Akcja-integracja: Jak gry planszowe wspierają rozwój relacji w rodzinie

10 października obchodzimy wyjątkowe święto: Dzień Gier Planszowych. To doskonała okazja, aby zorganizować domowy turniej, zapolować na wymarzoną grę w atrakcyjnej cenie albo wziąć udział w jednym z wydarzeń organizowanych w całej Polsce przez lokalne szkoły, biblioteki, puby, kluby i domy kultury. To również świetny moment, by zacząć swoją przygodę z grami, zwłaszcza że są one niezwykle wartościową formą spędzania czasu!

W przeciwieństwie do większości współczesnych zabawek, gry planszowe są nastawione na interakcję: uczestnicy muszą spotkać się twarzą w twarz i wspólnie spędzić nieco czasu. To szczególnie cenne w przypadku najmłodszego pokolenia, ale tak naprawdę większości z nas przyda się chwila przerwy od świata telefonu, tabletu czy komputera. Dzięki swojemu społecznemu charakterowi, planszówki pozwalają nam zdobywać wiele cennych umiejętności takich jak komunikacja, skuteczna współpraca, wyrażanie emocji czy zdrowa rywalizacja. Wszystko to, przeżywanie wspólnie z najbliższymi, ubogaca nasze relacje i sprzyja budowaniu więzi.

Łączenie pokoleń

Niewiele jest zabaw, które równie skutecznie potrafią zaangażować rodziców, dziadków i najmłodsze pokolenie. Tymczasem gry planszowe, zwłaszcza te z kategorii familijnej, projektowane są tak, by cieszyć wszystkich, niezależnie od wieku. Charakteryzują je proste zasady, które można wytłumaczyć w kilka minut, a także neutralne, uniwersalne tematy. Dzięki nim łatwo namówić do wspólnej zabawy osoby starsze, dla których taka integracja będzie szczególnie cenna.

Przykładem takiej właśnie gry dla całej rodziny są Architekci 7 Cudów Świata. Podczas zabawy wcielamy się w budowniczych wznoszących historyczne budowle: każdy z nas będzie pracował nad własnym projektem. W tym celu musimy jak najefektywniej korzystać z efektów dostępnych na kartach. W każdej turze wybieramy jedną z trzech dostępnych opcji, by zdobyć surowce niezbędne do budowy cudu, monety, którymi możemy zastępować te surowce, punkty zwycięstwa przydatne na koniec gry, tarcze zwiększające naszą siłę militarną albo dodatkowe bonusy w postaci żetonów postępu. Każda z tych rzeczy jest równie cenna, a my musimy wybierać te, które jak najlepiej pasują do naszej strategii.

Równie uniwersalną i angażującą zabawą jest Takenoko, czyli popularna „gra z pandami”. W tym przypadku naszym zadaniem będzie dbanie o ulubionego zwierzaka cesarza, a konkretnie o to, żeby miał co jeść. Przy pomocy cesarskiego ogrodnika będziemy rozbudowywać, nawadniać i nawozić pola bambusa, aby zarówno one, jak i rosnące na nich rośliny tworzyły odpowiednie kombinacje. W realizowaniu zadań przeszkadzać nam będzie pogoda, przeciwnicy i grasująca po polach głodna panda, więc czeka nas sporo bardzo przyjemnego kombinowania!

Wspólne przygody

Mówi się, że nic nie zbliża tak, jak wspólnie przeżywane przygody. Ale czy musimy wyjeżdżać gdzieś daleko albo pakować się w kłopoty, żeby mieć co wspominać z naszymi najbliższymi? Wiele gier planszowych dostarcza nam wrażeń na najwyższym poziomie, wciągając uczestników w wir wydarzeń rozgrywających się w magicznych krainach. Co więcej, takie tytuły to bardzo często gry kooperacyjne – ich uczestnicy muszą współpracować, aby osiągnąć zamierzony cel albo wszyscy razem przegrają. Dzięki takiej zabawie poznajemy mocne strony (swoje i pozostałych graczy) i uczymy się jak najlepiej je wykorzystywać, pomagając sobie nawzajem.

Za przykład tego typu przygodowej zabawy może posłużyć Księga cudów – wyjątkowa planszówka w formie rozkładanej książki pełnej niezwykłości. Podczas zabawy wcielamy się w czwórkę przyjaciół, z których każdy wymaga od nas nieco innego stylu gry. Sama rozgrywka opiera się na przygodzie, przez którą prowadzą nas talie poszczególnych rozdziałów. Uczestnicy będą rozgrywali swoje akcje, eksplorowali kolejne plansze, używali specjalnych umiejętności i walczyli z pojawiającymi się przeciwnikami, by zrealizować postawione przed nimi zadania i dotrzeć do końca tej fantastycznej opowieści! Każda podejmowana decyzja może mieć ogromny wpływ na kierunek i zakończenie historii.

Magiczną krainę odwiedzamy też w Kronikach zamku Avel – i ona również potrzebuje naszej pomocy! Tym razem jednak rozgrywkę rozpoczynamy od stworzenia własnej postaci: od nadania jej imienia, poprzez narysowanie jej, aż do wylosowania dla niej odpowiedniego ekwipunku. Następnie wspólnie wyruszamy w drogę, by eksplorować planszę, odkrywać kolejne fragmenty mapy i stawiać czoła pomniejszym niebezpieczeństwom. Walki pozwalają graczom rozwijać się i zdobywać cenne przedmioty, co pozwala przygotować się do ostatecznego starcia z głównym przeciwnikiem: Monstrum terroryzującym krainę.

Jak dobrze się znamy?

Gry planszowe mogą nam też pomóc jeszcze lepiej poznać naszych najbliższych. Wspomniany już społeczny charakter zabawy sprawia, że na bieżąco obserwujemy zachowania innych i spontanicznie na nie reagujemy, odsłaniając nieco własnych cech. Uczymy się, jak postępować z innymi, ale też radzić sobie z własnymi emocjami. A gdy wybierzemy nieco bardziej kreatywną zabawę, dyskusje nad stołem pozwolą nam dowiedzieć się mnóstwa rzeczy nawet o tych osobach, z którymi na co dzień mieszkamy pod jednym dachem.

W przypadku młodszych dzieci taką ciekawą, pobudzającą wyobraźnię rozrywką mogą być Opowiadanki. To gra stworzona z myślą o rodzinnej zabawie przed snem, zbudowana w oparciu o księgę z bajkami. Uczestnicy poznają historie i na bieżąco dobierają do nich bohaterów. Kotek to odważny rycerz, a może samotny muzykant? Wiewiórka to ciekawska wiedźma czy niezdarna wojowniczka kung-fu? Zły strażnik z dzisiejszej opowieści w kolejnej może stać się nieustraszonym kapitanem – wszystko zależy od decyzji podejmowanych przez graczy, a ich wyraźny wpływ na opowieść wspiera rozwijanie u dzieci poczucia sprawczości.

Z kolei starsi domownicy z pewnością docenią grę Dixit, w której wymyślamy i odgadujemy skojarzenia do bogato ilustrowanych kart. W każdej rundzie jedna z osób zostaje Bajarzem – wybiera dowolną kartę z ręki i podaje hasło, które jej zdaniem odzwierciedla obrazek. Może to być pojedyncze słowo, całe zdanie, cytat lub fragment piosenki czy filmu. Kolejne osoby wybierają spośród swoich kart po jednej pasującej do słów Bajarza, a następnie wszystkie obrazki są tasowane. Zadaniem graczy jest odgadnięcie, który obrazek był tym pierwszym. Pod koniec każdej rundy warto omówić nasze skojarzenia – to właśnie najcenniejszy moment całej rozgrywki, który pozwoli nam lepiej zrozumieć współgraczy.

Zamiast elektroniki

A co z osobami, które twierdzą, że brakuje im czasu na rozgrywki? Każdy z nas powinien w tym miejscu zastanowić się, w jaki sposób spędza swój dzień i ile minut (a może raczej godzin?) spędza z telefonem w dłoni. Nawet krótkie, 15-minutowe przerwy można spożytkować inaczej – na przykład grając z dziećmi w prostą karciankę. W ten sposób nie tylko pozwolimy odpocząć naszym oczom i rozruszamy mózg, ale też pobędziemy chwilę z naszybmi bliskimi, okazując im zainteresowanie i zaangażowanie.

Świetnym przykładem gry, którą warto zawsze mieć przy sobie, są Dobble. Ta popularna karcianka jest zamknięta w solidnej, metalowej puszce, co pozwala bez ryzyka wrzucić ją do torby czy plecaka i wykorzystać w każdych warunkach: w poczekalni u lekarza, w podróży itp. Sama rozgrywka zajmuje nie więcej niż 15 minut i polega na aktywnym poszukiwaniu par identycznych symboli. Dowolne dwie karty z talii zawsze łączy dokładnie jeden wspólny obrazek. Naszym zadaniem jest wypatrzeć go i głośno nazwać, zanim zrobią to przeciwnicy.

Takim krótkim, a jednocześnie intensywnym wyzwaniem dla naszej spostrzegawczości jest też Jungle Speed. W tej prostej zabawie gracze kolejno odkrywają po jednej karcie z własnych stosów. Gdy na stole pojawią się dwa identyczne symbole, ich właścicieli czeka pojedynek: muszą jak najszybciej chwycić stojący na środku stołu totem. Kto pierwszy, ten lepszy! Przegrany będzie musiał dodać karty do swojego stosu, a celem gry jest pozbycie się ich wszystkich, więc kara jest dość dotkliwa, co tylko podsyca emocje towarzyszące zabawie.