Przeziębione dziecko - jak postępować z chorym niemowlakiem?

Katar, kaszel, podwyższona temperatura – to objawy infekcji wirusowej. Oprócz samego leczenia przeziębionego dziecka, powinniśmy pamiętać o przestrzeganiu zasad higieny. Zobacz, jak postępować z chorym niemowlakiem, jakie są pierwsze objawy przeziębienia i dlaczego przeziębienie może być niebezpieczne dla niemowlaka! Podpowiadamy, czy podczas przeziębienia można spacerować z dzieckiem i kiedy konieczne jest inhalowanie dziecka!

Spis treści

1. Higiena pomaga zapobiegać rozprzestrzenianiu się infekcji
2. Jak wyglądają pierwsze objawy przeziębienia?
3. Czy antybiotyk pomoże na przeziębienie u dziecka?
4. Pielęgnacja niemowlaka w czasie przeziębienia
5. Przeziębienie jest niebezpieczne dla niemowląt
6. Czy można wyjść z przeziębionym dzieckiem na dwór czy spacer?
7. Kiedy trzeba jechać z przeziębionym niemowlakiem do lekarza?
8. W trakcie infekcji trzeba często oczyszczać nosek dziecka
9. Inhalacje u przeziębionego dziecka
10. Maści rozgrzewające a przeziębienie u niemowlaka
11. Nie wolno hamować kaszlu przy przeziębieniu 

Łagodniejsze przeziębienie można leczyć domowymi sposobami – dawać dziecku dużo pić, często wietrzyć jego pokoik i nawilżać powietrze, starannie oczyszczać również nosek z zalegającej w nim wydzieliny. Czasem jednak to nie pomaga i infekcja rozwija się w najlepsze. Wtedy trzeba sięgnąć po leki. I tu ważne zastrzeżenie: leków, nawet tych dostępnych bez recepty, nie powinnaś podawać niemowlęciu poniżej 6. miesiąca życia bez uprzedniej konsultacji z lekarzem i bez jego wyraźnej zgody.

U starszego niemowlaka również należy je stosować ostrożnie. Przeziębienia nie należy lekceważyć, bo może mieć dla malucha nieprzyjemne konsekwencje i skończyć się powikłaniami wymagającymi leczenia szpitalnego. Co na ten temat powinna wiedzieć każda mama?

Higiena pomaga zapobiegać rozprzestrzenianiu się infekcji

O przeziębione niemowlę trzeba starannie zadbać – zmieniać ubranko, jeśli dziecko się spoci, zapewnić spokój i ciszę, słowem – dobre warunki do chorowania. Trzeba pamiętać również i o tym, by przeziębione maleństwo nie zaraziło tych domowników, którzy jeszcze nie chorują. Dlatego warto ograniczyć kontakty dziecka z innymi członkami rodziny.

Ale to nie wszystko. Równie ważne jest teraz przestrzeganie zasad higieny. Jeśli do tej pory myłaś ręce, zanim zbliżyłaś się do dziecka, teraz trzeba to robić również po tym, jak odłożysz je do łóżeczka, zwłaszcza jeśli chwilę wcześniej dawałaś mu lekarstwo albo oczyszczałaś nosek. Nie wystarczy ich tylko opłukać pod bieżącą wodą. Eksperci zalecają, by dokładnie je namydlić, pamiętając o nadgarstkach, wierzchnich częściach dłoni i opuszkach palców, a także przestrzeni między palcami. Potem namydlone dłonie trzeba pocierać o siebie przez ok. 20 sekund, a następnie spłukać pod ciepłą, bieżącą wodą. Jeśli nie zawsze starcza ci czasu na tak dokładne zabiegi albo nie zawsze jest to możliwe (np. jeśli wyszłaś z malcem na spacer, bo lekarz na to pozwolił), zamiast mydła możesz użyć żelu antybakteryjnego do stosowania bez wody.

Jak wyglądają pierwsze objawy przeziębienia?

Zazwyczaj rozpoczyna się od wodnistego kataru i suchego kaszlu, do których dochodzi podwyższona temperatura. Objawy zmieniają charakter – po kilku dniach katar z wodnistego staje się gęsty, żółty, a suchy kaszel przechodzi w wilgotny. Gorączka nadal się utrzymuje, ale nie przez cały czas. 

Czy antybiotyk pomoże na przeziębienie u dziecka?

Przeziębienie wywoływane jest przez wirusy, na które antybiotyki nie działają. Infekcję może wywołać jeden lub kilka spośród 200 różnych typów wirusów.

Pielęgnacja niemowlaka w czasie przeziębienia

Wirusowe infekcje leczy się objawowo. Podstawą jest odpowiednia pielęgnacja i stymulowanie naturalnych procesów obrony. Maluszek powinien dużo pić – odpowiednio nawilżone błony śluzowe gardła zmniejszają kaszel, poza tym to jedna z barier dla wirusów i bakterii.

Niemowlę karmione piersią wystarczy częściej przystawiać, maluchowi karmionemu butelką można podawać przegotowaną letnią wodę albo herbatkę dla niemowląt, starszakowi – herbatkę z sokiem z malin. Pokój powinien być przewietrzony i niezbyt nagrzany – odpowiednia temperatura w dzień to około 20°C, a w nocy – 17–18°C.

Przeziębienie jest niebezpieczne dla niemowląt

Wąskie i krótkie drogi oddechowe maluszka łatwo mogą się zatykać gęstą wydzieliną z noska. Obecne w nich wirusy (a często także bakterie) przez błony śluzowe szybko mogą się dostać dalej: do oskrzeli, uszu, płuc. Ponieważ zwłaszcza w pierwszym półroczu życia zdolność do produkcji przeciwciał jest mocno ograniczona, zwykłe przeziębienie u niemowlaka może się skończyć trudną do wyleczenia infekcją.

Kiedy trzeba jechać z przeziębionym niemowlakiem do lekarza?

Gorączka, czyli temperatura powyżej 38,5°C (mierzona w ustach), jest objawem choroby. U niemowląt w czasie pierwszych trzech miesięcy życia jest to objaw bardzo niepokojący, gdyż u tak małych dzieci bardzo rzadko dochodzi do reakcji odpornościowych wywołujących podwyższenie temperatury. Wtedy z niemowlakiem trzeba natychmiast jechać do szpitala albo wezwać karetkę.

Gdy malec ma 4–5 miesięcy, gorączka jest wskazaniem do pilnego kontaktu z lekarzem. U dzieci powyżej 6. miesiąca życia gorączkę można zbijać samodzielnie, w pierwszej kolejności podając lek przeciwgorączkowy w dawce dopasowanej do wagi, a dopiero potem stosując inne metody obniżania, np. chłodne kompresy. Dopiero gdy to nie pomoże, konieczna jest wizyta u lekarza.

W trakcie infekcji trzeba często oczyszczać nosek dziecka

Gdy nie będzie w nim zalegał śluz, infekcja szybciej minie. Wodnisty katar wypłynie sam, trzeba go tylko zbierać chusteczką. Gęsty katar u niemowlaka usuwamy za pomocą aspiratora, wpuszczając uprzednio do każdej dziurki nosa porcję wody morskiej w sprayu albo kilka kropli soli fizjologicznej. Czasem w nosku nic nie ma, a nadal jest zatkany – przyczyną jest obrzęk śluzówki. Maluszkowi lepiej się będzie oddychało chłodnym powietrzem, dlatego warto obniżyć temperaturę w pokoju. Można też zapuścić do każdej dziurki nosa aerozol obkurczający śluzówkę, dobrany do wieku – można go stosować do pięciu dni.

Inhalacje u przeziębionego dziecka

Inhalacje u dzieci pomagają udrożnić nosek, ułatwia oddychanie i nawilża błony śluzowe. Inhalacje można robić u niemowląt, które już pewnie siedzą. Najprościej do garnka z gorąca wodą dodać łyżkę soli kuchennej, posadzić malca na swoich kolanach i usiąść w takiej odległości, by mógł wdychać parę, ale by go nie oparzyła. Można też korzystać z elektrycznego inhalatora.

Maści rozgrzewające a przeziębienie u niemowlaka

Przy przeziębieniu skuteczne są maści rozgrzewające i przeciwzapalne. Skórę pod noskiem można smarować maścią majerankową – uwalniające się z niej olejki eteryczne zmniejszają obrzęk śluzówki. Plecki i górną część klatki piersiowej można nacierać maścią zawierającą olejki lub wyciągi z roślin (np. lawendy, eukaliptusa), które pomagają udrożnić nosek.

Nie wolno hamować kaszlu przy przeziębieniu 

To odruchowa reakcja obronna, mająca na celu oczyszczenie dróg oddechowych z zalegającej w nich lub spływają- cej wydzieliny. Kaszel suchy, pojawiają- cy się na początku przeziębienia, można złagodzić, obniżając temperaturę w pokoju do 18°C, a podnosząc – za pomocą nawilżacza – wilgotność do 60 proc. Niemowlę można też poić ciepłą wodą (kilka razy dziennie po 2–3 łyżeczki). Maluszkom powyżej 1. roku można podawać do picia szklankę letniej wody z rozpuszczoną w niej łyżeczką miodu. Na bardzo dokuczliwy kaszel pomaga wdychanie ciepłego i wilgotnego powietrza (w zaparowanej łazience).

Po kilku dniach kaszel zmieni się w wilgotny, co spowodowane jest większą produkcją śluzu w oskrzelach. Chroni on oskrzela i płuca przez zakażeniem, dlatego dobrze, kiedy dziecko kaszle, nawet jeśli jest to męczące. Przed posiłkami i przed spaniem oraz godzinę po podaniu syropów rozrzedzających śluz (jeśli zalecił je lekarz) malec powinien się „wykasłać” – można mu wtedy oklepywać plecy albo pozwolić podskakiwać, bo działa to równie dobrze.