Gardło niemowlaka: co należy o nim wiedzieć?

2019-09-26 9:07

Gardło niemowlaka znajduje się na pierwszej linii w walce z bakteriami i wirusami. Niestety, u dzieci system wczesnego reagowania, bo tym jest przecież układ immunologiczny, nie działa jeszcze na pełnych obrotach. Właśnie dlatego u małych dzieci częściej dochodzi do infekcji. Jak więc dbać o gardło niemowlaka, by dziecko jak najmniej chorowało?

Gardło niemowlaka
Autor: thinkstockphotos.com Jak dbać o gardlo niemowlaka?

Spis treści

  1. Gardło niemowlaka pełni ważne funkcje
  2. Jak dbać o gardło niemowlaka? Nie tylko herbatka
  3. Udrożnianie nosa
  4. Jak dbać o gardło niemowlaka? Typowe dolegliwości

Gardło niemowlaka pod względem anatomicznym nie różni się od gardła dorosłego. To zbudowana z mięśni rurka, wyłożona błoną śluzową. Łączy usta z przełykiem, a nos z tchawicą. Umożliwia oddychanie i przełykanie. U dorosłego ma 13 cm długości. Jak na warunki anatomiczne dziecka też jest dość duże, bo zajmuje niemal jedną piątą głowy i szyi. Dzieli się na trzy części: ustną, nosową i krtaniową – są one określane również mianem gardła górnego, środkowego i dolnego. Część ustna zaczyna się tuż za jamą ustną, i kończy na migdałkach. Część nosowa zaczyna się tuż za jamą nosową, między podniebieniem miękkim, a twardym. Część krtaniowa natomiast umiejscowiona jest nad nagłośnią, czyli „klapką” zbudowaną z mięśni, która zamyka się w trakcie połykania pokarmu (by nie dostał się on do tchawicy). Jeśli patrzeć na to pod kątem anatomicznym, gardło jest częścią górnych dróg oddechowych, które tworzy wraz z ustami i nosem.

Gardło niemowlaka pełni ważne funkcje

W organizmie gardło pełni kilka istotnych funkcji. To dzięki niemu powietrze może być transportowane do dolnych dróg oddechowych, a pokarm jest połykany bez zachłystywania się. Gdy język przesuwa przeżuty kęs pokarmu do gardła, mięśnie mimowolnie kurczą się, dzięki czemu pokarm może trafić dalej, do przełyku. Gardło wyrównuje również ciśnienie w obrębie uszu, co jest możliwe dzięki kanalikom, które łączą obie te części ciała. Kanaliki te zatykają się podczas infekcji (właśnie dlatego dzieci chore na gardło słabiej słyszą). W gardle jest również wiele tkanek ochronnych, których zadaniem jest zabezpieczenie znajdujących się głębiej dróg oddechowych i przechwytywanie zarazków, zanim dotrą dalej. Tzw. limfatyczny pierścień gardłowy tworzą m.in. migdałki: dwa podniebienne oraz gardłowy.

>> Przeziębienie u dziecka: jak podawać leki choremu niemowlakowi?

Jak dbać o gardło niemowlaka? Nie tylko herbatka

Drapanie w gardle jest bardzo nieprzyjemne i dokuczliwe. To przykre uczucie można złagodzić na różne sposoby, które zależą od wieku niemowlaka. Niemowlę należy często poić, podając mu ciepłe płyny. Powietrze w dziecięcym pokoiku powinno być regularnie nawilżane, bo jeśli jest zbyt suche, dolegliwości mogą się nasilić.

Dziecku powyżej roku można podać domowy syrop z cebuli (aby go zrobić, wystarczy pokrojoną w plasterki cebulę zasypać cukrem i na godzinę odstawić w ciepłe miejsce). Maluchowi można również zaaplikować na tylną ściankę gardła spray, który złagodzi ból i drapanie, podziała odkażająco i lekko znieczuli bolące miejsca. Przed zakupem takiego sprayu warto tylko sprawdzić, czy można go stosować u dzieci. Najlepszy jest preparat, który ma przyjemny, słodki smak – po aplikacji niemowlak nie odczuje dyskomfortu.

Spray jest alternatywą dla tabletek do ssania, którymi małe dziecko może się zakrztusić (bezpiecznie można je stosować najwcześniej u trzylatków).

Starszakowi, który potrafi już sam wypłukać gardło, pomogą płukanki ziołowe, np. z szałwii, która łagodzi podrażnione błony śluzowe. Oto przepis: pół łyżeczki suszonych liści szałwii trzeba zalać 250 ml wrzątku, odstawić na 10 minut, a następnie przecedzić. Gdy herbatka przestygnie, dziecko może nią płukać gardło nawet kilkanaście razy w ciągu dnia.

Udrożnianie nosa

Pamiętajmy, że dla utrzymania właściwej higieny gardła, ważne jest także właściwe oczyszczanie nosa. Oto kilka ważnych wskazówek jak to wykonać prawidłowo:

  1. Przed podaniem kropli do nosa ważne jest oczyszczenie nosa wodą morską, bo tylko dzięki temu zaaplikowane leki będą dobrze się wchłaniały.
  2. Mamy 2 rodzaje wody: hipertoniczna i izotoniczna. Małym dzieciom zdecydowanie poleca się wodę izotoniczną, a do tego z niewielkim ciśnieniem i nie sprzężoną gazem. Jest to bardzo ważne, bo dzieci z reguły nie lubią stosowania żadnego sprayu do noska, a więc przed zakupem wody upewnijmy się jaki strumień ona ma. Sprawdzoną wodą, która ma delikatny strumień oczyszczający i nawilżający nos. Jeśli dziecko ma duży katar, to przed zastosowaniem aspiratora do noska też warto w pierwszej kolejności zaaplikować wodę, potem użyć aspiratora i ewentualnie ponownie zaaplikować wodę.

Jak dbać o gardło niemowlaka? Typowe dolegliwości

Choć narząd ten jest dla człowieka bardzo ważny, natura nie była dla niego szczególnie łaskawa. Jest dość wąski, przez co nawet niewielki przedmiot, który przypadkowo w nim utknie, może upośledzić drożność dróg oddechowych. Śluzówka, która je wyścieła, jest bardzo delikatna, co w połączeniu z umiejscowieniem gardła sprawia, że jest ono ciągle narażone na infekcje. Wirusy, bakterie czy grzyby mogą wnikać w tkankę gardła bezpośrednio z powietrza (tak jest np. w przypadku niemowląt, które oddychają tylko przez usta), albo spływać po tylnej ściance gardła wraz z wydzieliną kataralną.

Trzeba też pamiętać, że choć gardło kojarzymy przede wszystkim z układem oddechowym, to w nim właśnie bierze swój początek również układ pokarmowy. Dlatego dolegliwości związane z gardłem nie zawsze związane są z infekcją – czasem ich przyczyną jest sposób odżywiania lub wady układu pokarmowego (np. refluks). Cofające się resztki pokarmu zmieszanego z kwasem żołądkowym mogą wywoływać bolesne podrażnienia.

Gdy z gardłem coś się dzieje, jest zaczerwienione, podrażnione i powoduje konkretne odczucia: drapania, swędzenia, suchości. Problemy można zauważyć bez zaglądania niemowlakowi do buzi – ich pierwszym objawem jest pokasływanie, które przy braku odpowiedniej reakcji szybko może zmienić się w dokuczliwy kaszel, a z gardła przenieść się niżej, na dolne drogi oddechowe (oskrzela czy płuca).

Małe dziecko nie powie, że boli je gardło – nawet jeśli umie już mówić, często nie jest w stanie poprawnie wskazać miejsca, które je boli, pokazując ogólnie na główkę. Dlatego jeśli malec zaczął chrząkać albo pokasływać, trzeba mu zajrzeć do gardła. Im mniejsze dziecko, tym jest to trudniejsze – co nie znaczy, że niewykonalne. Niemowlęciu trzeba delikatnie otworzyć usta – można połaskotać je w wargi, i wtedy maluch powinien sam otworzyć buzię, bo dotykanie warg wywołuje u dzieci odruch ssania.

Starsze dziecko wystarczy poprosić, aby odchyliło głowę do tyłu, otworzyło buzię i powiedziało „a”. W obu przypadkach przyda się latarka, która oświetli tylną część gardzieli i umożliwi ocenę koloru śluzówki. Warto mieć również czystą łyżeczkę, najlepiej plastikową, którą można będzie przytrzymać język, aby nie zasłaniał wnętrza jamy ustnej – trzeba łyżeczką przycisnąć nasadę języka dziecka ku dołowi, ale bardzo delikatnie, by nie wywołać odruchu wymiotnego. O problemach z gardłem świadczą zaczerwienione łuki podniebienne. Jeśli zauważysz taki objaw, maluch ma prawdopodobnie zapalenie gardła, a gdy na migdałkach widać białawo-żółty nalot, przyczyną kłopotów prawdopodobnie jest angina, czyli zapalenie migdałków. W obu przypadkach dziecko może mieć również gorączkę, która jest reakcją układu odpornościowego na kontakt z zarazkami.

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają

Materiał Partnerski

Materiał sponsorowany

Materiał Partnerski

Materiał sponsorowany

Podziel się opinią
Grupa ZPR Media sprzeciwia się głoszeniu opinii noszących znamiona mowy nienawiści przepełnionych pogardą czy agresją. Jeśli widzisz komentarz, który jest hejtem, powiadom nas o tym, klikając zgłoś. Więcej w REGULAMINIE

NOWY NUMER

POBIERZ PORADNIK! Darmowy poradnik, z którego dowiesz się, jak zmienia się ciało kobiety w ciąży, jak rozwija się płód, kiedy wykonać ważne badania, jak przygotować się do porodu. Pobieram >

Pobieram
poradnik ciaza