Spis treści
Cieczka u suki, inaczej: ruja, grzanie, gonienie, estrus, albo po prostu krwawienie, to gorący czas w życiu każdego domu, w którym przebywa suka. Po części z tego powodu, że nie sposób wyjść ze zwierzakiem na spacer, by nie zbiegały się wszystkie psy z okolicy. Częściowo zaś dlatego, że cieczka bywa obfita i często pozostawia ślady na dywanie, fotelach czy kanapie.
Ruja u suk pojawia się zazwyczaj co 6-7 miesięcy, jednak u większych ras czas ten może wydłużyć się nawet do roku.
W trakcie cieczki suczka krwawi, może też zachowywać się inaczej, niż zwykle – ma to związek z etapem cieczki, przez jaki akurat przechodzi.
Termin pierwszej cieczki zależy od rasy psa
Pierwsza cieczka u suczki pojawia się zazwyczaj między 6 a 12 miesiącem życia, choć zdarza się, że po raz pierwszy występuje dopiero około 24-go miesiąca życia (gdy nie pojawi się po ukończeniu 2 roku życia należy poradzić się weterynarza).
U suk małych ras cieczka pojawia się zazwyczaj szybciej, niż u ras dużych, bo nawet w 5 miesiącu życia.
Etapy cieczki
U większości suk cieczka trwa około 21 dni, choć zdarza się, że okres ten nieco się wydłuża. Nie przez cały czas ruja u suki jest taka sama. Ponieważ w tym czasie w organizmie suki szaleją hormony, ruję dzieli się na cztery fazy, które wynikają ze zmian, jakie zachodzą w narządach rozrodczych suki.
- Faza poprzedzająca ruję. Okres przedrujowy zazwyczaj trwa od 7 do 10 dni od chwili rozpoczęcia krwawienia. W tym okresie rozwijają się pęcherzyki na jajnikach, a macica przygotowuje się do ewentualnego przyjęcia zapłodnionych komórek jajowych. Srom suki jest obrzęknięty i przekrwiony, suka często oddaje mocz, a jeśli robi to w trakcie spaceru (a nie biegając po zamkniętym podwórku), rozsiewa przy okazji trop zapachowy, który zwabia wszystkie psy z okolicy. Póki co suka jednak nie pozwoli się pokryć, prawdopodobnie będzie też wrogo nastawiona do psów. Większość suk w tym okresie nie ma też apetytu, za to częściej pije. - Ruja właściwa. Zwykle trwa mniej więcej 9 dni. W tym czasie krew początkowo jest różowawa, wygląda na rozrzedzoną, a następnie jaśnieje, przybierając niemal mleczną barwę. Zachowanie suki bardzo się zmienia: domaga się głaskania, przytula się do opiekuna, wygina grzbiet i odchyla ogon – te znaki świadczą, że jest gotowa na przyjęcie samca. W tym okresie dochodzi też do owulacji, która trwa przeważnie około 4 dni. Feromony wydzielane wówczas przez sukę przyciągają rzesze psów, i są tak silne, że na spacerze nie sposób opędzić się od adoratorów, a jeśli suka przebywa na podwórzu, zdeterminowane samce często są w stanie przedostać się do niej przez ogrodzenie. Między 9, a 13 dniem cieczki najłatwiej dochodzi do zapłodnienia, dlatego też jest to najlepszy czas na krycie. - Faza porujowa. Trwa nie dłużej, niż 5 dni. W tym czasie kształtują się ciałka żółte, które wytwarzają hormony przygotowujące błonę macicy do przyjęcia zapłodnionej komórki jajowej. Wydzielina z narządów rodnych może ponownie zrobić się ciemniejsza. - Faza bezrujowa. To stan, który kończy ruję i trwa do kolejnej cieczki.
Kiedy planować pierwsze krycie suki?
W trakcie pierwszej cieczki nie powinno się dopuszczać do suki psa, bo choć jest ona już dojrzała płciowo, to ani fizycznie, ani psychicznie nie jest jeszcze gotowa na posiadanie szczeniąt. U młodych suk wczesna ciąża niesie za sobą ryzyko komplikacji okołoporodowych, a także późniejszych, nieraz poważnych, problemów ze zdrowiem. Z kolei niedojrzałość psychiczna, zwłaszcza brak instynktu macierzyńskiego, grozi odrzuceniem miotu. Zalecanym terminem krycia jest dopiero trzecia cieczka.
Jak zapobiec ciąży u suki?
Ponieważ niepilnowana suka w okresie cieczki bardzo łatwo znajduje adoratorów i zachodzi w ciążę, nie wolno jej puszczać luzem nawet na ogrodzonym terenie. Spacery warto ograniczyć do minimum i zawsze wyprowadzać sukę na smyczy. Jeśli nie chcemy rozmnażać suki, najprostszą metodą zapobiegania niechcianej ciąży u suk jest sterylizacja – w efekcie tego zabiegu suka staje się bezpłodna.
Termin cieczki można również przesunąć, a samą cieczkę przerwać – w tym celu stosuje się środki hormonalne w zastrzykach, które podaje suczce weterynarz. Ta metoda nie jest jednak polecana do stosowania na stałe, gdyż poddawane jej suki są bardziej narażone na ropomacicze, cysty, a także nowotwory.
Jak rozpoznać cichą ruję?
Niektóre suki przechodzą tzw. ruję cichą, inaczej zwaną również rują bezobjawową. Krwawienia prawie wówczas nie ma (lub jest na tyle znikome, że suka wylizując się, zaciera jego ślady). Są jednak pewne znaki, które wskazują na ukrytą cieczkę: suka ma opuchnięty srom, chętnie poddaje się pieszczotom, często oddaje mocz i stale się wylizuje.
Cieczka bezobjawowa zwykle nie wywołuje zainteresowania psów, tym niemniej jednak suka jest gotowa do zapłodnienia, dlatego właściciel, który podejrzewa u swojej suki ten rodzaj cieczki, powinien zadbać o to, by nie miała ona w tym czasie kontaktu z żadnym samcem.
