Wnętrostwo, czyli niezstąpienie jąder - objawy, leczenie
Jądra chłopca powinny zstąpić z jamy brzusznej do moszny już w trakcie życia płodowego, jednak co roku wnętrostwo czyli niezstąpienie jąder diagnozuje się u kilku tysięcy chłopców pomiędzy 1. a 3. rokiem życia. Nieleczone wnętrostwo może prowadzić do niepłodności oraz nowotworów jąder.
Wnętrostwo czyli niezstąpienie jąder to sytuacja, gdy stwierdza się brak jednego lub obu jąder w mosznie. Występuje on u ok. 5 procent noworodków płci męskiej urodzonych w terminie i u około 21 procent wcześniaków.
Spis treści
- Niezstąpienie jąder: przyczyny
- Rodzaje wnętrostwa
- Diagnoza: wnętrostwo
- Leczenie niezstąpionego jądra
- Gdy konieczna jest operacja sprowadzenia jądra do moszny
- Wnętrostwo: dlaczego leczenie jest tak ważne?
Niezstąpienie jąder: przyczyny
Wnętrostwo może być spowodowane zaburzeniami hormonalnymi matki w czasie ciąży, niedojrzałością jądra, nieprawidłową budową ciała dziecka, np. niewłaściwym przyczepieniem jądrowodu (droga, którą zstępuje jądro) do jądra, z jednej lub do moszny, z drugiej strony.
Dowiedz się: Powiększona moszna u chłopców - co może oznaczać?
Dość często zdarza się, że jądra schodzą do moszny dopiero po urodzeniu, jeśli jednak nie pojawią się do ukończenia przez dziecko 3 miesiąca życia, koniecznie trzeba zwrócić się do lekarza. Należy przy tym pamiętać, że do 3. roku życia dziecka może dojść do samoistnego zstąpienia jąder do moszny, bez żadnej interwencji.
Rodzaje wnętrostwa
- wnętrostwo prawdziwe - zatrzymanie jądra na drodze zstępowania
- wnętrostwo rzekome - okresowo jądro pozwala się sprowadzić do moszny
- anorchia - wrodzony brak jąder w mosznie
- ektopia jądra - jądro położone jest poza prawidłową drogą zstępowania np. w kroczu, kanale udowym, okolicach łona, mosznie po stronie przeciwległej
- jądro wędrujące - nadczynność dźwigacza jadra
Diagnoza: wnętrostwo
Jeśli coś cię zaniepokoi – nie tylko brak jądra, ale np. jego dziwne położenie, koniecznie powinnaś zgłosić to pediatrze. Zresztą sam lekarz prowadzący powinien obejrzeć dziecko pod tym kątem, podczas rutynowego badania w przychodni. Jest to stały element badań bilansowych niemowlaków.
Wnętrostwo, czyli brak jądra w mosznie można stwierdzić dotykiem. Gdy jądro jest wyczuwalne, ale bardzo ruchome, badanie należy przeprowadzić w siadzie skrzyżnym dziecka, co pozwoli nam stwierdzić czy nie jest to przepadkiem objaw wędrującego jądra.
Takie domowe badanie powinnaś przeprowadzić w odpowiedniej temperaturze, kiedy dziecko jest zrelaksowane – najlepiej tuż po kąpieli (pod warunkiem, że znacząco nie zmieni się temperatura – jej obniżenie może zafałszować badanie).
Leczenie niezstąpionego jądra
Przekonanie, że jedynym sposobem wyleczenia z tej dolegliwości jest zabieg operacyjny jest błędne. W wielu przypadkach niezstąpienia jądra można się obyć bez interwencji chirurgicznej, stosując terapię hormonalną.
Leczenie niezstąpionego jądra polega na podaniu pacjentowi hormonu (bezpośrednio gonadotropiny kosmówkowej lub hormonu uwalniającego ją z organizmu). Obydwie metody są skuteczne, a o ich wyborze decyduje lekarz. Warto jednak pamiętać, że konsekwencją (bardzo odległą w czasie) nieudanego zabiegu chirurgicznego niezstąpionego jądra może być bezpłodność.
Przeczytaj też: Intymne problemy małych chłopców - wodniak, stulejka i nie tylko
Hormony podaje się w kilku dawkach, w postaci zastrzyków. Ich ilość i skład uzależnione są od wieku i wagi dziecka. Taka terapia trwa zwykle kilka tygodni. Czasem konieczne jest jej powtórne zastosowanie po kilku miesiącach.
Gdy konieczna jest operacja sprowadzenia jądra do moszny
Operację sprowadzenia jąder do moszny przeprowadza się kiedy zastosowanie innego leczenia jest wykluczone. O jego przeprowadzeniu decyduje lekarz urolog. Operację przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym. Jej przebieg uzależniony jest od miejsca, w którym znajduje się niezstąpione jądro.
Wnętrostwo: dlaczego leczenie jest tak ważne?
Jądra dziecka najpóźniej do 6 roku życia powinny znaleźć się w mosznie, gdyż w jamie brzusznej panują niewłaściwe warunki do ich rozwoju, mogące powodować uszkodzenie jąder. Zbyt długie odwlekanie leczenia może mieć nieodwracalne skutki dla zdrowia i komfortu życia chłopca.
Przeczytaj: Zapalenie jąder u dziecka - objawy, przyczyny, leczenie
Im wcześniej się je rozpocznie, tym mniejsze ryzyko na wystąpienie powikłań w przyszłości.
Aż 80 proc. przypadków bezpłodności powstałej na skutek powikłań po niezstąpieniu jąder, obserwuje się u pacjentów, u których leczenie zostało zastosowane dopiero po okresie dojrzewania. Odsetek ten spada do kilkunastu procent, gdy leczenie niezastąpionych jąder zostało skutecznie przeprowadzone właśnie przed ukończeniem przez chłopca drugiego roku życia.
