Dieta dziecka po 1 roku życia: jak uniknąć niedoborów żelaza, wapnia i witamin w diecie małego dziecka?
Jak powinna wyglądać dieta dziecka rocznego, dwuletniego i trzyletniego, by nie brakowało w niej ważnych składników odżywczych? W diecie małych dzieci - w wieku 1-3 lat - występują niedobory wapnia, żelaza i witamin - zwracają uwagę eksperci ds. żywienia dzieci. Skąd się biorą te niedobory? Jaką rolę odgrywa wapń, żelazo i witaminy w diecie dziecka?
Spis treści
- Zbilansowana dieta dziecka: ważne składniki odżywze w diecie dziecka po 1 roku życia
- Niski poziom żelaza u dziecka: przyczyny i objawy niedoboru żelaza oraz jego zapotrzebowanie u dzieci
- Niedobór wapnia u dziecka: przyczyny i skutki niskiego poziomu wapnia w rozwoju dziecka
- Witaminy w diecie dziecka: zapotrzebowanie na witaminy i skutki ich niedoboru u dzieci
- Zobacz wideo: Żywienie dziecka - jak wykształcić u dziecka nawyk zdrowego żywienia
Zbilansowana dieta dziecka: ważne składniki odżywze w diecie dziecka po 1 roku życia
W najnowszym wydaniu „Biuletynu Akademii Gerber” eksperci zajmujący się żywieniem niemowląt i małych dzieci zwracają uwagę, że w diecie dziecka pojawiają się niedobory ważnych składników odżywczych. W diecie dziecka po 1 roku jest zbyt mało wapnia (ok. 60-75 proc. zalecanej dziennej ilości), żelaza (ok. 51 proc. zalecanej dziennej ilości) i jodu (66 proc. zalecanej dziennej ilości). Ponadto w diecie rocznego, dwu- i trzyletniego dziecka pojawiają się niedobory innych ważnych mikroelementów, witamin, węglowodanów oraz błonnika. Jednocześnie w posiłkach dzieci rocznych i starszych stwierdzono nadmiar takich składników, jak białko, tłuszcz, cukry proste oraz sód.
Wyniki badań epidemiologicznych przeprowadzonych w Polsce w 2010 roku na reprezentatywnej grupie dzieci w wieku od 1 do 3 lat pokazują, że rozwój małego dziecka w Polsce przebiega w tempie odpowiednim do jego wieku zaledwie w połowie przypadków (45 proc.). Pozostałe mają problem z nadwagą lub otyłością albo rozwijają się poniżej norm. Jak pisze dr inż. Anna Stolarczyk w biuletynie Nestlé 2012: „Prawidłowe żywienie w okresie wczesnego dzieciństwa ma istotny wpływ na fizyczny i intelektualny rozwój dziecka oraz kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych na całe dorosłe życie, co z kolei pozwala ograniczyć ryzyko wystąpienia wielu chorób cywilizacyjnych związanych z dietą”.
Przyczyną występowania niedoborów żelaza i wapnia oraz innych ważnych składników odżywczych, mogą być błędy w żywieniu dzieci po 1 roku życia. Najczęstszy z nich to zbyt szybkie przenoszenie na najmłodszych zwyczajów żywieniowych dorosłych, w efekcie czego maluchy w wieku od 1 do 3 lat otrzymują posiłki niewłaściwie zbilansowane ilościowo.
Czytaj także: Czym karmić dzieci? Sprawdź, co radzą eksperci
Niski poziom żelaza u dziecka: przyczyny i objawy niedoboru żelaza oraz jego zapotrzebowanie u dzieci
Zapotrzebowanie na żelazo u dzieci w wieku 1-3 lat wynosi 7 mg na kg na dobę i powinno być w pełni pokrywane z diety. Jest to składnik niezbędny to tworzenia składników krwi i mięśni oraz transportu tlenu w organizmie. Niedostateczna podaż żelaza jest odpowiedzialna za 40 proc. niedokrwistości u najmłodszych. Ponadto żelazo zapewnia prawidłowy rozwój układu nerwowego i wspomaga odporność na infekcje. Niedobory żelaza już w okresie niemowlęcym mają nieodwracalny, negatywny wpływ na rozwój mózgu, procesy poznawcze oraz iloraz inteligencji w wieku szkolnym. Najlepszym źródłem żelaza dla małych dzieci, które będzie dobrze przyswajalne jest mięso czerwone, podroby, wątroba i nerki, ryby, ciemne pieczywo, nasiona roślin strączkowych oraz niektóre warzywa. Wchłanianie żelaza wspomaga witamina C i napary z mięty.
Polecamy również: Anemia u małego dziecka - jak ją rozpoznać i leczyć?
Niedobór wapnia u dziecka: przyczyny i skutki niskiego poziomu wapnia w rozwoju dziecka
Wapń to podstawowy składnik budujący kości i zęby, który bierze udział w procesach krzepnięcia krwi, utrzymuje maksymalne napięcie i pobudliwość mięśni szkieletowych oraz serca. Zapotrzebowanie na wapń zależy od wieku i dla małych dzieci wynosi 800 – 1200 mg na dobę. Przewlekłe niedobory wapnia mają negatywny wpływ na rozwój masy kostnej i prowadzą do osteoporozy. Ponadto mogą być przyczyną zaparć, bolesnych skurczów mięśni i skłonności do wysypki u dzieci. Najlepszym źródłem dobrze przyswajalnego wapnia jest mleko i przetwory mleczne, warzywa kapustne i zielone warzywa liściaste.
Zobacz także: Osteoporoza u dzieci
Witaminy w diecie dziecka: zapotrzebowanie na witaminy i skutki ich niedoboru u dzieci
Najczęściej pojawiającym się deficytem witaminowym w diecie dzieci w wieku od 1. do 3. roku życia jest niedobór witaminy D, która jest niezbędna do prawidłowego przyswajania wapnia i fosforu, zapewnia więc odpowiednią mineralizację kości i zębów. Za mało witaminy D może prowadzić do krzywicy, zaburzeń wzrastania i deformacji kości. Organizm człowieka pod wpływem promieni słonecznych potrafi samodzielnie wyprodukować tę witaminę, jednak należy pamiętać, że w naszej strefie klimatycznej słońca jest zbyt mało, a do tego często stosujemy filtry UV. Pediatrzy zalecają, by w diecie dzieci stosować żywność, która jest wzbogacana w witaminę D.
Zapotrzebowanie na wapń, żelazo i witaminę D u dzieci w wieku od 1. do 3. roku życia jest wysokie. Skomponowanie diety najmłodszych w taki sposób, aby nie wystąpiły w niej niedobory, wymaga dużej wiedzy na temat produktów spożywczych i szczególnej uwagi przy komponowaniu jadłospisu. O ile stosunkowo łatwo jest uwzględnić zapotrzebowanie kaloryczne i zapotrzebowanie na poszczególne składniki odżywcze, o tyle w praktyce rodzice napotykają często trudności w karmieniu małego dziecka ze względu na jego upodobania smakowe.
Polecamy również: Co i ile powinny jeść dzieci. Przykładowe menu dla dziecka
