Perforacja jelita grubego u wcześniaków: przyczyny, objawy i leczenie
Perforację jelita grubego u wcześniaków wymienia się wśród chorób, zaburzeń i powikłań typowych dla dzieci urodzonych przed terminem. Perforacja jelita grubego u wcześniaka jest następstwem groźnego zapalenia jelit, wywołuje u dziecka silny ból i wymaga natychmiastowej interwencji chirurga.
Spis treści
- Perforacja jelita u wcześniaka: przyczyny
- Perforacja jelita grubego u wcześniaka: objawy
- Perforacja jelita u wcześniaka i co dalej: leczenie
- Polecamy wideo: opieka nad wcześniakiem
Perforacja jelita grubego u wcześniaków to bardzo groźna choroba: przyjmuje się, że perforacja jelita prowadzi do śmierci nawet około 40 procent chorych dzieci, głównie z powodu zbyt późnego podjęcia leczenia chirurgicznego. Co to za choroba? Perforacja to inaczej przedziurawienie. Mówimy o nim w przypadku powstania nieprawidłowego otworu w chorobowo zmienionej ścianie narządu przewodowego lub jamistego. Brzmi groźnie? Bo i tak jest.
Perforacja jelita u wcześniaka: przyczyny
W zdecydowanej większości przypadków perforacja jelita jest powikłaniem martwiczego zapalenia jelita grubego. Dotyka ono głównie wcześniaków i noworodków z niską masą urodzeniową. Najczęściej do perforacji dochodzi u dzieci, u których objawy zapalenia jelita nie zostały rozpoznane i nie podjęto żadnego leczenia.
Bezpośrednia przyczyna perforacji jelita grubego u wcześniaków nie jest znana. Lekarze przywołują czynniki ryzyka powodujące martwicze zapalenie jelita, które może prowadzić do perforacji jelita. Należą do nich głównie powikłania wynikające z przedwczesnego porodu i wcześniactwa, czyli niedotlenienie podczas porodu, transfuzja krwi po narodzinach oraz niedojrzały układ odpornościowy i zaburzenia flory bakteryjnej jelit. Poza tym sytuacjie nie ułatwia podawanie dziecku antybiotyków na starcie życia oraz karmienie mieszankami mlecznymi zamiast naturalnym pokarmem.
Poza tym z perforacją jelita grubego u wcześniaków wiązane jest zakażenie Pseudomonas aeruginosa, czyli pałeczki ropy błękitnej. Ten drobnoustrój może występować w przyrodzie (glebie, wodzie) albo w organizmach zwierząt i ludzi - m.in. we florze jelitowej. Jest wyjątkowowo odporny na działanie wielu antybiotyków, niewrażliwy na środki dezynfekujące, więc wywołane przez niego zakażenie jest bardzo trudne do leczenia. Zakażenie o ciężkim i ostrym przebiegu szczególnie łatwo pojawia się u wcześniaków z obniżoną odpornością. Pseudomonas aeruginosa stosunkowo często atakuje w szpitalu.
Perforacja jelita grubego u wcześniaka: objawy
Najpierw pojawiają się zwiastuny ryzyka wystąpienia perforacji jelita. Zanim do perforacji dojdzie dziecko może wymiotować, mieć bolesne wzdęcia i biegunkę (nawet krwawą) oraz rzadziej (lub wcale) oddawać mocz. Poza tym jest wyjątkowo senne oraz rozdrażnione. Obserwuje się również wahania temperatury ciała i wyraźne powiększenie żołądka.
Na podstawie tych objawów, lekarz może zalecić wykonanie dziecku badania RTG lub tomografii komputerowej. Natomiast badanie krwi wykazuje podwyższony poziom białych krwinek.
Sytuacja jest bardzo dynamiczna. Jeśli nie będzie podjęta szybka interwencja lekarza po zaobserwowaniu pierwszych objawów, dochodzi do perforacji jelita u dziecka. Tego na pewno niesposób nie zauważyć, bo to stan bezpośrednio zagrażający życiu dziecka.
Perforacji jelita u wcześniaka towarzyszy:
- silny ból, więc dziecko płacze;
- nasilone wymioty;
- gorączka, a nawet dreszcze.
Perforacja jelita u wcześniaka i co dalej: leczenie
Konieczna jest natychmiastowa operacja. W przypadku perforacji jelita wykonuje się dwa zabiegi:
- kolostomię - wyprowadzenie światła jelita grubego na powierzchnię brzucha, by umożliwić wydalanie treści jelitowej;
- ileostomię - wyprowadzenie światła jelita cienkiego na powierzchnię brzucha, by umożliwić wydalanie płynnej treści jelitowej.
Poza tym chirurg usuwa martwe tkanki jelita, będące skutkiem martwiczego zapalenia jalita. Najczęściej dziecku podawane są antybiotyki, aby zapobiec ewentualnemu zakażeniu. W tym okresie, gdy jelita są na zewnątrz, dziecko karmione jest pozajelitowo. Po wyzdrowieniu przeprowadza się kolejną operację - "chowania" jelit na właściwe miejsce.
