Neonatolog - pierwszy lekarz dla dzieci. Czym właściwie się zajmuje?

2021-07-05 14:11

Neonatolog to lekarz, który zajmuje się zdrowiem i chorobami noworodków. Lekarze tej specjalności przede wszystkim dokonują oceny stanu zdrowia dziecka w chwili jego przyjścia na świat. Zajmują się jednak również i rozmaitymi schorzeniami noworodków, takimi jak chociażby żółtaczka czy dysplazja oskrzelowo-płucna. Kiedy rodzice są kierowani z noworodkiem do neonatologa?

neonatolog
Autor: Redakcja

Neonatolog to specjalizacja, z którą na pewno się spotkałaś. Czym się zajmuje neonatolog? Obecnie wyróżnia się kilkadziesiąt różnych medycznych specjalizacji. Dziećmi zajmować się mogą specjaliści dwóch dziedzin: pediatrii i neonatologii.

Myśląc o tym, że trzeba się udać z dzieckiem do lekarza, pod uwagę bierze się głównie odwiedzenie pediatry. Neonatolodzy czymś się jednak również muszą zajmować, jakie więc są ich zadania?

Spis treści

  1. Kim jest neonatolog i co trzeba zrobić, żeby nim zostać?
  2. Czym zajmuje się neonatolog?
  3. Czy neonatolog uczestniczy w porodzie?
  4. Choroby noworodka, których leczenie prowadzi neonatolog
  5. Wizyta u neonatologa: gdzie przyjmują neonatolodzy?
  6. Objawy sugerujące konieczność konsultacji z neonatologiem
  7. Jak wygląda wizyta u neonatologa?
M jak mama - Jak odczytywać siatki centylowe?

Kim jest neonatolog i co trzeba zrobić, żeby nim zostać?

Neonatologiem może zostać osoba, która ukończyła 6-letnie studia medyczne (uzyskując tytuł lekarza), odbyła 13-miesięczny staż podyplomowy i która zdecydowała się na specjalizację z neonatologii. Aby móc w ogóle rozpocząć tę specjalizację, wymagane jest więc ponad 7 lat edukacji, a to zdecydowanie jeszcze nie koniec. Szkolenie specjalizacyjne z neonatologii trwa 5 lat i obejmuje ono 3 lata szkolenia z pediatrii oraz 2 lata szkolenia z samej neonatologii. Dopiero po ich ukończeniu oraz po zdaniu egzaminu specjalizacyjnego, dany lekarz zyskuje tytuł specjalisty neonatologa.

Czym zajmuje się neonatolog?

Pochodzenie nazwy opisywanej specjalizacji lekarskiej doskonale tłumaczy to, jakim zakresem schorzeń się ona zajmuje. Otóż termin neonatologia wywodzi się od łacińskiego słowa neonatus, które oznacza noworodka. Tutaj od razu warto zaznaczyć, że neonatolog zajmuje się dziećmi w dość wąskim przedziale ich życia: jako noworodki określa się maluchy w pierwszym miesiącu ich życia, potem określa się je już jako niemowlaki.

Neonatolodzy przede wszystkim są jednymi z podstawowych członków zespołu lekarskiego na sali porodowej. Przebiegiem porodu i stanem rodzącej kobiety są zainteresowani przede wszystkim ginekolodzy oraz położne, neonatolodzy zaś czujnie wyczekują momentu, w którym to dojdzie do urodzenia się dziecka – wtedy bowiem rozpoczyna się ich rola.

Neonatolog po przyjściu na świat noworodka musi dokonać oceny stanu jego zdrowia – nadaje on punktację w skali Apgar (w tym celu należy ocenić czynność serca dziecka, jego oddychanie, napięcie mięśniowe oraz barwę skóry i reakcję maluszka na drażnienie). Dziecko jest potem bardzo dokładnie badane – lekarz zwraca uwagę na wszelkie ewentualne odchylenia (np. na jakieś wady wrodzone, które wcześniej, w trakcie ciąży, mogły nie zostać wykryte).

Czy neonatolog uczestniczy w porodzie?

Powyżej opisano sytuację, w której na świat przychodzi zdrowe dziecko. Zdecydowanie więcej pracy neonatolog ma wtedy, kiedy z rodzącym się dzieckiem dzieje się coś złego. Możliwe jest, iż bezpośrednio po porodzie zajdzie konieczność przeprowadzenia resuscytacji u noworodka – w razie takiej potrzeby prowadzeniem jej zajmuje się właśnie neonatolog.

Wcześniej wspominano o tym, że neonatolog po porodzie sprawdza, czy dziecko nie przyszło na świat z jakimiś wadami. Rzeczywiście możliwe jest, iż takowe problemy zostaną stwierdzone dopiero po porodzie, zdecydowanie jednak częściej rozpoznawane są one już w trakcie ciąży.

W sytuacji, kiedy wiadomo, że rodzić się będzie dziecko z jakąś poważną wadą, neonatolodzy są informowani o tym z dużym wyprzedzeniem i biorą oni udział (wraz z ginekologami) w ustalaniu najbezpieczniejszego, zarówno dla matki i dla dziecka, sposobu ukończenia ciąży. Lekarze ci są również w gotowości do jak najszybszego przejęcia opieki nad małym pacjentem i (bezpośrednio po urodzeniu) do wdrożenia u niego koniecznej terapii.

Zobacz: Noworodek a niemowlę: różnice fizjologiczne

Lekarz POZ a lekarz rodzinny, internista a pediatra - jaka jest między nimi różnica?

Oddział położniczy: jak wygląda opieka podczas porodu?

Choroby noworodka, których leczenie prowadzi neonatolog

Teoretycznie wydawać by się mogło, że zakres problemów zdrowotnych, którymi zajmują się neonatolodzy, jest dość wąski. W praktyce jednak lista schorzeń, których leczenie prowadzą właśnie ci specjaliści, wcale nie jest krótka. Lekarze specjaliści neonatologii leczą bowiem między innymi:

  • różne zakażenia u noworodków (zarówno wrodzone, jak i nabywane w okresie noworodkowym),
  • noworodkową niedrożność jelit,
  • dysplazję oskrzelowo-płucną,
  • retinopatię wcześniaków,
  • żółtaczki noworodkowe,
  • krwawienia śródczaszkowe,
  • martwicze zapalenie jelit.

Szczególną uwagę neonatologa wzbudzają dzieci urodzone przedwcześnie. Wcześniaki – jak nietrudno się domyślić – wymagają zdecydowanie bardziej intensywnej opieki medycznej niż dzieci urodzone w terminie i opiekę tę prowadzą właśnie neonatolodzy.

Wizyta u neonatologa: gdzie przyjmują neonatolodzy?

Neonatolodzy – ze względu na specyfikę schorzeń, którymi to się zajmują – pracują przede wszystkim w szpitalach ginekologicznych i zajmują się oni dziećmi, które dopiero co przyszły na świat. Istnieją jednak również i poradnie neonatologiczne, do których mogą się zgłaszać rodzice ze swoimi maluszkami. W jakich jednak sytuacjach zalecana może być wizyta w poradni neonatologicznej?

Objawy sugerujące konieczność konsultacji z neonatologiem

Rodzice tych dzieci, które po urodzeniu wymagały intensywnej opieki neonatologa (tak jak to bywa np. z wcześniakami) mogą już przy opuszczaniu szpitala otrzymać zalecenie odwiedzenia poradni neonatologicznej. Zdarza się jednak, że rodzice zaobserwują, już w domu, różne niepokojące ich zdaniem dolegliwości, przez które mogą oni rozważyć wizytę u specjalisty. Za objawy, które zdecydowanie powinny nasunąć myśl o wizycie u neonatologa, można uznać takie problemy, jak:

  • niski poziom aktywności noworodka (oznaczający, że dziecko ciągle śpi i przez bardzo krótki okres czas w ciągu doby wykazuje ono jakąkolwiek aktywność),
  • problemy z wypróżnieniami (zarówno w postaci zaparć, jak i biegunek),
  • brak przyrostu masy ciała lub stwierdzenie postępującego spadku wagi dziecka,
  • obrzęki u dziecka,
  • brak reakcji dziecka na bodźce z otoczenia,
  • brak apetytu u noworodka,
  • zaburzenia oddychania,
  • drgawki u noworodka.

Jak wygląda wizyta u neonatologa?

Wybierając się do neonatologa, trzeba pamiętać o kilku różnych rzeczach. Otóż przed wizytą w poradni neonatologicznej zdecydowanie warto przejrzeć domową dokumentację. Najlepiej bowiem jest wtedy, kiedy lekarz będzie mógł nie tylko zbadać dziecko, ale i zapoznać się z dokumentacją dotyczącą porodu, stanu dziecka bezpośrednio po przyjściu na świat czy szczepień, które dotychczas przebyło.

W takiej sytuacji lekarz uzyskuje pełen obraz sytuacji, co zdecydowanie ułatwia podejmowanie decyzji co do diagnozy i wdrożenia ewentualnego leczenia.

Na wizytę u neonatologa – ze względu na to, że w przypadku tego specjalisty jest ono wymagane – trzeba również zabrać ze sobą skierowanie. Zdarza się, iż świeżo upieczeni rodzice otrzymują takie przy opuszczaniu z maluchem szpitala. Jeżeli zaś do poradni neonatologicznej rodzice chcą się udać wtedy, kiedy już w domu zaobserwują oni u swojej pociechy jakieś niepokojące dolegliwości, to skierowanie do neonatologa wystawić może lekarz rodzinny.

Polecamy: Pierwsze godziny po porodzie - co się dzieje kilka godzin po urodzeniu dziecka?

Badania noworodka: pierwsze badania niemowlaka po narodzinach

Czy znasz te pojęcia związane z opieką nad małym dzieckiem?

Pytanie 1 z 7
Smółka to:
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają

NOWY NUMER

POBIERZ PORADNIK! Darmowy poradnik, z którego dowiesz się, jak zmienia się ciało kobiety w ciąży, jak rozwija się płód, kiedy wykonać ważne badania, jak przygotować się do porodu. Pobieram >

Pobieram
poradnik ciaza