Test Manninga pod koniec ciąży - co to za badanie i na czym polega?

Test Manninga, czyli inaczej mówiąc profil biofizyczny płodu, to całkowicie nieinwazyjne badanie dobrostanu dziecka, zazwyczaj wykonywane pod koniec ciąży. Umożliwia wykluczenie lub podejrzenia niedotlenienia płodu. Z czego składa się test Manninga i jak przebiega?

Testem Manninga określane jest połączone badanie KTG oraz USG. W każdym z nich oceniane są konkretne parametry, dostarczające informacji o dobrostanie płodu. Co warto wiedzieć o badaniu, jakim jest test Manninga?

Spis treści

1. Na czym polega test Manninga?
2. Kiedy wykonuje się test Manninga?
3. Jakie parametry ocenia się w teście Manninga?
4. Układ nerwowy dziecka a niedotlenienie
5. Czynniki wpływające na profil biofizyczny płodu
6. Nieprawidłowy wynik testu Manninga - co oznacza?
7. Inne sposoby oceny dobrostanu płodu
8. Zapis KTG - jak go interpretować?

Na czym polega test Manninga?

Test Manninga polega na ocenie zapisu kardiotokograficznego KTG oraz badania USG. Test składa się z dwóch części trwających po 30 minut każda. Czas trwania wynika z faktu, że dziecko może spać podczas testu, a co za tym idzie jego aktywność może być mniejsza. 30 minut to okres, który jest dłuższy od snu i płód powinien zdążyć się obudzić.

Jeśli uda się zbadać wszystkie parametry podczas badania USG w czasie szybszym niż pół godziny można zakończyć badanie wcześniej.

Kiedy wykonuje się test Manninga?

Test Manninga nie jest badaniem obowiązkowym, dlatego nie jest wykonywany u każdej kobiety w ciąży. Wykonywany jest zazwyczaj w przypadku ciąż powikłanych z ograniczeniem wzrastania płodu czy stwierdzeniem innych nieprawidłowości w rozwoju dziecka.

Zazwyczaj test Manninga wykonywany jest pod koniec 3. trymestru lub po terminie porodu.

Jakie parametry ocenia się w teście Manninga?

W trakcie testu Manninga lekarz musi ocenić konkretne parametry, za które następnie przyznaje punkty. Wynik badania stanowi odzwierciedlenie stanu płodu. Podczas badania ultrasonograficznego oceniane są:

• ruchy oddechowe płodu
• ruchy płodu
• napięcie mięśniowe płodu
• ilość płynu owodniowego

Jeśli chodzi o badanie KTG ważne jest, czy zapis jest reaktywny. Oznacza to, że muszą być obecne dwa (lub więcej) epizody akceleracji o co najmniej 15 uderzeń trwające ponad 15 sekund. Akceleracją nazywane jest zwiększenie częstości akcji serca.

Za każde kryterium można otrzymać 0 lub 2 punkty, maksymalnie w badaniu- 10. Jeśli suma punktów wynosi poniżej ośmiu, test uznaje się za wątpliwy lub nieprawidłowy.  

Czytaj również: Hipotrofia (niska waga dziecka) - przyczyny i leczenie

Ciąża wysokiego ryzyka, czyli zagrożona wadami i poronieniem. Przyczyny i postępowanie

Układ nerwowy dziecka a niedotlenienie

W zależności od tego kiedy dany ośrodek powstaje w mózgowi dziecka, jego czułość na wystąpienie niedotlenienia jest inna. Najwcześniej rozwija się ośrodek odpowiedzialny za napięcie mięśniowe, dlatego w przypadku niedotlenienia funkcja ta zanika najpóźniej.

Około 9. tygodnia ciąży dojrzewa ośrodek koordynujący ruchy dziecka. Co ciekawe, większość dzieci wykazuje swoją największą aktywność ruchową w godzinach między 21 a 1 w nocy. Najbardziej wrażliwe na niedotlenienie są ośrodek odpowiedzialny za czynność serca i ruchów oddechowych.

Czynniki wpływające na profil biofizyczny płodu

Na końcowy wynik badania wpływ mogą mieć różne czynniki takie jak:

• palenie papierosów
• hiperglikemia/hipoglikemia u matki
• wady wrodzone układu moczowego płodu
• przedwczesne pęknięcie błon płodowych
• niektóre leki np. uspokajające

Ich wpływ na test Manninga może objawiać się poprzez zmniejszenie ruchów płodu, osłabienie napięcia mięśniowego czy spowodowanie małowodzia.

Nieprawidłowy wynik testu Manninga - co oznacza?

Test Manninga ma na celu ocenienie dobrostanu płodu w jamie macicy. Jeśli wynik badania wynosi mniej niż 6 punktów może oznaczać to np. niedotlenienie wewnątrzmaciczne.

W zależności od objawów, niedotlenienie można podzielić na dwie grupy:

1. ostre niedotlenienie - nieprawidłowy wynik ruchów oddechowych, ruchów płodu, napięcia mięśniowego
2. przewlekłe niedotlenienie - gdy nieprawidłowa jest objętość płynu owodniowego

Jeśli wynik jest niższy niż 6 punktów, lekarze mogą zdecydować o ukończeniu ciąży drogą cięcia cesarskiego ze względu na zagrożenie płodu.

Inne sposoby oceny dobrostanu płodu

Bardzo prostym, powszechnie dostępnym badaniem oceniającym stan płodu jest ocena ruchów dziecka przez kobietę ciężarną. Przyszłe mamy zazwyczaj zaczynają czuć ruchy dziecka po 20. tygodniu ciąży. Najlepiej jest liczyć ruchy odpoczywając po posiłku. Prawidłowa ich liczba to około 10 ruchów w ciągu godziny.

Ponadto, w przypadku wskazań, lekarz ginekolog może wykonać badanie USG Doppler tętnicy pępowinowej i tętnicy środkowej mózgu, aby wykluczyć objawy niedotlenienia.

Najbardziej powszechnym badaniem oceniającym stan płodu jest KTG, które dostarcza informacji o czynności serca dziecka oraz ewentualnych nieprawidłowościach mogących świadczyć o zagrożeniu dziecka.

Zapis KTG - jak go interpretować?

Badanie kardiotokograficzne (KTG) jest bardzo popularnym badaniem szczególnie w ostatnim okresie ciąży i czasie okołoporodowym. Dzięki niemu personel medyczny kontroluje czynność serca płodu oraz czynność skurczową macicy.

Podczas opisywania wyniku badania KTG używane są specjalne medyczne określenia takie jak: oscylacja, deceleracja czy wspomiane wcześniej akceleracje. Co oznaczają?

• Oscylacja - są to wahania czynności serca dziecka. Prawidłowym zapisem jest oscylacja falująca i zmienność tętna o około 10-25 uderzeń na minutę. Jeśli oscylacja jest linią prostą określana jest jako „milcząca” i może wiązać się z niedotleniem płodu.
• Deceleracje - są to okresowe obniżenia czynności serca płodu, zazwyczaj związane z pobudzaniem nerwu błędnego podczas schodzenia dziecka w dół przez kanał rodny.
• Akceleracje - są to zwiększenia czynności serca płodu o 15 uderzeń trwające co najmniej 15 sekund, towarzyszące zazwyczaj skurczom macicy i świadczące o dobrym stanie dziecka.

Czytaj również: Niedotlenienie okołoporodowe noworodka: przyczyny, objawy, przeciwdziałanie

Tachykardia płodu: przyczyny, postępowanie. Czy tachykardia oznacza indukcję porodu?

Czym jest tokoliza? Czy można zahamować poród przedwczesny?