Koślawe kolana u dziecka: przyczyny, metody leczenia krzywych kolan

Koślawe kolana u dziecka to wada, której nie sposób przegapić. Dziecko ma wyraźnie krzywe nogi, które układają się w kształcie "X" - choć kolana się ze sobą swobodnie stykają, kostki są od siebie oddalone, i to o kilka centymetrów. Koślawe kolana częściej mają dziewczynki niż chłopcy, ze względu na specyficzną budowę miednicy. Jakie są przyczyny koślawych kolan? Metody leczenia krzywych kolan.

Spis treści

1. Jak sprawdzić, czy dziecko ma koślawe kolana? 
2. Dlaczego dziecko ma koślawe kolana?
3. Jak się leczy koślawe kolana u dzieci?

Koślawe kolana to wada najczęściej pojawiająca się u przedszkolaków i dzieci w podstawówce. Krzywe nogi powoduje krzywica, złamania lub urazy oraz przeciążenia wynikające z szybkiego wzrostu dziecka. Na szczęście koślawe kolana można leczyć, a nawet całkowicie wyeliminować.

Jak sprawdzić, czy dziecko ma koślawe kolana? 

Poproś dziecko, by stanęło na baczność. Gdy kolanka się ze sobą łączą, sprawdź, czy między kostkami jest jakiś odstęp. Jeśli odległość wynosi do 4 cm, nie ma jeszcze powodu do paniki, a jedynie należy obserwować, czy wada się pogłębia. Wadę można bowiem zaobserwować u wielu przedszkolaków, którzy w pierwszych 3 latach życia mieli szpotawość kolan i przeszła ona u nich stopniowo w koślawość. Odstęp między kostkami będzie się stopniowo zmniejszał do około 6. roku życia dziecka, by osiągnąć ostateczną wartość po całkowitym zakończeniu wzrostu.

Natomiast jeśli odstęp między kostkami u przedszkolaka wynosi 5 lub więcej centymetrów, idź z nim do lekarza - prawdopodobnie wada wymaga odpowiedniego leczenia. Warto wiedzieć, że koślawe kolana sygnalizuje nie tylko budowa nóg, ale również sam chód dziecka - niezgrabny, niepewny, chwiejny (z powodu osłabienia wiązadeł oraz niestabilności stawów). Dziecko może również narzekać, że podczas marszu odczuwa ból i szybko się męczy.

Jak się leczy koślawe kolana u dzieci?

Dla potwierdzenia diagnozy lekarz może zalecić dziecku, u którego obserwuje koślawość kolan, wykonanie RTG albo - zdecydowanie rzadziej - USG lub tomografię komputerową. Jeśli konieczne jest leczenie, zaleci dziecku:

• zażywanie odpowiedniej dawki witaminy D,
• wzbogacenie diety o produkty obfitujące w wapń,
• noszenie butów korekcyjnych zaopatrzonych w obcasy Thomasa lub specjalistyczne wkładki (odciążą kolana),
• unikanie długiego stania, zwłaszcza w rozkroku, jak również długich marszów,
• siedzenie po turecku (zakazane jest siadanie na klęczkach ze stopami i piętami skierowanymi na zewnątrz),
• uprawianie sportu, przy którym ciężar ciała nie będzie działał na stawy kolanowe, ale takich, które zapewnią właściwy rozwój mięśni. Zalecane: pływanie (zwłaszcza kraulem), jazda na rowerze, gimnastyka korekcyjna, jazda na koniu, piłka nożna. Zakazane: jazda na rolkach, nartach i łyżwach,
• regularne wykonywanie ćwiczeń, tj. delikatne rozpychanie kolan w pozycji siedzącej po turecku oraz w pozycji stojącej i w lekkim rozkroku,
• wykonywanie klasycznego masażu.

Gdy wada jest zaawansowana, dziecko powinno być pod stała opieką ortopedy. Koślawe kolana powinny zaniknąć do ukończenia przez dziecko 10 lat. Jeśli wada będzie się pogłębiała, w sporadycznych przypadkach zalecane jest stosowanie na noc aparatu ortopedycznego obciążającego zewnętrzne nasady stawów kolanowych lub szyny oraz - w skrajnych przypadkach - przeprowadzenie zabiegu operacyjnego polegającego na przecięciu kości i ustawieniu odłamów w prawidłowym ustawieniu.

Zobacz film: Dysplazja stawu biodrowego u dzieci: objawy, leczenie