Martwicze zapalenie jelita grubego u wcześniaków i noworodków: przyczyny, objawy, leczenie

Martwicze zapalenie jelita grubego (nekrotyczne zapalenie jelit) to najczęstsza choroba przewodu pokarmowego, wymagająca interwencji chirurgicznej u wcześniaków i rzadziej noworodków o niskiej masie urodzeniowej. Martwica jelita grubego jest groźna, u najmniejszych dzieci - ważących mniej niż 1,5 kilograma - bywa śmiertelne. Co warto wiedzieć o martwiczym zapaleniu jelita grubego? Martwica jelita grubego: objawy, przyczyny, leczenie.

Spis treści

1. Martwicze zapalenie jelita grubego: przyczyny
2. Martwicze zapalenie jelita grubego: objawy
3. Martwicze zapalenie jelita grubego: leczenie

Martwicze zapalenie jelita grubego, które występuje u wcześniaków i dzieci z niską wagą urodzeniową nazywane jest także nekrotycznym zapaleniem jelita grubego, a z łaciny enterocolitis necroticans. Objawia się różnego stopnia martwicą błony śluzowej jelita lub całej jego ściany. Mimo że martwicze zapalenie jelita grubego dotyka wielu wcześniaków, nadal nie jest znana jego konkretna przyczyna.

Martwicze zapalenie jelita grubego: przyczyny

Przyjmuje się, że martwicze zapalenie jelita grubego jest spowodowane:

• powikłaniem niedotlenienia płodu, np. niedotlenienia okołoporodowego;niedokrwieniem;
• zakażeniem, które ma ostry przebieg z powodu niedojrzałych mechanizmów obronnych wcześniaka;
• urazem;
• cewnikowaniem naczyń pępowinowych;zaburzeniami odpowiedzi immunologicznej;
• zakażeniem pałeczką ropy błękitnej - Pseudomonas aeruginosa.

Naukowcy nie ustają w poszukiwaniu przyczyn martwiczego zapalenia jelit. Pod koniec 2011 roku na łamach "Journal of Perinatology" uczeni z Uniwersytetu Loyola w Chicago wykazywali, że choroba jest najgroźniejsza dla noworodków z grupą krwi AB i tym samym po 24 latach obserwacji chorych  noworodków uznali, że grupa krwi dziecka może być istotnym czynnikiem ryzyka zgonu w wyniku nekrotycznego zapalenia jelita grubego. To zagrożenie jest nawet trzy razy większe w porównaniu z dziećmi posiadajacymi inne grupy krwi.

Martwicze zapalenie jelita grubego: objawy

Dziecko może mieć pierwsze objawy nawet po kilku tygodniach lub miesiącach po narodzinach. Przyjmuje się, że im wcześniej urodziło się dziecko przed terminem, tym później zacznie mieć symptomy choroby. Dziecko może cierpieć na wszystkie lub niektóre z poniższych objawów:

• wzdęcia, zaparcia i ból brzucha wynikający z zalegania treści pokarmowej w żołądku;
• wymioty, biegunki (także z krwią);
• wyczuwalne przez powłoki brzuszne rozdęte pętle jelit;rozdrażnienie, płaczliwość;
• wzrost temperatury ciała.

Lekarz zaleca wykonanie badania RTG, które może wykazać np. obecność powietrza w układzie żyły wrotnej lub nieprawidłowe rozmieszczenie gazów jelitowych. Dodatkowo wykonywane jest USG, by wykazać ewentualne zmiany konkretnie w obrębie jelita grubego. Zaleca się badanie kału na krew utajoną oraz sprawdzenie krwi - jaka jest liczba białych krwinek.

Martwicze zapalenie jelita grubego: leczenie

Na szczęście, w większości przypadków zapalenie jelita ma łagodny przebieg i wcześnie wykryte można wyleczyć za pomocą antybiotyków. W zależności od stopnia rozwoju choroby, leczenie może również polegać na odstawieniu żywienia doustnego. Natomiast jeśli objawy otrzewne będą przybierały na sile i będzie zagrożenie perforacją jelita, konieczne jest leczenie chirurgiczne. Wykonuje się laparotomię (operacyjne otwarcie jamy brzusznej - przecięcie skóry, mięśni i otrzewnej) i wycięciu martwiczych fragmentów jelita, zespoleniu ich lub wyłonieniu, a w przypadku perforacji - zszyciu tego miejsca.

Zobacz film: Opieka nad wcześniakiem