Zmiana płci u dziecka: na czym polega? Czy w Polsce dziecko może zmienić płeć?

Zmiana płci u dziecka w Polsce wydaje się niewyobrażalna. W Wielkiej Brytanii, Szwecji czy Norwegii nikogo to nie szokuje - prawne zmiany płci są tam wykonywane już u trzylatków. A jak wygląda sytuacja w Polsce? Czy dziecko może zmienić płeć i na czym ta zmiana polega?

Spis treści

1. Czytaj także: >> Co zrobić, gdy jesteśmy rozczarowani płcią dziecka? >>
2. Zmiana płci u dziecka: na czym polega?
3. Czytaj także: >> Chiński kalendarz płci dziecka: jak zaplanować płeć dziecka? >>
4. Zmiana płci u dziecka: czy to etyczne?
5. Zmiana płci u dziecka: czy w Polsce dziecko może zmienić płeć?
6. Czytaj także: >> Jak się kształtuje płeć dziecka: kiedy chłopiec, a kiedy dziewczynka? >>
7. Zmiana płci u dziecka: za granicą płeć zmieniają nawet trzylatki

W ostatnim czasie media obiegła informacja, że 9-letnia Shiloh Jolie-Pitt, córka Angeliny Jolie i Brada Pitta, chce zmienić płeć. Tabloidy zawrzały, a w przestrzeni społecznej rozgorzała dyskusja, czy zmiana płci u dziecka jest etyczna. Zgodnie z przekazem medialnym, Shiloh Jolie-Pitt chce zmienić płeć, ponieważ czuje się chłopcem. Od najmłodszych lat ubiera się jak chłopiec (nawet na ślubie rodziców wystąpiła w garniturze), zachowuje się jak chłopiec i prosi rodziców, by zwracali się do niej John albo Peter. Angelina i Brad podobno od dawna zdawali sobie sprawę, że ich córka nie jest typową dziewczynką i do jej prośby dotyczącej zmiany płci podeszli ze spokojem. 

Czytaj także: >> Co zrobić, gdy jesteśmy rozczarowani płcią dziecka? >>

Zmiana płci u dziecka: na czym polega?

Zmiana płci u dziecka nie polega na przeprowadzeniu operacji zmiany narządów rodnych. Organizm dziecka jeszcze nie zaczął dojrzewać, wszelkie tego typu zabiegi są więc niemożliwe do zrealizowania. Z tego samego powodu niemożliwe jest również przeprowadzenie terapii hormonalnej, którą zwykle stosuje się u osób dorosłych.

Zmiana płci u dziecka polega na prawnej zmianie płci. Co to oznacza w praktyce? Że rodzice zmieniają dziecku imię: z damskiego na męskie i z męskiego na damskie. Jeśli ich pociecha chodzi już do przedszkola bądź szkoły, informują dyrektora oraz pedagogów o zmianie danych osobowych i proszą o zwracanie się do dziecka zgodnie z nowym imieniem.

Czytaj także: >> Chiński kalendarz płci dziecka: jak zaplanować płeć dziecka? >>

Zmiana płci u dziecka: czy to etyczne?

Zmiana płci u dziecka wywołuje ogromne kontrowersje - nawet jeśli polega tylko na zmianie prawnej. Naturalnym argumentem w tej sytuacji wydaje się ten, że skoro dziecko w wieku 3 czy 4 lat nie ma jeszcze wystarczającej wiedzy na temat swojego otoczenia, to jak może mieć na temat swojej płci? W tym wieku dzieci intensywnie poznają środowisko i nieustannie zmieniają preferencje: sprawdzają nowe smaki, zmieniają ulubione dania, bajki, kolory. Jak więc mogą świadomie podjąć decyzję o zmianie płci, skoro nie mają jeszcze tej świadomości?

Wydaje się, że w dużej mierze decyzję o zmianie płci u dziecka podejmują rodzice. To oni w końcu odpowiadają za dobór ubrań dziecka, zabawek oraz form aktywności. Tymczasem seksuolodzy twierdzą, że dziecko jest świadome swojej tożsamości płciowej już od 3. roku życia. Już wtedy wie, które imiona, zabawki czy ubrania są dla dziewczynek, a które dla chłopców i jeśli kieruje swoje zainteresowanie w kierunku przeciwległym do tego, który wynika z jego płci, robi to z pełną świadomością. Na potwierdzenie swoich diagnoz seksuolodzy przytaczają statystyki - około 70 procent ich pacjentów transseksualnych od najmłodszych lat zdawało sobie sprawę, że ich tożsamość płciowa jest inna niż mówi ich biologia.

Zmiana płci u dziecka: czy w Polsce dziecko może zmienić płeć?

Tak, w Polsce prawna zmiana płci u dziecka również jest możliwa. Co więcej, jest wykonywana. W dużych miastach (Warszawie, Krakowie, Wrocławiu) do seksuologów przychodzą rodzice z dziećmi, prosząc o wydanie zaświadczeń medycznych, niezbędnych do przeprowadzenia zmiany płci. Prośby najczęściej dotyczą nastolatków, np. rozpoczynających naukę w liceach czy technikach - młodzi ludzie w nowej szkole chcą już wystąpić pod nowym imieniem. Ale zdarzają się i wizyty par z małymi dziećmi, również w wieku przedszkolnym. Lekarze na prośbę rodziców wydają takie dokumenty.

Proces prawnej zmiany płci u dziecka jest odwracalny. A to oznacza, że jeśli po kilku latach dziecko zmieni zdanie i postanowi powrócić do biologicznej płci oraz pierwotnego imienia, będzie mogło to zrobić. Rodzice będą musieli ponownie prawnie zmienić imię dziecka.

Czytaj także: >> Jak się kształtuje płeć dziecka: kiedy chłopiec, a kiedy dziewczynka? >>

Zmiana płci u dziecka: za granicą płeć zmieniają nawet trzylatki

To, co u nas wywołuje falę oburzenia, za granicą (w Szwecji, Wielkiej Brytanii, Norwegii) nikogo nie szokuje. Zmiana płci u dziecka wykonywana jest tam od wielu lat i choć nie można powiedzieć, że jest częstym procederem, to na pewno akceptowalnym. W Wielkiej Brytanii z roku na rok wzrasta liczba dzieci, u których rodzice dokonują zmiany płci - w 2014 roku było ich 77, z czego 30 procent miało 3 lata. Kilka lat temu zmianie płci poddało się zaledwie 20 dzieci.

W Norwegii obecnie trwa dyskusja społeczna nad obniżeniem wieku zmiany płci u dziecka. Rząd proponuje, by prawna zmiana płci była możliwa już u dzieci, które ukończyły 7. rok życia. Oczywiście, miałaby się odbywać za zgodą rodziców. Akceptacja mamy i taty byłaby potrzebna do 16. roku życia. Jeśli szesnastolatek doszedłby do wniosku, że nie chce być już mężczyzną, ale kobietą, do zmiany danych nie potrzebowałby zgody rodziców. Ani zaświadczenia medycznego, które teraz jest wymagane. Prawną zmianę płci mógłby przeprowadzić wyłącznie na podstawie własnej decyzji. Operacyjna zmiana płci byłaby możliwa po uzyskaniu pełnoletności, czyli w wieku 18 lat.

Katarzyna Stańczyk