Choroby odkleszczowe u kotów (babeszjoza, borelioza, anaplazmoza)

2020-04-21 16:43

Choroby odkleszczowe u kotów diagnozowane są rzadko, co nie znaczy, że koty na nie nie chorują. Okazuje się, że kleszcz może zarazić kota takimi chorobami, jak babeszjoza, borelioza, anaplazmoza, mycoplasma. Jakie są objawy chorób przenoszonych przez kleszcze u kotów? Jak przebiega leczenie? i czy chorobom odkleszczowym u kotów można zapobiegać?

Choroby odkleszczowe u kotów (babeszjoza, borelioza, anaplazmoza)
Autor: Thinkstockphotos.com

Spis treści

  1. Babeszjoza (Babesia felis) u kota
  2. Anaplazmoza u kotów
  3. Erlichioza u kota
  4. Borelioza (choroba z Lyme) u kota
  5. Zakaźna anemia kotów (FIA)
  6. Skuteczne sposoby na ochronę kota przed kleszczami

Choroby odkleszczowe u kotów stanowią zagrożenie nie tylko dla zdrowia, ale i życia tych zwierząt, dlatego tak ważne jest stosowanie profilaktyki - środków przeciwkleszczowych w różnej postaci.

Mają one wysoką skuteczność, bo zwykle zdążą unieszkodliwić insekta zanim dojdzie do zakażenia, które następuje zazwyczaj 24-48 godzin po wkłuciu.

W Polsce choroby odkleszczowe u kotów diagnozowane są niezwykle rzadko. Nie są znane statystyki zachorowań kotów na choroby odkleszczowe - nie jest to jednak jednoznaczny dowód na to, że koty są odporne na drobnoustroje przenoszone przez kleszcze - przyczyną może być brak właściwej diagnostyki.

Najbardziej znanej choroby odkleszczowej - boreliozy - u kotów w Polsce jak na razie nie odnotowano, ale np. anaplazmozę granulocytarną kotów diagnozowano w Polsce centralnej i wschodniej.

Babeszjoza (Babesia felis) u kota

U kotów babeszjozę wywołują pierwotniaki Babesia spp., które żyją we krwi, zarażają wyłącznie erytrocyty i są przenoszone przez kleszcze tzw. twarde.

Babeszjoza u kotów stwierdzana jest rzadko.

Nie ma zbyt wielu informacji o tym, które gatunki kleszczy zarażają babeszjozą koty w Europie, ale wciąż prowadzone są badania. Dużo więcej wiadomo na temat kociej babeszjozy w innych częściach świata - szczególnie w południowej Afryce stwierdzano u kotów wiele różnych gatunków i podgatunków Babesia.

Należy pamiętać, że w większości przypadków, u zarażonych kotów babeszjoza rozwija się w przebiegu innych zakażeń (przede wszystkim wywoływanych przez retrowirusy i/lub mykoplazmy).

Objawy babeszjozy u kotów to przede wszystkim:

  • senność
  • brak łaknienia
  • osłabienie
  • biegunka

Tym objawom może towarzyszyć niekiedy również gorączka i żółtaczka, ale objawy mogą nie być widoczne, aż do późniejszych etapów rozwoju choroby.

W celu rozpoznania choroby wykonuje się badania krwi - rozmaz, badania serologiczne lub wykorzystując diagnostykę molekularną.

Leczenie należy rozpocząć natychmiast po postawieniu diagnozy - stosuje się dwupropionian imidokarbu, a w niektórych krajach fenamidynę.

Pomocniczo zaleca się stosowanie odpowiedniego leczenia wspomagającego, w tym nawadnianie oraz, jeżeli istnieje taka potrzeba, przetaczanie krwi.

Odporność o przechorowaniu babeszjozy i anaplazmozy jest krótkotrwała, zwierzę może ponownie zapaść na jedną z tych chorób.

Anaplazmoza u kotów

Kleszcze z rodziny Ixodes (I. ricinus, I. pacificus, I. scapularis, I. persulcatus) przenoszą dwa rodzaje drobnoustrojów - Anaplasma phagocytophilum (wcześniej nazywany Ehrlichia phagocytophila), który atakuje granulocyty oraz Anaplasma platys (wcześniej nazywany Ehrlichia platys), który atakuje płytki krwi.

Doniesienia o zakażeniach Anaplasma spp. u kotów są rzadkie. Koty zakażone A. phagocytophilum wykazują senność, brak łaknienia, gorączkę, powiększenie węzłów chłonnych, niedokrwistość i małopłytkowość.

Anaplazmoza jest zoonozą, co oznacza, że chorują na nią również ludzie.

By wykryć anaplazmozę wykonuje się mikroskopową analizę krwi zwierzaka. Jeżeli wynik badania jest niejednoznaczny, wykonuje się badania serologiczne lub techniką PCR.

W leczeniu anaplazmozy stosuje się najczęściej antybiotyki z grupy tetracyklin - zwykle zawierające doksycyklinę - podaje się ją przez co najmniej 4 tygodnie.

Erlichioza u kota

Doniesienia o występowaniu zakażeń E. canis u kotów są rzadkie. Objawy kliniczne nie zostały opisane.

Borelioza (choroba z Lyme) u kota

Krętki Borrelia burgdorferi, wywołujące boreliozę, przenoszone są przez kleszcze (Ixodes ricinus, I. hexagonus i I. persulcatus).

Mimo, że u kotów stwierdza się dodatnie wyniki prób serologicznych, to choroba ta u kotów nadal jest słabo poznana.

Brak jest danych odnośnie stopnia zachorowalności, objawów klinicznych i możliwości jej leczenia. Wiadomo jedynie, że u naturalnie zakażonych kotów kliniczna postać choroby występuje rzadko.

Wykrycie obecności Borrelia w hodowli, badaniu cytologicznym lub PCR może być trudne, czasochłonne i kosztowne. Dużo lepszym rozwiązaniem są badania serologiczne.

W leczeniu stosuje się doksycyklinę przez co najmniej miesiąc.

Zakaźna anemia kotów (FIA)

Wśród chorób odkleszczowych zakaźna anemia kotów, wywoływana przez Mycoplasma haemofelis (d. Haemobartonella felis) nie jest bardzo częsta, ale bywa naprawdę niebezpieczna.

Wyróżnia się 4 fazy choroby:

  • faza A - przed wysiewem pasożytów do krwi, trwa około 15 dni
  • faza B - faza ostra, kilkukrotny wysiew pasożytów do krwi przez ok. 45 dni
  • faza C - wyzdrowienie
  • faza D – nosicielstwo

Objawy są dokuczliwe, a jej diagnostyka i leczenie trudne, dość często zdarzają nawroty i przypadki śmiertelne.

W przypadku FIA śmiertelność wynosi około 25%

Zakaźna anemia kotów może być przenoszona również przez pchły, poprzez kontakt z krwią zakażonego kota (podczas walki czy przy transfuzji) a także przez łożysko matki.

Objawem klinicznym FIA, jeśli w ogóle jakiś jest zauważany, jest anemia, która przebiega z okresami zaostrzenia i remisji.

FIA może przybrać jedną z 3 postaci - ostrą, podostrą lub przewlekłą. Zwykle to, że kotu coś dolega odkrywa się, gdy jego stan ulega znacznemu pogorszeniu.

U chorego kota można zaobserwować:

  • powiększoną wątrobę
  • powiększone węzły chłonne
  • zaburzenia rytmu serca
  • przyspieszony oddech
  • męczliwość

W przebiegu zakaźnej anemii kotów może dojść do kryzysu hemolitycznego, którego zauważalnymi objawami są:

  • apatia
  • anoreksja
  • osłabienie
  • zaburzenia oddychania
  • zapaść

Kryzys hemolityczny może też przybrać postać ostrą, kiedy to obserwuje się następujące objawy:

  • depresja
  • osłabienie
  • żółtaczka
  • spadek masy ciała
  • powiększenie śledziony

które zwykle prowadzą niestety do śmierci kota.

Czytaj: Kleszcz u kota (co robić, jak wyjąć, jak usunąć, objawy)

Warto wiedzieć

Choroby odkleszczowe, na które koty, w przeciwieństwie do psów, nie chorują:

  • choroba skokowa owiec
  • europejskie odkleszczowe zapalenie mózgu

Skuteczne sposoby na ochronę kota przed kleszczami

Warto uprzedzić pasożyty i zapewnić kotu ochronę. Do najczęściej stosowanych środków kleszczobójczych u kotów należą obroże na kleszcze.

To skuteczne narzędzie profilaktyczne w walce z kleszczami czy pchłami, zawiera odpowiednio dobraną kompozycję olejków eterycznych, które działają w sposób sumujący się i uzupełniający.

Dzięki temu skutecznie zniechęcają pasożyty do przebywania w towarzystwie zwierząt.

Inne środki, które można zastosować, to spreje, krople na skórę (tzw. spot-on), tabletki do gryzienia.

Należy przy tym pamiętać, że żaden środek chemiczny nie gwarantuje na 100 %, że kleszcz nie wkłuje się w kota, ale jeśli już do tego dojdzie, zdoła uśmiercić

Choroby odkleszczowe - jak im zapobiegać? POSŁUCHAJ PODCASTU!

Listen to "Uwaga na kleszcze! Wywiad z dr n. med. Magdaleną Cubała-Kucharską" on Spreaker.
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają

NOWY NUMER

POBIERZ PORADNIK! Darmowy poradnik, z którego dowiesz się, jak zmienia się ciało kobiety w ciąży, jak rozwija się płód, kiedy wykonać ważne badania, jak przygotować się do porodu. Pobieram >

Pobieram
poradnik ciaza