Szczegółowe odpowiedzi na pytania:
1. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca wyłączne karmienie piersią w okresie:
WHO zaleca, by do końca 6. miesiąca życia karmić dziecko tylko piersią, a do końca 1. roku – podawać mleko mamy jako posiłek uzupełniający dietę. Polscy specjaliści dopuszczają wprowadzenie posiłków stałych (warzyw, glutenu) po 5. miesiącu życia.
2. Jak się nazywa mleko produkowane przez piersi w pierwszych dniach po porodzie?
Siara jest produkowana przez pierwsze 4–5 dni po narodzinach malca i ma żółtawy kolor. Jest bezcenna dla zdrowia noworodka: zawiera immonuglobuliny i leukocyty wzmacniające odporność oraz wiele cennych składników odżywczych (tłuszcze, białka, składniki mineralne).
3. Dlaczego mleko mamy jest najlepszym pokarmem dla niemowlęcia?
Pokarm kobiecy zawiera najważniejsze składniki odżywcze, enzymy i ciała odpornościowe, które wpływają na zdrowie rozwój, intelekt i odporność dziecka. Niemowlęta karmione piersią są mniej narażone na choroby cywilizacyjne, otyłość i alergie. Karmienie piersią zapewnia też dziecku poczucie bezpieczeństwa i wzmacnia więź między nim a matką.
4. Jakie kobiece hormonyodpowiadają za laktację?
Oksytocyna odpowiada za więź matki z dzieckiem, ale jej głównym zadaniem jest uwalnianie pokarmu z piersi. Zanim jednak mleko z nich wypłynie, potrzebna jest prolaktyna, która pobudza gruczoły mleczne do produkcji pokarmu.
5. Ile dodatkowych kalorii potrzebuje karmiąca mama?
Laktacja to duży wydatek energetyczny. W czasie karmienia piersią kobieta spala 500–700 kalorii na dobę. Są one czerpane z zapasów nagromadzonych w ciąży oraz z bieżących posiłków młodej mamy. Aby mieć siły i energię konieczną do opiekowania się maleństwem, warto spożywać dziennie o 400–500 kalorii więcej niż normalnie.
6. Jak się nazywa okres nadmiernej produkcji mleka w pierwszych dniach laktacji?
Nawał pojawia się w 2.–6. dobie po porodzie, a wywołuje go gwałtowny wzrost poziomu prolaktyny. Piersi są wtedy przepełnione mlekiem i tkliwe. Nawał pokarmu jest objawem fizjologicznym i mija po kilku dniach. Podczas nawału trzeba często przystawiać dziecko, warto też stosować zimne okłady.
7. Czy mleko kobiece zawiera komórki macierzyste?
Mleko mamy, podobnie jak krew pępowinowa czy szpik, jest źródłem komórek macierzystych. Mają one właściwości samoodnawiania się i przeistaczania w wyspecjalizowane komórki, dlatego są niezbędne do regeneracji organizmu. Są cenne dla zdrowia maluszka – również po zakończeniu karmienia.
8. Po czym poznać, że noworodek wystarczająco się najada?
Dziecko prawdopodobnie najada się, jeśli robi kupkę 2–4 razy na dobę, moczy ok. 8 pieluch dziennie, prawidłowo przybiera na wadze (600 g miesięcznie w pierwszym kwartale, 500–600 g w drugim i 450–500 g w trzecim i czwartym) issie 8–10 razy na dobę (opróżniając piersi, które po karmieniu powinny być „puste”).
9. Jakie są sposoby na wspomaganie i zwiększenie laktacji?
Istnieją substancje, które sprzyjają produkcji mleka. Jednak ilość pokarmu zależy głównie od zapotrzebowania. Im wię- cej mleka wypija dziecko, tym większa jest jego produkcja. Niezbędnym warunkiem udanego karmienia jest również dobra dieta, przyjmowanie płynów i brak stresu.
10. Czy dziecko karmione piersią trzeba dopajać?
Mleko zmienia konsystencję w trakcie karmienia. Na początku jest wodniste i zaspokaja pragnienie malca, potem gęstnieje i dostarcza mu niezbędnych składników odżywczych. Dlatego niemowlęciu karmionemu naturalnie nie trzeba dodatkowo podawać płynów, np. wody
11. Co dokładnie oznacza określenie "karmienie mieszane"?
Karmienie mieszane to jednoczesne podawanie piersi i butelki, w której może się znajdować odciągnięty pokarm mamy (gdy np. malec nie może ssać z powodu krótkiego wędzideł- ka podjęzykowego, jest wcześniakiem i brak mu sił) lub mleko modyfikowane (gdy za mało przybiera na wadze). Decyzja o dokarmianiu mieszanką powinna należeć do lekarza.
12. Kiedy odzwyczajać dziecko od nocnych karmień?
W pierwszych tygodniach życia noworodek je co kilka godzin, bo jego żołądek jest mały, a pokarm mamy – trawiony błyskawicznie. Jednak już dwu- czy trzymiesięczne dziecko jest w stanie wytrzymać bez jedzenia nawet 6–7 godzin. Warto to wykorzystać i oduczyć malca spożywania nocnych posiłków. Lekarze zalecają, by do 6. miesiąca życia karmić go raz w nocy, a potem próbować z tego rezygnować.
13. Czy trzeba przerwać karmienie w czasie choroby mamy?
Poważne choroby u kobiety wymagają niekiedy podania leków, które po przedostaniu się do mleka mogłyby zagrozić dziecku. To sytuacje, w których trzeba przerwać karmienie. Jednak zwykłe przeziębienie czy nawet angina nie wymagają tego (mama musi tylko dostać odpowiedni, bezpieczny lek). Przeciwnie, warto karmić wówczas malucha, bo w mleku mamy są przeciwciała chroniące go przed zarażeniem się.
14. Co może jeść młoda mama w czasie karmienia piersią?
Lekarze są obecnie pewni, że karmiąca mama może jeść wszystko, także produkty uznawane dotąd za niewskazane ze względu np. na właściwości wzdymające. To dlatego, że do kobiecego pokarmu przedostają się tylko substancje krążące we krwi, czyli składniki odżywcze, toksyny, alergeny, a także substancje chemiczne zawarte w lekach. Nie przedostają się natomiast gazy czy składniki wzdymające. Warto jednak zwracać uwagę, czy to, co jemy, nie uczula dziecka. Dlatego należy ostrożnie wprowadzać do swojej diety nowe dla malca produkty i obserwować jego reakcję.
