Zespół alergii jamy ustnej: jak się objawia u dzieci, leczenie i zapobieganie

Zespół alergii jamy ustnej (OAS - oral allergy syndrome) to wynik reakcji krzyżowej IgE-zależnej na pokarmy u pacjentów uczulonych na alergeny wziewne. Specjaliści szacują, że może dotyczyć około 5 procent dzieci z alergią na pyłki roślin.

Spis treści

1. Zespół alergii jamy ustnej u dzieci: przyczyny
2. Zespół alergii jamy ustnej u dzieci: objawy
3. Zespół alergii jamy ustnej u dzieci: diagnostyka
4. Zespół alergii jamy ustnej u dzieci: leczenie

Zespół alergii jamy ustnej (OAS - oral allergy syndrome) to natychmiastowa reakcja alergiczna (IgE-zależna), która pojawia się u dzieci i u dorosłych alergików IgE-zależnych, najczęsciej są to pacjenci z alergicznym nieżytem nosa i atopowym zapaleniem skóry. Inne nazwy zespołu alergii jamy ustnej to ustny zespół uczuleniowy (UZU), zespół alergicznych objawów jamy ustnej, anafilaksja miejscowa jamy ustnej, anafilaksja jamy ustnej, zespół alergicznych objawów okołoustnych, zespół Amlota-Lessofa, alergiczny zespół zapalenia jamy ustnej.

Zespół alergii jamy ustnej u dzieci: przyczyny

W naszym kraju do wystąpienia zespołu alergii jamy ustnej dochodzi najczęściej w wyniku reakcji krzyżowych pomiędzy pyłkami brzozy a jabłkami czy orzechami laskowymi i stosunkowo często wyniku reakcji pomiędzy pyłkami leszczyny a orzechami laskowymi czy włoskimi oraz pyłkami bylicy a selerem. Poza tym OAS może wystąpić u dzieci z pyłkowicą po spożyciu m. in. brzo­skwi­ń, gruszek, wiśni, melonów, bananów, mar­chwi, pomidorów, orze­chów, przy­praw, zbóż (przede wszystkim psze­nicy).

Zespół alergii jamy ustnej u dzieci: objawy

Objawy w zespole alergii jamy ustnej u dzieci z pyłkowicą czy atopią pojawiają się początkowo tylko po spożyciu pokarmów surowych (pokarmy podany obróbce cieplnej są bezpieczne), jednak z czasem reakcja uczuleniowa zaczyna występować również po spożyciu potraw gotowanych, smażonych czy pieczonych.

Dziecko, u którego doszło do wystąpienia OAS skarży się na:

• szczypanie i mrowienie ust, jamy ust­nej i gardła
• obrzęk warg i jamy ustnej
• pokrzywkę kon­tak­tową, przede wszystkim na rękach
• chrypkę
• łza­wie­nie

Zespół alergii jamy ustnej u dzieci: diagnostyka

By uzyskać pewność, że mamy do czynienia z OAS, po przeprowadzeniu bardzo dokładnego wywiadu z pacjentem wykonuje się skórne testy punktowe, oznacza poziomy całkowitego oraz antygenowo swoistych przeciwciał klasy IgE w surowicy krwi w odniesieniu do alergenów pyłków roślin oraz alergenów pokarmowych. Niekiedy przeprowadza się testy swoistej prowokacji z podejrzanym pokarmem.

Zespół alergii jamy ustnej u dzieci: leczenie

Podstawą leczenia w przypadku OAS jest uni­ka­nie nie tylko spożywania świeżych owo­ców i warzyw, ale rów­nież kontaktu z nimi pod­czas przy­go­to­wy­wa­nia posiłków. Jeśli dojdzie do kontaktu z alergenem i wystąpienia OAS, należy skłonić dziecko do dokładnego wypłu­ka­nia ust wodą i odpoczynku, podać mu lek prze­ciw­hi­sta­mi­nowy. Jeśli wystąpią trudności z oddychaniem, należy wezwać natychmiast karetkę. Po zdiagnozowaniu OAS część chorych z grupy ryzyka zostaje przez lekarza zaopatrzonych w epinefrynę, ze względu na duże niebezpiczeństwo wystąpienia anafilaksji systemowej.Skuteczność metod odczulających nie znalazła jak do tej pory potwierdzenia w przypadku OAS.