Czyszczenie noska niemowlaka. Czym i jak czyścić nos małego dziecka?

Czyszczenie noska niemowlaka to czynność, o której nie powinnaś sobie przypominać tylko wtedy, gdy pojawi się katar. Dlatego spróbujemy odpowiedzieć na dwa najważniejsze pytania: dlaczego czyszczenie noska niemowlaka jest takie ważne i w jaki sposób najlepiej czyścić nos małego dziecka?

Czyszczenie noska niemowlaka jest szczególnie ważne i to nie tylko wtedy, gdy pojawi się katar u niemowlaka, bo o ile dorosły ma do dyspozycji w pełni sprawne ręce uzbrojone w chusteczkę, o tyle niemowlę, w sytuacji awaryjnej, samo sobie nie poradzi.

Nos nie tylko pozwala oddychać i rozpoznawać zapachy, ale także, wraz z zatokami przynosowymi, wpływa na barwę głosu. Nawilża i podgrzewa wdychane powietrze do temperatury zbliżonej do tej, jaką ma ciało – po to, by chronić krtań przed zbytnim wysuszeniem. Ale jego najważniejsze zadanie to przefiltrowanie powietrza z zarazków, alergenów i cząstek kurzu.

Dlatego nosek dziecka powinien być zawsze drożny. Jak prawidłowo czyścić nos niemowlęcia?

Spis treści

1. Jak przebiega naturalne oczyszczanie nosa niemowlaka?
2. Czy naturalne czyszczenie noska niemowlaka trzeba wspomagać?
3. Czym i jak czyścić nos niemowlaka?

Jak przebiega naturalne oczyszczanie nosa niemowlaka?

To możliwe dzięki błonie śluzowej. Jej komórki wytwarzają śluz, który działa na zanieczyszczenia jak lep na muchy. Unieruchomione w śluzie zanieczyszczenia usuwane są za pomocą milionów rzęsek znajdujących się na powierzchni śluzówki.

Poruszają się one z szybkością 250–1000 razy na minutę, przesuwając śluz na zewnątrz nosa – ten proces nazywany jest transportem śluzowo-rzęskowym.

Czy naturalne czyszczenie noska niemowlaka trzeba wspomagać?

Są jednak sytuacje, kiedy to naturalne oczyszczanie nosa niemowlęcia zostaje zachwiane. Sprawne ruchy rzęsek zaburza m.in. dym z papierosów, a ustają one zupełnie, gdy wilgotność powietrza spada poniżej 40 proc. Wówczas zarazki mają otwarte pole do działania.

Białe ciałka krwi, nie dając sobie rady z ich zmasowanym atakiem, uwalniają substancje wywołujące stan zapalny błony śluzowej, czyli katar. Maluch ma niedrożny nos – nie może spać, a jedząc, robi częste przerwy, by zaczerpnąć powietrza ustami.

Do płuc dociera wówczas zimne, nieoczyszczone z drobnoustrojów powietrze, które sprawia, że banalny katar u dziecka może przerodzić się w poważniejszą infekcję.

Czytaj: Jak nauczyć dziecko oczyszczania nosa? Poważna rozmowa o banalnym katarze z otolaryngologiem

5 sposobów na katar u niemowlaka

Czym i jak czyścić nos niemowlaka?

Choć brzmi to banalnie, czysty nos niemowlęcia to gwarancja dobrego zdrowia. Gdy dziecko oddycha nosem, powietrze jest odpowiednio nawilżone i ogrzane – do płuc, a za ich pośrednictwem również do krwi – dociera właściwa ilość tlenu.

Dlatego zimą trzeba nawilżać powietrze w pokoju dziecka, by nie zaburzać pracy znajdujących się na błonie śluzowej rzęsek, i regularnie oczyszczać maluchowi nosek.

Warto to robić nawet wtedy, gdy wydaje ci się, że nie ma takiej potrzeby, bo dziecko nie ma kataru. Śluz jest w nosku stale obecny i, jeśli nie jest z niego usuwany, zasycha, przez co maluchowi trudniej się oddycha.

Pod żadnym pozorem nie wydłubuj wydzieliny palcem! W aptekach i sklepach z akcesoriami dla niemowląt, a także w internecie, można kupić służące do tego celu przyrządy i preparaty. Jak wyglądają, na jakiej działają zasadzie i jak się nimi posługiwać, a przede wszystkim – jakie są ich wady i zalety?

• Gruszka kauczukowa

Do usuwania wydzieliny gruszka wykorzystuje podciśnienie. Najpierw trzeba ścisnąć grubszą, owalną część gruszki, potem włożyć dziecku do noska cienką końcówkę, a na koniec delikatnie zluzować ucisk. Rozprężająca się część zasysa powietrze, a wraz z nim zalegającą w nosku wydzielinę.

Zalety: skutecznie oczyszcza nosek.

Wady: siła ssania gruszki jest tak duża, że łatwo można uszkodzić błonę śluzową noska.

• Gruszka-aspirator z wymiennymi końcówkami

Działa na podobnej zasadzie, co gruszka gumowa, jednak materiał, z którego jest wykonana – silikon albo miękki plastik – trudniej się odkształca pod wpływem ucisku, dlatego siła ssania jest mniejsza. Większość modeli ma wymienne końcówki. Zwykle jedna z końcówek w zestawie jest tak wyprofilowana, że nie można jej włożyć zbyt głęboko do noska (przeznaczona jest dla młodszych dzieci).

Zalety: jest bezpieczniejsza od tradycyjnej gruszki – używając jej, nie zrobisz maluchowi krzywdy.

Wady: mniejsza siła ssania powoduje, że trudniej jest takim przyrządem usunąć zaschniętą wydzielinę.

• Gruszka elektroniczna

Aparat na baterie, który odsysa zalegającą wydzielinę, wykorzystując podciśnienie.

Zalety: można regulować siłę ssania, poza tym urządzenie ma wbudowane melodyjki, które odciągną uwagę malca od nieprzyjemnego zabiegu.

Wady: wysoka cena (od 130 zł).

• Aspirator z filtrem

To plastikowy pojemniczek w kształcie tulejki. Jeden jego koniec jest węższy (i ten wkłada się do noska). Na drugi, szerszy, zakłada się specjalną rurkę, przez którą rodzic zasysa powietrze. Silny ciąg powietrza wysysa zalegającą w nosku wydzielinę. Do aspiratora zakłada się filtry z waty lub gąbki, które uniemożliwiają przedostanie się wydzieliny do rurki zasysającej powietrze.

Zalety: skutecznie i szybko usuwa wydzielinę.

Wady: odgłos, jaki powstaje podczas oczyszczania noska, może drażnić niektóre dzieci.

• Elektryczny odciągacz wydzieliny

Działa podobnie jak aspirator, wysysając wydzielinę, tyle że rodzica zastępuje tu zasilany bateriami lub z sieci miniaturowy kompresor. Aparat ma dodatkowo funkcję nawilżania błon śluzowych nosa mgiełką wody lub soli fizjologicznej.

Zalety: skutecznie odciąga wydzielinę, nawilża śluzówkę.

Wady: wysoka cena (od 200 do 250 zł).

• Sól fizjologiczna

Udrożnia nosek i ułatwia oddychanie, bo rozpuszcza zaschniętą wydzielinę. Najlepiej kupić małe jednorazowe pojemniczki z solą fizjologiczną. Zanim zapuścisz ją dziecku, zrób z chusteczki higienicznej kilka malutkich ruloników. Potem do każdej dziurki wlej dwie krople soli. Chwilę odczekaj, a następnie wysusz ją przygotowanym uprzednio rulonikiem.

Zalety: skutecznie rozpuszcza zaschniętą wydzielinę.

Wady: w ten sposób nie usuniesz wydzieliny do końca, a jedynie ją rozpuścisz.

• Morska woda w spray'u

Woda morska jest zamknięta w próżniowym pojemniczku z wąską końcówką.

Zalety: nawilża błony śluzowe, rozpuszcza wydzielinę i ułatwia jej usunięcie.

Wady: jest rozpylana z pojemniczka pod ciśnieniem – nie każde dziecko dobrze to znosi.

Czytaj: Zielony katar u dziecka - co oznacza zielony, a co żółty katar?

Czy z chorym dzieckiem można wychodzić na dwór?

Katar u dziecka: co zrobić, gdy dziecko ma katar, co na katar u dziecka?

Karmienie piersią a katar. Czy leki na katar uniemożliwiają karmienie piersią?

miesięcznik "M jak mama"