Czy nie za wcześnie na jajko? Wyjaśniamy, kiedy zacząć wprowadzać alergeny do diety dziecka
Zastanawiasz się, czy nie za wcześnie na jajko albo rybę? Obecnie dietetycy są zgodni: wczesne wprowadzanie potraw potencjalnie alergizujących zmniejsza, a nie zwiększa ryzyko wystąpienia uczulenia u dziecka. Kiedy więc wprowadzać alergeny do diety niemowlęcia?
Rozszerzanie diety niemowlęcia to temat rzeka i na pewno nie raz już go przerobiłaś. Wprowadzanie do diety dziecka produktów alergizujących zawsze budzi wątpliwości.
Kiedyś zalecano, aby podawać je dziecku później, dziś - wcześniej. Jaka jest prawda? Specjaliści są zgodni: wprowadzanie alergenów do diety może wywołać reakcję alergiczną, dlatego trzeba uważać. Jednak badania pokazują, że wczesne wprowadzenie do diety jajek, glutenu czy ryb zmniejsza, a nie zwiększa ryzyko uczulania.
Jak i kiedy w takim razie wprowadzać do diety niemowlęcia produkty potencjalnie alergizujące? Oto zalecenia zebrane przez specjalistów, które warto zapamiętać.
Spis treści
- Wprowadzanie alergenów do diety dziecka - badania
- Kiedy należy wprowadzić alergeny u dziecka?
- Jak wprowadzić do diety produkty potencjalnie alergizujące?
- Produkty najsilniej alergizujące
Wprowadzanie alergenów do diety dziecka - badania
Reakcja alergiczna według Amerykańskiej Akademii Alergii Astmy i Immunologii występuje wówczas, „gdy układ odpornościowy nadmiernie reaguje na nieszkodliwą substancję znaną jako alergen”. Pediatrzy od lat starają się odpowiedzieć na pytanie, czy są sposoby, aby uniknąć takich sytuacji. Ich badania wywróciły do góry nogami zalecenia pochodzące jeszcze z 2000 r.
Wówczas zalecano, aby np. orzeszki ziemne, które są jednym z najczęstszych i najsilniejszych alergenów, podawać dzieciom z najwyższym ryzykiem rozwoju alergii pokarmowych (mających egzemę, alergie pokarmowe istniejące lub w wywiadzie rodzinnym) dopiero po 3. roku życia. Obecne wytyczne zezwalają na ich wprowadzenie do menu dziecka w wieku od 4 do 6 miesięcy.
Badania z 2021 r. sugerują, że wprowadzenie wysoce alergizujących pokarmów – takich jak orzeszki ziemne i jajka – w wieku od 4 do 6 miesięcy może obniżyć ryzyko rozwoju alergii pokarmowych u dzieci, szczególnie z wysokim ryzykiem alergii pokarmowych. Innymi słowy, opóźnienie wprowadzenia pokarmów silnie alergizujących do diety malca może zrobić więcej szkody niż pożytku.
Nie chodzi tylko o orzeszki ziemne. Lekarze zalecają wprowadzenie jak największej liczby głównych alergenów do końca pierwszego roku życia. W tym czasie układ odpornościowy niemowlęcia "uczy się" reakcji na alergeny. Im więcej będzie ich dostawał, tym jego "wiedza" będzie szersza. Dlatego eksperci zalecają, aby świadomie wprowadzać i utrzymywać w diecie dziecka różnorodne produkty potencjalnie alergizujące, takie jak nabiał, jajka, ryby czy soja.
Kiedy należy wprowadzić alergeny u dziecka?
Natalia Dąbrowska, która w mediach społecznościowych prowadzi kanał rozszerzaniediety.pl. podkreśla, że produkty potencjalnie alergizujące należy wprowadzić do diety dziecka tak samo jak inne produkty, czyli w momencie rozszerzania diety.
Według WHO i Amerykańskiej Akademii Pediatrii, której zalecenia są respektowane na całym świecie, powinno to mieć miejsce po ukończeniu 6 miesiąca życia, bez względu na sposób karmienia niemowlęcia (mleko z piersi lub modyfikowane).
Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci z 2021 dopuszczają rozszerzanie diety między 17. a 26. tygodniem życia dziecka, zalecając jednak wstrzymanie się z tym do 6 miesiąca.
Czytaj również: Każdy rodzic musi z tym się zmierzyć: jak rozszerzać dietę miesiąc po miesiącu?
Kilka tricków, które ułatwią ci przejść przez etap rozszerzania diety
Jak wprowadzić do diety produkty potencjalnie alergizujące?
Zdaniem specjalistów, ważny jest nie tylko moment wprowadzania alergenów do diety, ale i sposób, w jaki to robimy. Oczywiście zanim zaczniemy eksperymentować z alergenami, musimy się upewnić, że dziecko jest gotowe na rozszerzanie diety.
Sygnałem do tego jest zainteresowanie dziecka tym, co jedzą rodzice, wyciąganie rączek do ich jedzenia, ale i fakt, że otwierają buzię na widok łyżeczki i nie wypluwają, lecz połykają jedzenie, które dostają. Dziecko musi oczywiście umieć trzymać samodzielnie główkę i siedzieć z podparciem lub bez.
1. Zacznij od bezpiecznych produktów
Po ustaleniu, że dziecko jest gotowe do rozszerzania diety, zacznij podawać mu "bezpieczne" produkty, takie jak kaszki czy papki warzywne, a dopiero potem podaj mu produkt potencjalnie alergizujący.
Jeśli dziecko jest w grupie ryzyka alergii pokarmowych – z powodu egzemy lub rodzinnej historii alergii pokarmowych – porozmawiaj najpierw z pediatrą.
2. Kolejność i ilość nie ma znaczenia
Nie ma szczególnej kolejności, w jakiej rodzice powinni wprowadzać wysoce alergizujące pokarmy. Jedynym pokarmem alergizującym, którego należy unikać przed 1 rokiem życia, jest mleko krowie, ze względu na niską zawartość przyswajalnego żelaza, chociaż produkty mleczne, takie jak ser i jogurt, są dopuszczalne.
Nie ma też norm dotyczących ilości podawanego jednorazowo alergenu. Wszystko zależy od dziecka i rozsądku rodzica - pierwsze eksperymenty muszą zawierać małe ilości produktu, kolejne większe itd.
3. Podawaj alergeny pojedynczo
Wprowadzaj produkty alergizujące pojedynczo (jeśli pojawi się reakcja alergiczna, będzie wiadomo, co ją wywołało), a następnie odczekaj dwa do trzech dni przed wprowadzeniem innego wysoce alergizującego pokarmu.
Produkty najsilniej alergizujące
- Mleko krowie — jest jedynym pokarmem alergizującym, którego należy unikać przed 1. rokiem życia (ze względu na niską zawartość przyswajalnego żelaza). Można wprowadzić je jednak do diety po 6. miesiącu w postaci serków i jogurtów lub jako składnik papek czy kaszek.
- Jajka — nie trzeba ich dzielić jak kiedyś na białko i żółtko. Malec może zjeść całe jajko po 6. miesiącu. Można je podawać w różnych postać (na twardo, jajecznica)- najmłodszym jako dodatek do zupek. Jajko zawsze musi być ścięte!
- Gluten — kaszki glutenowe to dobry początek przyjaźni z tym składnikiem już na początku rozszerzania diety. Starsze dzieci mogą jeść makaron, pieczywo, placki, naleśniki itd.
- Orzechy i sezam — aby wprowadzić np. orzeszki ziemne do diety dziecka, rozpuść masło orzechowe w wodzie i dodaj je do przecieru, który lubi dziecko. Nie podawaj malcowi kawałeczków orzechów, aby się nie zakrztusił.
- Soja — możesz podawać dziecku produkty robione na bazie mleka sojowego, np. naleśniki, placki.
- Ryby i owoce morza — powinny znaleźć się w diecie dziecka wcześnie, ze względu na swoje właściwości zdrowotne. Możesz dodawać je do przecierów warzywnych, gotować zupki itd.
