Amniotomia, oksytocyna, dolargan, cewnik Foleya - oto najważniejsze pojęcia związane z porodem

2014-10-28 16:29

Amniotomia, oksytocyna, dolargan, masaż szyjki macicy, cewnik Foleya, indukcja porodu, KTG - to tylko niektóre sformułowanie, które możesz usłyszeć z ust lekarza podczas porodu. Oto krótki wykaz terminów medycznych związanych z tym, co dzieje się na sali porodowej. Nie daj się zaskoczyć i do urodzenia dziecka przygotuj się także teoretycznie!

Poród: słowniczek ważnych pojęć
Autor: photos.com

Spis treści

  1. Pojęcia związane z porodem: amniotomia
  2. Badanie w trakcie porodu: badanie przezpochwowe
  3. Pojęcia związane z porodem: cewnik Foleya
  4. Pojęcia związane z porodem: Dolargan
  5. Pojęcia związane z porodem: nacięcie krocza
  6. Pojęcia związane z porodem: indukcja porodu
  7. Pojęcia związane z porodem: KTG
  8. Pojęcia związane z porodem: masaż szyjki macicy
  9. Pojęcia związane z porodem: oksytocyna
  10. Pojęcia związane z porodem: preindukcja
  11. Pojęcia związane z porodem: poród zabiegowy
  12. Pojęcia związane z porodem: zabieg Kristellera
  13. Pojęcia związane z porodem: znieczulenie zewnątrzoponowe

Zachodząc w ciążę nie musisz wiedzieć od razu na jej temat wszystkiego, ale kiedy termin porodu się zbliża warto przygotować się na pobyt na porodówce także z teoretycznego punktu widzenia. Poznanie pojęć związanych z porodem pomoże ci w uniknięciu stresujących sytuacji i nieporozumień z lekarzem. To co usłyszysz na sali porodowej nie wprawi cię w zakłopotanie jeśli w odpowiedniej chwili postanowisz poznać takie pojęcia jak: Dolargan, indukcja porodu, amniotomia, cewnik Foleya, oksytocyna czy zabieg Kritellera.

>> Jakie formalności należy wypelnić na izbie przyjęć przed porodem?

Pojęcia związane z porodem: amniotomia

Amniotomia to inaczej przebicie pęcherza płodowego podczas porodu. Amniotomię wykonuje się w celu wywołania lub przyspieszenia akcji porodowej. Zwykle amniotomię wykonuje się wtedy, gdy skurcze trwają od wielu godzin, a wody płodowe wciąż nie odeszły. By można było zastosować tę motodę, konieczne jest choćby niewielkie rozwarcie szyjki macicy. Za pomocą specjalnej, długiej igły lekarz lub położna przebija pęcherz płodowy - amniotomia jest zupełnie bezbolesna, kobieta czuje jedynie ciepło wypływających wód płodowych.

Dobrze wiedzieć

Każda interwencja medyczna w przebieg porodu (np. podanie oksytocyny albo środków znieczulających, nacięcie krocza) powinna być poprzedzona dokładnym i przystępnym poinformowaniem rodzącej o jej celu i skutkach. Jako pacjentka masz prawo do odmowy lub wyrażenia zgody na jej zastosowanie.

>> Jak zadbać o dobra opiekę przy poodzie?

Badanie w trakcie porodu: badanie przezpochwowe

Badanie wewnętrzne w położnictwie oznacza badanie przezpochwowe, czyli włożenie do pochwy palców lub wziernika. Podczas porodu położna mierzy (średnio co 2–3 godziny) stopień rozwarcia szyjki macicy, wkładając tam palce. Rozwarcie szyjki w trakcie akcji porodowej jest mierzone w centymetrach, lecz podczas badania można usłyszeć, że rozwarcie jest na dwa, trzy czy cztery palce – w tym wypadku jeden palec oznacza w przybliżeniu 2 cm. A więc rozwarcie na 2 palce to rozwarcie wielkości 4 cm. By dziecko mogło wydostać się na zewnątrz, szyjka macicy musi się całkowicie otworzyć – rozwarcie musi osiągnąć 10 cm.

>> Czy wolno jeść i pić w czasie porodu?

Pojęcia związane z porodem: cewnik Foleya

Cewnik Foleya to narzędzie urologiczne stosowane do odprowadzania moczu z pęcherza moczowego w sytuacjach, kiedy jego naturalny odpływ jest utrudniony (zawsze jest np. zakładany przy cesarskim cięciu). Przypomina lateksową rurkę zakończoną balonikiem. Obecnie coraz częściej cewnik Foleya stosuje się również do przyspieszania porodu: gdy rozwarcie kanału szyjki macicy wynosi ok. 1 cm, wkłada się tam cewnik – wtedy wypełniony solą fizjologiczną balonik mechanicznie rozwiera szyjkę. To wygodna i bezpieczna metoda indukcji porodu.

>> Jakie są wskazania do wywołania porodu?

Pojęcia związane z porodem: Dolargan

Dolargan to najpopularniejszy lek przeciwbólowy na polskich oddziałach położniczych. Podczas porodu Dolargan podaje się w formie zastrzyku dożylnego lub domięśniowego (w pośladek). Dolargan jest środkiem z grupy narkotycznych, może wywoływać nieprzyjemne skutki uboczne: oszołomienie, zaburzenia orientacji, zawroty głowy, mdłości, wymioty. Poza tym zastrzyk często bywa nieskuteczny – dolargan słabo wchłania się z pośladków i rodząca może nawet nie odczuć zmniejszenia bólu.

Pojęcia związane z porodem: nacięcie krocza

Epizjotomia to zabieg nacięcia krocza w celu poszerzenia kanału rodnego. Położna (rzadziej lekarz) specjalnymi nożyczkami nacina skórę i mięśnie w ostatnim odcinku kanału rodnego, by główka szybciej wydostała się na zewnątrz. Zabieg nacięcia krocza podczas porodu powinien być wykonany w szczycie skurczu (wtedy nie boli), a rana jest zszywana w znieczuleniu miejscowym, już po porodzie.

Jak uniknąć nacięcia krocza podczas porodu?

Pojęcia związane z porodem: indukcja porodu

Indukcja porodu to sztuczne wywoływanie lub przyspieszanie porodu, gdy nie następuje to samoistnie. Indukcja porodu jest uzasadniona w sytuacji, gdy np. matka ma cukrzycę ciążową, wysokie ciśnienie, jest zagrożona zatruciem ciążowym, ciąża przeciąga się powyżej 41. tygodnia itd. W Polsce indukcja porodu to procedura nadużywana. Wywoływanie porodu może odbywać się różnymi metodami, np. przez przebicie pęcherza płodowego, podanie dopochwowo żelu z prostaglandynami, podanie syntetycznej oksytocyny.

Pojęcia związane z porodem: KTG

KTG – skrót od słowa kardiotokografia, które oznacza badanie czynności serca płodu z jednoczesnym zapisem czynności skurczowej macicy. Badanie KTG (inaczej: monitorowanie) wykonuje się po to, aby ocenić stan dziecka. Zwykle przeprowadza się monitorowanie zewnętrzne – dwa czujniki przypina się pasami do brzucha rodzącej. Jeden czujnik rejestruje uderzenia serca płodu, a drugi – siłę i czas trwania skurczów macicy. W większości szpitali badanie KTG wiąże się z unieruchomieniem rodzącej w pozycji leżącej na co najmniej 20 minut. Ciągłe monitorowanie porodu, zwłaszcza w pozycji leżącej, zwiększa ryzyko pojawienia się komplikacji. Gdy potrzebny jest dokładniejszy pomiar, wykonuje się monitorowanie wewnętrzne: czujnik mierzący uderzenia serca dziecka umieszcza się na jego główce, wprowadzając go przez szyjkę macicy.

>> Jak wygląda pierwszy poród?

Pojęcia związane z porodem: masaż szyjki macicy

Masaż szyjki macicy to metoda wywołania porodu: lekarz lub położna palcem masują szyjkę macicy, próbując otworzyć jej kanał i oddzielić dolną część pęcherza płodowego od ściany macicy. Aby można było zastosować tę metodę, lekarz musi znać położenie łożyska, a rozwarcie szyjki macicy podczas porodu musi być przynajmniej na palec. Masaż szyjki to metoda nieprzyjemna i bolesna.

Pojęcia związane z porodem: oksytocyna

Oksytocyna to hormon, który powoduje skurcze macicy, dlatego podaje się go rodzącej w celu wywołania lub wzmocnienia akcji skurczowej podczas porodu. Odpowiednio rozcieńczony syntetyczny hormon podaje się w kroplówce lub specjalnej pompie infuzyjnej, w tempie pozwalającym na bezpieczny rozwój akcji porodowej. Po podaniu oksytocyny skurcze stają się silniejsze i bardziej bolesne.

>> Jak się przygotowac do porodu przed wizytą w szpitalu?

Pojęcia związane z porodem: preindukcja

Preindukcja to farmakologiczne lub mechaniczne działanie, mające na celu przyspieszenie zmiękczania, dojrzewania szyjki macicy. Do metod preindukcji zalicza się np. masaż szyjki macicy, a zwłaszcza podanie dopochwowo żelu z prostaglandynami. Do preindukcji coraz częściej stosuje się także cewnik Foleya. Gdy preindukcja jest skuteczna, de facto staje się indukcją porodu.

Pojęcia związane z porodem: poród zabiegowy

Poród zabiegowy to poród z zastosowaniem narzędzi położniczych: kleszczy lub próżniociągu (vacuum). Kleszcze położnicze (obecnie rzadziej stosowane) wyglądają jak dwie duże, połączone ze sobą łyżki, którymi lekarz obejmuje główkę dziecka, by wydobyć ją na zewnątrz. Próżniociąg to przyrząd działający na podciśnienie: do główki dziecka przysysana jest końcówka w kształcie miseczki – dzięki temu dziecko jest wyciągane na zewnątrz. Narzędzia stosuje się wtedy, gdy kobieta nie jest w stanie sama wyprzeć dziecka i pojawiają się oznaki jego niedotlenienia, a jednocześnie jest już ono nisko w kanale rodnym. Poród zabiegowy wiąże się z większymi obrażeniami krocza.

>> Co robić gdy mija termin porodu, a dziecko nie chce przyjść na świat?

Pojęcia związane z porodem: zabieg Kristellera

Zabieg Kristellera to mechaniczne wypychanie dziecka na zewnątrz przez ugniatanie bądź uciskanie brzucha rodzącej przez lekarza. Zabieg ten jest uznany za metodę urazową i nie powinien być stosowany w nowoczesnym położnictwie.

Pojęcia związane z porodem: znieczulenie zewnątrzoponowe

Znieczulenie zewnątrzoponowe to sposób łagodzenia bólu podczas porodu. Znieczulenie zewnątrzoponowe polega na wstrzyknięciu środka znieczulającęgo do  przestrzeni otaczającej rdzeń kręgowy w kręgosłupie, wskutek czego nerwy nie przewodzą bodźców bólowych. Wprowadzanie długiej igły ze środkiem znieczulającym nie jest bolesne, bo wcześniej robi się w tym miejscu zastrzyk znieczulający (kobieta czuje go jak ukłucie komara). Po zastosowaniu tego znieczulenia rodząca nie czuje bólu, ale nie jest pozbawiona czucia – może chodzić, korzystać z toalety, a także świadomie przeć. Znieczulenie zewnątrzoponowe stosuje przy porodach pochwowych i przy cesarskim cięciu – wówczas środka znieczulającego podaje się oczywiście więcej i rodząca kobieta nie czuje niczego od pasa w dół.

miesięcznik "M jak mama"
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają

NOWY NUMER

POBIERZ PORADNIK! Darmowy poradnik, z którego dowiesz się, jak zmienia się ciało kobiety w ciąży, jak rozwija się płód, kiedy wykonać ważne badania, jak przygotować się do porodu. Pobieram >

Pobieram
poradnik ciaza