Probiotyki w ciąży: kiedy je przyjmować?

Probiotyki w ciąży sprawiają, że organizm lepiej radzi sobie z biegunkami i zaparciami. A jeśli masz alergię, probiotyki przyjmowane w ciąży mogą uchronić przed nią twoje dziecko. 

Spis treści

1. Probiotyki w ciąży na pewno ci nie zaszkodzą
2. Probiotyki w ciąży, gdy masz ostrą biegunkę
3. Probiotyki w ciąży w trakcie antybiotykoterapii
4. Probiotyki ginekologiczne na infekcje intymne
5. Probiotyki w ciąży w dalekiej podróży
6. Probiotyki w ciąży, gdy dokuczają ci zaparcia
7. Probiotyki w ciąży na alergię

Terminem „probiotyki” określa się żywe drobnoustroje, które – podawane w odpowiednich ilościach – wpływają korzystnie na zdrowie. Są to przede wszystkim bakterie produkujące kwas mlekowy z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium oraz drożdżaki Saccharomyces boulardii.

Także w czasie ciąży można i warto przyjmować probiotyki w ciąży w określonych sytuacjach. Jednak aby ich przyjmowanie miało sens i odniosło pozytywny skutek, trzeba wiedzieć, które probiotyki jak działają i wybierać dokładnie te szczepy, które mogą ci pomóc. Nie wystarczy jeść jogurtów, mających na opakowaniu napis: „zawiera żywe kultury bakterii”, trzeba pójść do apteki i wybrać odpowiedni preparat.

Probiotyki w ciąży na pewno ci nie zaszkodzą

Stosowanie probiotyków w ciąży jest całkowicie bezpieczne. Na podstawie kilku badań stwierdzono, że spożycie preparatów zawierających probiotyki u osób bez obciążeń jest pozbawione ryzyka. Ostrożność przy ich stosowaniu zaleca się tylko w przypadku wcześniaków, osób z niedoborem odporności i ciężko chorych pacjentów w stanie krytycznym.

Działanie probiotyku w ciąży zależy od tego, jaki szczep zawiera. Nazwa bakterii probiotycznych musi mieć zawsze trzy człony, które określają po kolei: rodzaj, gatunek i szczep bakterii, np. Lactobacillus rhamnosus GG lub Lactobacillus casei DN 114 001. I każdy szczep ma ściśle określone specjalizacje, np. jeden skróci czas trwania biegunki infekcyjnej, ale to nie znaczy, że pomoże na biegunkę spowodowaną antybiotykami.

Nawet blisko spokrewnione szczepy – tego samego rodzaju i gatunku – mogą mieć zupełnie inne działanie i nie można traktować ich zamiennie. Trzeba wybierać dokładnie ten, którego skuteczność została udowodniona w badaniach klinicznych. Oto krótki poradnik, w jakich sytuacjach probiotyki w ciąży mogą ci pomóc, i jakie konkretne szczepy wtedy stosować. 

Probiotyki w ciąży, gdy masz ostrą biegunkę

Przyszłym mamom częściej dokuczają zaparcia niż biegunki, ale i te mogą się przydarzyć. Czasem wystarczy zjeść coś nieświeżego, aby cierpieć z powodu rozwolnienia. A biegunka w czasie ciąży może być niebezpieczna, bo odwodnienie organizmu stanowi zagrożenie także dla dziecka. Na szczęście czas biegunki może skrócić stosowanie odpowiednich probiotyków.

Polecane szczepy: najlepiej udokumentowaną skuteczność w leczeniu ostrej biegunki infekcyjnej wykazują bakterie Lactobacillus rhamnosus GG – skracają czas jej trwania o jedną do półtorej doby. Podobnie działają drożdżaki Saccharomyces boulardii.

Czytaj: Grypa żołądkowa w ciąży - jak ją leczyć?

Układ pokarmowy w ciąży: biegunka, zaparcia, wymioty, wzdęcia

Probiotyki w ciąży w trakcie antybiotykoterapii

Chociaż podczas ciąży należy ograniczać stosowanie wszelkich farmaceutyków, to nie zawsze jest to możliwe. W razie konieczności przyszłe mamy mogą być leczone także antybiotykami.

Jednak podczas takiej terapii istnieje, niestety, duże ryzyko wystąpienia biegunki – największe w przypadku antybiotyków o szerokim zakresie działania (np. aminopenicylina, niektóre cefalosporyny i klindamycyna). Jednoczesne stosowanie probiotyków w ciąży zmniejsza ryzyko wystąpienia biegunki o około 60 procent.

Polecane szczepy: w Polsce dostępne są następujące probiotyki zapobiegające biegunce związanej ze stosowaniem antybiotyków: Saccharomyces boulardii, Lactobacillus casei DN 114 001, Lactobacillus rhamnosus GG.

Przeczytaj również: Kiedy warto podawać probiotyki niemowlakowi

Probiotyki ginekologiczne na infekcje intymne

To pożyteczne bakterie, które bytują i działają w obrębie dróg rodnych, a nie przewodu pokarmowego. Stosowanie probiotyków ginekologicznych jest wskazane podczas leczenia infekcji dróg rodnych i profilaktycznie, w celu wzmocnienia naturalnej flory bakteryjnej pochwy. Mogą mieć one formę preparatów doustnych lub dopochwowych.

Polecane szczepy o pozytywnym wpływie na mikroflorę pochwy to m.in: Lactobacillus gasseri 57C, Lactobacillus fermentum 57A, Lactobacillus rhamnosus GR-1, Lactobacillus reuteri RC-14.

Probiotyki w ciąży w dalekiej podróży

Wyjazdy w odległe, egzotyczne miejsca mogą się wiązać z ryzykiem wystąpienia tzw. biegunki podróżnych. Pojawia się ona u około 55 proc. osób podróżujących do kraju o niskim standardzie sanitarnym lub po prostu z inną, obcą dla organizmu florą bakteryjną.

Biegunkę podróżnych rozpoznaje się, jeżeli osoba chora oddaje w ciągu doby trzy i więcej płynnych lub półpłynnych stolców, i towarzyszy temu co najmniej jeden z następujących objawów: gorączka, nudności, wymioty, bóle brzucha, bolesne parcie na stolec i obecność krwi w kale. W czasie ciąży lepiej unikać egzotycznych podróży, ale jeśli masz taką w planach, już 5–7 dni przed wyjazdem zacznij przyjmować probiotyk.

Polecane szczepy: w zapobieganiu biegunce podróżnych udowodnioną skuteczność wykazują drobnoustroje: Lactobacillus rhamnosus GG oraz Saccharomyces boulardii. 

Probiotyki w ciąży, gdy dokuczają ci zaparcia

Także w tym przypadku warto stosować probiotyki w ciąży. Wprawdzie w zapobieganiu zaparciom najważniejsza jest odpowiednia dieta (bogata w błonnik i prebiotyki), ale także bakterie probiotyczne okazują się pomocne, bo usprawniają pracę przewodu pokarmowego. Jak wynika z badań, przyjmowanie probiotyków skutecznie zwiększa częstość wypróżnień i poprawia konsystencję stolca.

Polecane szczepy: przy zaparciach najlepiej sprawdzą się: Bifidobacterium animalis DN-173 001 oraz Lactobacillus casei Shirota.

Probiotyki w ciąży na alergię

Takie schorzenia o podłożu alergicznym jak atopowe zapalenie skóry czy astma mogą być dziedziczne. Jeśli ty lub ojciec dziecka pochodzicie z rodziny alergików, to także wasze dziecko może odziedziczyć takie skłonności.

Jednak istnieją badania, z których wynika, że przyjmowanie przez matkę probiotyku w ostatnim miesiącu ciąży – a następnie podawanie go niemowlęciu przez 6 miesięcy życia – obniża ryzyko alergii u dziecka aż o połowę. Wprawdzie nie wszystkie badania to potwierdziły, ale i tak warto spróbować, bo przecież niczym to nie grozi – probiotyki są bardzo bezpieczne.

Polecane szczepy: we wspomnianym wyżej badaniu (Kalliomaki i wsp., Finlandia 2001) wykorzystano probiotyki Lactobacillus rhamnosus GG. 

Czytaj: W których produktach znajdziesz naturalne probiotyki?

Choroba brudnych rąk. Czym jest choroba brudnych rąk i jak się przed nią uchronić?