Pępowina dwunaczyniowa: przyczyny i zagrożenia
Pępowina dwunaczyniowa z jednej strony może rzeczywiście doprowadzić do upośledzenia niektórych narządów u dziecka, z drugiej może funkcjonować prawidłowo. Właściwa pępowina posiada bowiem trzy naczynia. Mniejsza ilość naczyń, czyli np. pępowina dwunaczyniowa, ogranicza funkcjonowanie tego narządu. Od czego to zależy?
Spis treści
Pępowina jest długim przewodem łączącym matkę z nienarodzonym dzieckiem. Umożliwia ona właściwy przepływ między nimi zarówno tlenu, jak i substancji odżywczych. Prawidłowa budowa pępowiny składa się trzech naczyń krwionośnych – dwóch tętnic i jednej żyły pępowinowej. Pępowina dwunaczyniowa jest zatem pępowiną nieprawidłową. Posiada ona tylko dwa naczynia krwionośne – jedną tętnicę i jedną żyłę pępowinową. Ta wada występuje rzadko (u około 1% ciężarnych), choć wśród wad pępowiny jest ona najbardziej powszechna.
Ograniczenie liczby naczyń w pępowinie może mieć niekorzystny wpływ na nienarodzone dziecko, bo istnieje ryzyko, że proces dostarczania tlenu i substancji odżywczych zostanie zakłócony lub ograniczony. Wada zwykle rozpoznawana jest podczas rutynowego badania USG wykonywanego w trakcie ciąży. Jest to USG dopplerowskie z okolic 18.-22. tygodnia ciąży, gdy oceniana jest naczyniowość pępowiny. Przyczyny występowania dwunaczyniowości pępowiny nie są znane.
Pępowina dwunaczyniowa – zagrożenia
Większość ciężarnych posiadających pępowinę dwunaczyniową nie odczuje konsekwencji tej wady. Dwunaczyniowość pępowinowa nie determinuje wystąpienia u dziecka wad, w rzadkich przypadkach jednak (u 25% kobiet z dwunaczyniowością pępowiny) niesie za sobą takie ryzyko. Czasem dysfunkcja pępowiny może wpłynąć na wady układu krążenia, serca, układu moczowego i nerwowego u płodu. Dwunaczyniowa pępowina bywa również odpowiedzialna za hipotrofię wewnątrzmaciczną czyli zahamowanie wzrostu płodu. Przeprowadzono badania, które potwierdzają, że kobiety, posiadające w ciąży dwunaczyniową pępowinę, częściej chorują na nadciśnienie tętnicze czy cukrzycę. Grozi im też wystąpienie małowodzia lub wielowodzia.
Pępowina dwunaczyniowa – postępowanie
Najczęściej wadę pępowiny dwunaczyniowej rozpoznaje się w trakcie badania USG, jakie przeprowadza się w drugim trymestrze ciąży. Po jej wykryciu dokładnej należy się przyjrzeć płodowi i jego stanowi zdrowia, w celu sprawdzenia, czy nie występują u niego nieprawidłowości mogące być następstwem wady pępowinowej. Często oprócz badania USG, dziecku przeprowadza się również echo serca. Jeśli u dziecka nie stwierdza się żadnych odchyleń od normy, zwykle nie ma żadnych zaleceń dla ciężarnej. Dwunaczyniowości pępowiny się nie leczy. Kobieta jest jedynie poddawana wzmożonej i regularnej kontroli przez całą ciążę. Podczas porodu, który w takim przypadku może odbywać się siłami natury, wymaga jednak wzmożonego nadzoru położniczego.Jeśli u dziecka wystąpiły wady, sposób postępowania zależy od ich rodzaju. Niektóre wady serca można operować jeszcze w łonie matki, inne dopiero po narodzinach. Świadomość, że wadliwa pępowina spowodowała problemy ze zdrowiem dziecka pozwala przyszłej mamie w porę dowiedzieć się, jak wygląda postępowanie i leczenie dziecka po porodzie. Wada u dziecka zwykle determinuje nie tylko sposób porodu, ale i miejsce narodzin – na poród należy wybrać szpital specjalizujący się w opiece neonatologicznej.