WZW typu C- jak przebiega wirusowe zapalenia wątroby typu C?

WZW typu C jest chorobą zakaźną wywołaną przez infekcje wirusem HCV. W przebiegu choroby dochodzi do zmian martwiczo-zapalnych w obrębie wątroby, co powoduje jej niewydolność. Sprawdź, jak przebiega WZW typu C i jak uniknąć zachorowania.

Spis treści

1. Jakie są czynniki ryzyka zakażenia?
2. Czy podczas ciąży, porodu i karmienia piersią można zarazić dziecko?
3. Jakie są objawy wirusowego zapalenia wątroby typu C?
4. W jaki sposób lekarz stawia diagnozę WZW typu C?
5. Jak wygląda leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu C?
6. Czy można uchronić się przed WZW typu C?

WZW typu C, niewłaściwie nazywane też żółtaczką typu C w nielicznych przypadkach wywołuje objawy ostrej infekcji bezpośrednio po kontakcie z wirusem, w większości sytuacji przechodzi w fazę przewlekłego zapalenia, które jest chorobą postępującą powoli, ale powodującą nieodwracalne uszkodzenie wątroby.

Na świecie odsetek ludzi zakażonych wirusem zapalenia wątroby typu C wynosi ok. 3% populacji, co roku zaraża się nim ok. 3-4 milionów ludzi. Szacunkowo w Polsce problem infekcji HCV dotyczy aż 700 000 osób, niestety tylko ok. 20 000 z nich zostało wykrytych. Jest to związane głównie z bezobjawowym przebiegiem choroby. Należy jednak pamiętać, że pomimo braku objawów osoba zakażona wirusem może przekazywać go dalej, co stanowi ogromny problem medyczny i społeczny, ponieważ tylko leczenie chorych na WZW typu C pozwoli na ograniczenie rozprzestrzeniania się choroby.

Zakażenie wirusowym zapaleniem wątroby typu C następuje poprzez kontakt z krwią nosiciela. Przyjmuje się, że największym czynnikiem ryzyka infekcji wirusem HCV jest zażywanie narkotyków dożylnych. W krajach rozwijających się dużym problemem są również procedury medyczne wykonywane bez odpowiedniej sterylizacji narzędzi.

Z artykułu dowiesz się:

1. Jakie są czynniki ryzyka zakażenia?
2. Czy podczas ciąży, porodu i karmienia piersią można zarazić dziecko?
3. Jakie są objawy wirusowego zapalenia wątroby typu C?
4. W jaki sposób lekarz stawia diagnozę WZW typu C?
5. Jak wygląda leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu C?
6. Czy można uchronić się przed WZW typu C?

Jakie są czynniki ryzyka zakażenia?

• Styczność z krwią nosiciela

Przyjmuje się, że po przypadkowym zakłuciu igłą używaną przez chorego ryzyko transmisji wirusa wynosi ok. 1,8%., ryzyko wzrasta w przypadku głębokiego zakłucia.  Należy unikać wspólnego używania przedmiotów, które mogły, często w sposób niezauważony, mieć kontakt z krwią nosiciela. Należą do nich szczoteczki do zębów, maszynki do golenia, czy przyrządy do manicure.

• Tatuowanie ciała

Tatuowanie zwiększa dwukrotnie ryzyko zakażenia wirusem HCV, jeżeli używany jest niejałowy sprzęt lub skażony barwnik. Ryzyko wzrasta tez wraz z wielkością wykonywanego tatuażu. Największy niepokój powinny wzbudzać jednak tatuaże wykonane przed 1990 rokiem, kiedy metody sterylizacji nie były jeszcze rozpowszechnione. We współczesnych, profesjonalnych studiach tatuażu zakażenie wirusem HCV należy do rzadkości

• Kontakty seksualne

Przyjmuje się, że osoby pozostające w związkach heteroseksualnych nie są narażone na infekcję wirusem HCV. Istnieje ryzyko infekcji wirusem HCV u osób homoseksualnych, w związku z ryzykiem uszkodzeń mechanicznych w trakcie stosunku i w efekcie kontakt z krwią nosiciela, oraz u ludzi mających wielu partnerów seksualnych.

Pomimo braku jednoznacznego stanowiska, czy wirus HCV przenosi się drogą kontaktów seksualnych zaleca się stosowanie prezerwatyw u osób w grup podwyższonego ryzyka.

Czy podczas ciąży, porodu i karmienia piersią można zarazić dziecko?

Ryzyko zakażenia płodu przez matkę nosicielkę wirusa wynosi ok. 10%, do infekcji może dojść w trakcie ciąży lub porodu, a ryzyko zwiększa się w przypadku długiego porodu. Ogólnie przyjmuje się, że wirus nie przechodzi do mleka kobiecego, należy zwrócić jednak uwagę na to, czy brodawki nie są popękane i nie krwawią, ponieważ należy wówczas przestać karmić piersią. W przypadku pacjentki ze zdrowymi brodawkami sutkowymi i niskim mianem wirusa we krwi nie ma przeciwwskazań do karmienia piersią.

Jakie są objawy wirusowego zapalenia wątroby typu C?

U 10-20% pacjentów wirusowe zapalenie wątroby typu C prezentuje fazę ostrą. Jest to okres choroby charakteryzujący się łagodnym przebiegiem i niecharakterystycznymi objawami takimi jak utrata apetytu, zmęczenie, mdłości, bóle kostno-mięśniowe oraz utrata masy ciała. W ostrej fazie choroby może wystąpić żółtaczka, która nie występuje w fazie przewlekłej.U ok. 70% pacjentów wirusowe zapalenie wątroby typu C przechodzi w fazę przewlekłą. Jest to choroba o długotrwałym bezobjawowym przebiegu, podczas którego chory może zarażać. Przewlekłe zapalenie wątroby prowadzi do rozwinięcia się marskości wątroby i nieodwracalnej niewydolności tego narządu, oraz wielokrotnie zwiększa ryzyko wystąpienia raka wątroby.

Marskość wątroby jest chorobą polegającą na włóknieniu miąższu tego narządu, co utrudnia przepływ krwi i powoduje niewydolność wątroby. Do objawów marskości wątroby należy wodobrzusze, żylaki przełyku, i zaburzenia krzepnięcia krwi. Przyjmuje się, że ok. 30% chorych z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu C rozwinie marskość wątroby, w ciągu 30 lat trwania choroby. Ryzyko to zwiększa się w przypadku jednoczesnej infekcji wirusem zapalenia wątroby typu B i u alkoholików.

W jaki sposób lekarz stawia diagnozę WZW typu C?

Początkowo lekarz zbiera dokładny wywiad z uwzględnieniem czynników ryzyka infekcji. W związku z tym, że infekcja HCV długotrwale przebiega bezobjawowo niezbędne jest wykonanie badań laboratoryjnych. W pierwszej kolejności ocenia się przeciwciała anty-HCV, jeżeli ich wynik potwierdzi obecność przeciwciał wykonuje się badanie RNA wirusa, którego obecność potwierdza diagnozę. Uznaje się, że jeśli materiał genetyczny wirusa jest obecny we krwi powyżej 6 miesięcy oznacza to przewlekłą infekcję wirusem HCV.

W trakcie diagnostyki wirusowego zapalenia wątroby typu C wykonuje się również badania oceniające wydolność wątroby – AST, ALT, GGTP oraz bilirubinę.

Jak wygląda leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu C?

Leczenie opiera się na metodach farmakologicznych i zmianie trybu życia. Chorzy na zapalenie wątroby typu C nie powinni spożywać alkoholu, ani leków działających toksycznie na wątrobę. Zalecane jest utrzymanie prawidłowej masy ciała i stosowanie zbilansowanej diety o niskiej zawartości tłuszczu. Dowiedziono, że na wirusowe zapalenie wątroby typu C korzystnie wpływa picie kawy.

Zaleca się również szczepienia ochronne przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B. Leczenie ma na celu eliminacje wirusa HCV z organizmu, co zmniejsza ryzyko wystąpienia marskości wątroby i nowotworów wątroby. W leczeniu stosuje się trzy grupy leków – interferon alfa, rybawirynę i leki o bezpośrednim działaniu przeciwwirusowym.

Schemat leczenia ustalany jest na podstawie typu wirusa, przebiegu klinicznego choroby i obecności chorób współistniejących. Istotna jest też dostępność preparatów w danym kraju. W Polsce w leczeniu WZW typu C zajmują się specjalistyczne ośrodki, a leczenie prowadzone jest w ramach programów lekowych finansowanych przez NFZ.

Trwałe usunięcie wirusa, a więc całkowite wyleczenie udaje się uzyskać u ok. 50% chorych.

Czy można uchronić się przed WZW typu C?

Obecnie trwają badania nad szczepieniem przeciwko wirusowi HCV. Jedyną metodą na chwilę obecną jest zwracanie uwagi na higienę i bezpieczeństwo podczas używania sprzętów mogących mieć kontakt z krwią.

Czytaj: Szczepienie przeciwko WZW. Wszystko o szczepionce na wirusowe zapalenie wątroby typu B

lek. Agnieszka Michalak