Czym jest skala Bishopa i jak ocenia się szyjkę macicy przed i w czasie porodu?

Skala Bishopa pozwala ocenić gotowość szyjki macicy do porodu naturalnego. Wg skali Bishopa ocenia się rozwarcie szyjki macicy (podawane w centymetrach), konsystencję, procent jej skrócenia, pozycję punktu przodującego i stosunek osi szyki do osi pochwy.

Spis treści

1. Skala dojrzałości szyjki macicy wg Bishopa
2. Ocena szyjki macicy przed porodem a postęp akcji porodowej

Skala Bishopa jest używana do określenia zmian zachodzących w części pochwowej podczas ciąży oraz by ocenić dojrzałość szyjki macicy w czasie porodu.  Fizjologicznie już na 4 do 6 tygodni przed porodem szyjka macicy zaczyna się rozpulchniać, staje się miękka i podatna.

Za pomocą skali Bishopa, w której ocenia się pięć cech szyjki macicy w punktach od 0 do 3, można wcześniej przewidzieć, czy wywołanie czynności porodowej zakończy się powodzeniem.

Jeśli aktywność mięśniówki i podatność szyjki macicy są ze sobą skoordynowane, to pod wpływem czynności skurczowej trzonu średnica kanału szyjki powiększa się do około 10 cm pod koniec pierwszego okresu porodu.

Część pochwową uznaje się za dojrzałą do porodu, gdy jest rozwarta na palec, skrócona, miękka i znajduje się w osi kanału rodnego lub ku przodowi. W ocenie skali Bishopa dojrzałości lekarz bierze pod uwagę pewne różnice w długości i szerokości kanału szyjki dla ciąż pojedynczych i mnogich, dla pierwiastki i wieloródki. Szyjka macicy jest przygotowana do porodu przy wyniku co najmniej 9 pkt.

Czytaj też: Jak przebiega poród? Zobacz co cię czeka

Skala dojrzałości szyjki macicy wg Bishopa

*Pozycja punktu przodującego płodu jest określona w centymetrach w stosunku do linii międzykolcowej.

Ocena szyjki macicy przed porodem a postęp akcji porodowej

Szyjka macicy zmienia się tak naprawdę już na samym początku ciąży. W 5-6 tygodniu ciąży ulega zasinieniu (jest to tzw. objaw Chadwicka). Później, jej długość w trakcie ciąży powinna wynosić od 3 do 5 cm, szyjka powinna być więc dość długa i twarda. Jeśli nie jest, mówi się o niewydolność szyjki macicy. 

Już na początku ciąży szyjka macicy wypełnia się śluzem, a jej światło zamyka czop śluzowy. Gdy przed porodem szyjka zaczyna się skracać i rozwierać, czop śluzowy odpada.

Poszczególne parametry w skali Bishopa ocenia się następująco:

• poniżej 5 pkt w skali Bishopa: szyjka macicy niedojrzała,
• 6-8 pkt w skali Bishopa: szyjka macicy dojrzała,
• powyżej 8 pkt w skali Bishopa: szyjka macicy bardzo dojrzała.

By zbadać stopień dojrzałości szyjki macicy do porodu, położna lub lekarz oceniają stopień rozwarcia ręcznie (np. na 1 palec lub na 2 palce) oraz za pomocą wziernika. Pomocne okazuje się także badanie USG, które pozwala ocenić stosunek osi szyjki macicy do osi pochwy.

Czytaj także: Jak odróżnić skurcze przepowiadające od porodowych?

Zobacz niezwykłe zdjęcia porodu naturalnego:

Zobacz galerię 70 zdjęć

Beata Jasina-Wojtalak

Agnieszka Paculanka