Równoważnik zdania - co to jest równoważnik zdania. Przykłady

Równoważnik zdania - co to jest? Kiedy się go używa i czym się różni od zdania? Zobacz przykłady równoważników zdań.

Spis treści

1. Czym jest równoważnik zdania?
2. Równoważnik zdania z imiesłowem

Równoważnik zdania to wyraz lub ciąg wyrazowy formalnie nietworzący zdania, jednak oddający jego treść. Co to właściwie oznacza i czym jest równoważnik zdania?

Czym jest równoważnik zdania?

Równoważnik zdania nie ma orzeczenia, więc nie jest zdaniem. Ale może nim być, jeśli dodamy orzeczenie. 

Na przykład: Piękna pogoda (równoważnik zdania). Jest piękna pogoda (zdanie z orzeczeniem).

Do równoważników zdań zaliczamy wypowiedzenia: "Wracać do domu", "Kto tam?", "Jurek pierwszy na mecie".

Często możemy wprowadzić brakującą w równoważnikach formę osobową czasownika wprowadzić na podstawie kontekstu: Kto tam (puka)? - po usłyszeniu pukania do drzwi. 

Równoważniki zdań występują także w wypowiedzeniach złożonych - przykład: To źle, że nie odrobiłeś lekcji.

W funkcji równoważników zdań mogą wystąpić także bezokoliczniki w zdaniach złożonych: Widać, jak zza chmur wynurza się słońce.

Równoważnik zdania z imiesłowem

Charakterystyczną konstrukcją jest także imiesłowowy równoważnik zdania, czyli konstrukcja z imiesłowem przysłówkowym, pełniąca funkcję zdania podrzędnego okolicznikowego czasu lub sposobu - Pisząc te słowa, myślałem o nadchodzącym egzaminie.

Niezbędnym warunkiem poprawności zdania złożonego z imiesłowowym równoważnikiem zdania jest to, że zarówno imiesłów, jak i osobowa forma czasownika (orzeczenie) muszą odnosić się do tego samego podmiotu.

Wśród imiesłowowych równoważników najczęściej występują równoważniki zdań podrzędnych czasowych - np. Obgadawszy sprawę ze wszystkich stron, zaczęli się rozchodzić.

O wiele rzadziej spotykamy równoważniki innych zdań podrzędnych:

• równoważnik zdania warunkowego: Pracując wytrwale, zdążysz wykonać robotę w wyznaczonym terminie.
• równoważnik zdania przyzwalającego: Wierząc w jego odwagę i spryt, bałem się powierzyć mu wykonanie tego zadania.
• równoważnik zdania przyczynowego: Dowódca dał rozkaz, chcąc za wszelką cenę wyprzeć nieprzyjaciela z pozycji.
• równoważnik zdania okolicznikowego sposobu: Matka starała się uśpić dziecko, śpiewając mu kołysankę.

Źródło: Gramatyka Opisowa Języka Polskiego

Czytaj również: Przysłówek: co to za część mowy? Pytania, stopniowanie, ćwiczenia

"Nie" z przymiotnikami – zasady pisowni i ćwiczenia

Zaimek - czym jest zaimek, na jakie odpowiada pytania i kiedy używa się zaimków?

Opis przeżyć wewnętrznych bohatera - jak napisać?

Jak napisać rozprawkę? Konstrukcja i zwroty stosowane w rozprawce