ograniczony. Jeśli kobietę ustawicznie spotykają takie sytuacje, może to spowodować np. urodzenie dziecka z mniejszą masą ciała. Wpływ stresu jest widoczny na prostych przykładach: gdy matka się denerwuje, dziecko w brzuchu gwałtownie się porusza, jest niespokojne. A gdy mama śpiewa – wycisza się. Potwierdzają to badania naukowe.
10. Czy jeśli podczas pierwszej ciąży miałam zbyt mało wód płodowych, to w drugiej ciąży można się spodziewać tego samego?
Niekoniecznie, bo każda ciąża jest inna. Wiele zależy jednak od tego, kiedy małowodzie zostanie stwierdzone. Pod koniec ciąży wody płodowe nie są już produkowane i zmniejsza się ich ilość. Jest to więc normalny objaw dojrzewania ciąży i zbliżającego się porodu. Jeżeli natomiast małowodzie widać na USG wcześniej, w 24.–27. tygodniu, to jest to objaw niepokojący, bo może świadczyć o wadzie układu moczowego dziecka.
11. Przeziębienie w ciąży
Najlepsze są domowe sposoby leczenia połączone z leżeniem i wygrzewaniem się w domu. Można też stosować leki homeopatyczne i np. Sinupret czy paracetamol. Jeśli jednak infekcji towarzyszy ropny stan zapalny, wysoka temperatura i nie pomagają już wspomniane słabsze leki, to nie pozostaje nic innego jak antybiotyk. Musi to być lek bezpieczny dla dziecka, dlatego powinien go zalecić lekarz, który wie o ciąży pacjentki.
12. Prowadzenie samochodu w ciąży
Jeżeli kobieta pewnie prowadzi samochód i dobrze się czuje, może prowadzić do 28.–30. tygodnia ciąży. Potem brzuch staje się już coraz większy, kierownica może go uciskać i zaczynają się problemy ze swobodnym kierowaniem. Wtedy lepiej przesiąść się na fotel pasażera, pamiętając o pasach. Policja, co prawda, pozwala paniom w zaawansowanej ciąży jeździć bez pasów, ale więcej złego można wyrządzić sobie czy dziecku, jeżdżąc bez nich. Gdy bardzo uciskają, wystarczy podłożyć np. gąbkę lub użyć specjalnego adaptera. Niektóre kobiety jeżdżą do końca ciąży. A nawet do porodu jadą samochodem, mając bóle! To już jest bardzo nierozsądne.
13. O czym świadczy plamienie w ciąży?
Normalnie wydzielina zdrowej kobiety w ciąży jest śluzowa, biaława i niezbyt obfita. Natomiast gdy pojawią się dziwne upławy (wodniste, swędzące, piekące czy serowate), to znaczy, że coś jest nie w porządku – może to być np. grzybica pochwy. Wydzielina może też być wodnista i tak obfita, że wkładka higieniczna czy podpaska jest wyraźnie zmoczona – to z kolei mogą być wody płodowe. To mogą być równocześnie wody płodowe i grzybica. W każdej z tych sytuacji należy zgłosić się do lekarza prowadzącego ciążę.
14. Sport w ciąży
Wiele zależy od tego, jak przyszła mama się czuje. Ogólnie rzecz biorąc, pływanie, ćwiczenia w wodzie i gimnastykę przygotowującą do porodu można uprawiać nawet do końca ciąży. Zabronione są biegi, skoki, jazda konna, jazda na rowerze itp. Z praktyki wynika bowiem, że może się to skończyć bólem, krwawieniem, a nawet poronieniem.
Przeczytaj również: Waga w ciąży - ile można przytyć w ciąży?
15. Czy można spać na brzuchu w ciąży?
Jak najbardziej można. Mięsień macicy jest – obok serca – najsilniejszym ze wszystkich mięśni człowieka. Mocniejszym niż bicepsy! Dziecku nie stanie się więc nic złego. Co więcej, jeśli kobiecie jest tak wygodnie, może spać w ten sposób nawet w zaawansowanej ciąży. To bardzo dobra pozycja, bo zapobiega powstawaniu tzw. zespołu żyły próżnej dolnej (objawia się zasłabnięciem i omdleniem). Poza tym spanie na brzuchu obniża ryzyko infekcji dróg moczowych. Dochodzi do tego na skutek ucisku macicy na prawą nerkę, która jest umiejscowiona nieco bliżej niej. W ciąży najlepiej więc spać na lewym boku albo na brzuchu.
16. Jedzenie słodyczy przed badaniem KTG. Dlaczego?
Porcja glukozy dostarczonej w słodyczach sprawia, że dziecko będzie bardziej ruchliwe podczas badania. Dawka energii powoduje tzw. dobrostan płodu, ale takie postępowanie to oszustwo. Badanie USG w ciąży powinno zostać przeprowadzone w warunkach obiektywnych, bez żadnego wspomagania, gdyż ono tylko zakłóca prawdziwy obraz stanu zdrowia dziecka.
17. Jak poznać, że odchodzą wody płodowe?
Wypływają one dość gwałtownie, choć przy bocznym pęknięciu pęcherza mogą też podciekać. U jednej kobiety może to być np. pół szklanki płynu, u drugiej – szklanka, a u trzeciej jeszcze więcej. Jeśli zbliża się termin porodu i kobieta ma wątpliwości, co się dzieje, najlepiej udać się na izbę przyjęć do szpitala, w którym ma zamiar rodzić, albo do innego najbliższego szpitala. Tam będzie można wykonać badanie USG lub za pomocą specjalnych odczynników ocenić rodzaj płynu. Okaże się wtedy, czy to tylko nadmierna wilgotność pochwy, czy wodniste upławy wywołane np. zapaleniem grzybiczym pochwy, czy też są to rzeczywiście wody płodowe (poznać je można np. po tym, że odczyn pH jest zasadowy).
18. Co może wywołać przedwczesny poród?
Przedwczesny poród może być wywołany np. ciężką pracą fizyczna czy po prostu przepracowaniem. Mówi się, że kobieta w ciąży powinna się dumnie nosić. A więc nie biegać, nie skakać, nie szaleć ze sprzątaniem. Ma się po prostu zachowywać spokojnie i dbać o siebie, w końcu odpowiada również za zdrowie dziecka.
Przeczytaj również: Poród przedwczesny - jak uniknąć urodzenia wcześniaka?
19. Czy podczas ciąży można czuć czkawkę dziecka?
Tak odczuwanie czkawki dziecka jest możliwe! I jest to bardzo dobry objaw, ponieważ świadczy o tym, że dziecko ćwiczy, rozpręża płuca. U takiego malucha czkawka pojawia się wtedy, gdy połyka nadmiar wód płodowych (u dorosłego człowieka też występuje podobny objaw, gdy np. szybko wypije dużo zimnej wody).
20. Co zrobić kiedy mija termin porodu?
Zazwyczaj 7–8 dni po wyznaczonym terminie kieruje się kobietę do izby przyjęć szpitala, w którym ma rodzić. Tam zostaje zbadana ginekologicznie, czasem wykonuje się USG ciąży. Gdy okaże się, że jest gotowa do porodu (szyjka macicy zaczyna się skracać i rozwierać, pojawiają się pobolewania, dziecko wpasowuje się w kanał rodny), może zostać przyjęta na oddział położniczy. Gdy takich objawów nie ma, usłyszy, że ma się zgłosić za 7–8 dni. Czasem powinna przez ten czas zapisywać ruchy dziecka. Jeśli po tym okresie maleństwo nie przyjdzie na świat, jego mama zostanie przyjęta do szpitala w celu wywołania porodu.
Na pytania o ciążę odpowiadała: Elżbieta Reutt-Jaworowicz specjalista ginekolog położnik, Centrum Medyczne LI M w Warszawie
