Trele morele...

2009-08-06 13:02

Nie ma owoców, które zawartością witamin i składników mineralnych dorównują brzoskwiniom i morelom. Dlatego powinniśmy je jeść nie tylko od święta, ale przez cały rok. W sezonie świeże, zimą suszone.

Trele morele...
Autor: photos.com

Jeśli lubimy brzoskwinie, mamy w czym wybierać, bo odmian tych owoców jest naprawdę sporo. Te z omszałą skórką dzielą się na właściwki i twardki, gładkie zaś to nektarynki i bryniony. Brzoskwinie mogą też różnić się barwą i zwartością miąższu. Miękkie i nieco włókniste są właściwki i nektarynki, a twardawe i lekko chrupiące - twardki i bryniony. Wszystkie mają podobne wartości odżywcze. Brzoskwinie są cennym źródłem beta-karotenu i błonnika. Zawierają też sporo witamin z grupy B, witaminę PP i nieco C. Tej ostatniej najwięcej jest w nektarynkach, choć ze względu na garbniki w miąższu, jest dość nietrwała. Warto zatem jeść bardzo świeże owoce ze skórką. Przy okazji rozwiewamy mit o szkodliwości „zamszowej" skórki brzoskwiń. Okazuje się, że jest łatwo strawna, podobnie jak cały owoc, a przeczyszczająco może działać tylko jego niedojrzały miąższ.  Jednak najcenniejszym bogactwem brzoskwiń są pierwiastki mineralne: wapń (40 mg), żelazo (5 mg), magnez (10 mg).

Dobrze wiedzieć

Morele i brzoskwinie należą do Prunus Persica, tej samej rodziny owoców co śliwki. Miejscem ich pochodzenia nie jest jednak Persja,  a Chiny. Drzewka morelowe i brzoskwiniowe rosły tam już 4000 lat temu.  Do Europy dotarły wraz z karawanami kupców i wojskami Aleksandra  Macedońskiego. Brzoskwinie najpierw zdobyły Grecję, a dopiero potem  Imperium Rzymskie. Za to morele długo uważano za owoc przeklęty, ponieważ należały do ulubionych smakołyków Arabów najeżdżających Europę. Jeszcze w XVI wieku bardziej niż smak moreli ceniono dekoracyjność  kwitnącego w przyklasztornych ogrodach morelowego drzewka.

Dlatego owoce te powinni jeść chorzy na anemię, kobiety w ciąży, a także wegetarianie. Brzoskwinie działają moczopędnie i wspomagają trawienie. Jadane regularnie oczyszczają organizm z toksyn i szkodliwych produktów przemiany materii. To ważne dla chorych na reumatyzm i nerki. Nie zawierają tłuszczu i sodu, więc warto je polecić osobom z nadciśnieniem i wysokim poziomem cholesterolu.

Małe jest lepsze

Jeszcze cenniejsze od brzoskwiń są ich mniejsze kuzynki. 100 g świeżych moreli ma tyle samo żelaza co brzoskwinie, mniej wapnia (15 mg), za to dużo fosforu (40 mg) i wprost niewiarygodnie dużo potasu (300 mg). Morele są aż czterokrotnie bogatszym niż brzoskwinie źródłem beta-karotenu (zawierają go aż 300 j.m.). Mają też trzy razy więcej witaminy B2 (160 mg). Taki układ pierwiastków mineralnych i witamin sprawia, że uczestniczą one w procesach krwiotwórczych, a zwłaszcza w tworzeniu czerwonych ciałek krwi, wzmacniają kości i regenerują organizm wycieńczony wysiłkiem czy chorobą. To im zawdzięcza długowieczność tybetański naród Hunzów, który  latem je świeże morele, zimą suszone maczane w mleku, a do smażenia używa jedynie oleju z pestek moreli. Warto jednak wiedzieć, że 100 g tych owoców dostarcza około 50 kcal, czyli o 10 więcej niż ta sama ilość brzoskwiń. To dlatego, że mają więcej cukru. Właśnie z tego powodu moreli, szczególnie suszonych, nie zaleca się cukrzykom.

Wartościowy susz

Surowe morele i brzoskwinie w ponad 86 proc. składają się z wody. Podczas suszenia zachowują wszystkie wartościowe składniki. Dzięki temu dostarczają organizmowi cennych pierwiastków, witamin i błonnika. W Polsce suszone brzoskwinie są nieznane, w Stanach Zjednoczonych natomiast bardzo popularne. Nic więc dziwnego, że znalazły się m.in. w ekwipunku Neila Armstronga, pierwszego człowieka, który stanął na Księżycu. W Polsce bez problemu możemy kupować suszone morele. Radzimy: naprawdę warto włączyć je do diety. Zawartość witaminy A wzrasta w 100 g suszu do 7430 j.m., wapnia do 86 mg, fosforu do 120 mg, a potasu aż do 1760 mg. Wystarczy zjeść kilka suszonych moreli na drugie śniadanie, a poprawi się stan naszych kości i wygląd skóry. Kobiety w okresie menopauzy, zagrożone osteoporozą powinny stale jeść suszone morele. Jest to ważne również dlatego, że zawarty w nich potas przyspieszy wydalanie nadmiaru wody z organizmu, zmniejszając tym samym obrzęki i odciążając układ krążenia. Zawarty w morelach beta-karoten działa antynowotworowo i wspomaga układ oddechowy, toteż zaleca się je szczególnie osobom palącym. Dzięki właściwościom zasadotwórczym suszone morele pomogą cierpiącym na zgagę.

Lato w zimie

Na dżemy i owocowe przeciery najlepiej nadają się odmiany tych owoców o miąższu zwartym i nie zaczerwienionym przy pestce. Należą do nich roy-alvee, harken, vedette i halehaven. Najsmaczniejsze kompoty przyrządzimy z odmian redhaven, siewki rakoniewickiej i siewki jerzykowskiej. Na mrożonki i do suszenia nadają się jedynie nektarynki. Z moreli najlepsze na kompoty i do suszenia są odmiany: węgierska wczesna, earli orange, harcot i moorpark o ścisłym i niezbyt włóknistym miąższu. Na dżemy najlepsza jest odmiana późna z Ursynowa. Starajmy się w sezonie jeść jednak najwięcej świeżych brzoskwiń i moreli, warto również przyrządzać z nich smaczne domowe desery i ciasta.

Na maseczki

Świeże morele, bogate w witaminy i sole mineralne, warto wykorzystać jako naturalny kosmetyk. Przygotowanie maseczki nie sprawi nam problemu. Wystarczy wymieszać rozgniecioną morelę z łyżką jogurtu naturalnego oraz odrobiną miodu i położyć na twarz. Maseczka poprawi kondycję skóry wysuszonej na słońcu i wietrze.  Do jej przygotowania można użyć też namoczonych wcześniej moreli suszonych.

Prosto z drzewa

Brzoskwinie i morele najlepiej jeść bardzo świeże. Źle bowiem znoszą transport i przechowywanie, tracąc większość swoich wartości odżywczych. Świeże owoce możemy przechować w lodówce przez tydzień.

Trzeba myć

Suszone śliwki, morele,  a nawet rodzynki są konserwowane dwutlenkiem siarki.  W ten sposób wydłuża się ich termin przydatności do spożycia.  Dwutlenek siarki jest jednak silnym alergenem i może powodować  u alergików ataki astmy. Dlatego pamiętajmy, by przed jedzeniem wszystkie suszone owoce dokładnie umyć pod bieżącą wodą.

miesięcznik "Zdrowie"
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają

NOWY NUMER

POBIERZ PORADNIK! Darmowy poradnik, z którego dowiesz się, jak zmienia się ciało kobiety w ciąży, jak rozwija się płód, kiedy wykonać ważne badania, jak przygotować się do porodu. Pobieram >

Pobieram
poradnik ciaza