Synechia czyli zrośniete wargi sromowe mniejsze u dziecka

Pod określeniami zrośnięcie warg sromowych czy sklejenie warg sromowych kryje się nabyta anomalia narządów płciowych u dziewczynek – synechia. Problem ten dotyczy  ok. 1% dziewczynek. Co jest przyczyną synechii ? Jakie są objawy sklejenia warg sromowych?

Spis treści

1. Sklejone wargi sromowe - przyczyny
2. Objawy i wygląd zrośniętych warg sromowych
3. Jak leczyć zrośnięte wargi sromowe u dziecka?

Synechia to dolegliwość występująca zwykle w 2-3 roku życia. Noworodki są prawdopodobnie chronione oddziaływaniem estrogenów matki. Choć szczyt nasilenia występuje pomiędzy 13 a 23 miesiącem życia, to zrośnięte wargi sromowe widywane są także u dzieci aż do okresu dojrzewania. Istotę problemu stanowi występowanie bogato unaczynionej listewki skórnej, łączącej ze sobą wargi sromowe i zamykającej czasami prawie zupełnie przedsionek pochwy.

W zależności od miejsca zrostu wyróżniamy:

• zrost warg sromowych przedni;
• zrost warg sromowych środkowy - łączący wargi w taki sposób że od okolicy cewki moczowej i wędzidełka tylnego pozostają wolne przestrzenie;
• zrost warg sromowych tylny - występuje najczęściej  i obejmuje obszar od spoidła tylnego do środka sromu, a czasami zamyka niemal cały przedsionek pochwy.

>> Przerost warg sromowych: przyczyny dużych i wystających warg sromowych

Sklejone wargi sromowe - przyczyny

Powstaniu synechii sprzyja budowa anatomiczna małych dziewczynek. Przed okresem pokwitania ich zewnętrzne narządy płciowe są  pokryte delikatnym nabłonkiem, przez co wargi sromowe są cienkie i łatwo mogą się skleić. Ponadto komórki nabłonka charakteryzują się obniżoną zawartością estrogenów, co jest charakterystyczne dla tego wieku i powoduje suchość pochwy i sprzyja powstawaniu  synechii. Narażenie na czynniki drażniące może prowadzić do  uszkodzenia nabłonka i obnażenia błony śluzowej. W wyniku uszkodzenia, przylegające do siebie powierzchnie pokrywają się włóknikowym wysiękiem i łatwo dochodzi do ich sklejenia, następnie w przebiegu procesu gojenia następuje delikatny zrost warg sromowych.

>> Jak nazywać intymne części ciała dziecka?

Może to być wynikiem mechanicznego urazu (np. przez źle dopasowaną lub nieprawidłowo założoną pieluszkę), drażnienia (przez stosowanie niewłaściwych środków do higieny intymnej – środki o niskim pH, odpowiednie do higieny intymnej osoby dorosłej, u małych dziewczynek powodują podrażnienia) oraz infekcji. Jednak najczęściej sprawcą jest długotrwały kontakt  z moczem i kałem, albo u dziewczynek noszących pieluszki, albo u dziewczynek, które jeszcze nie nauczyły się kontrolować mikcji i defekacji.  Często współwystępującym stanem jest pieluszkowe zapalenie skóry (rumień pieluszkowy) – stan zapalny objawiający się zaczerwieniem skóry, obecnością krost, grudek i pęcherzyków.

>> Powiększona moszna u chłopców, wodniak jądra, stulejka. Najczęstsze problemy narządów intymnych [WYWIAD]

Objawy i wygląd zrośniętych warg sromowych

W większości przypadków synechia nie wywołuje żadnych objawów i stwierdzana jest przypadkowo przez lekarza podczas rutynowego badania. Mogą występować:

• utrudniony odpływ moczu, ponieważ część wpływa do pochwy i powstałego zachyłka
• moczenie – zalegający mocz stopniowo wypływa
• ból, świąd i zaczerwienienie okolic intymnych

Badania laboratoryjne moczu mogą mylnie wskazywać na infekcję dróg moczowych, gdyż zgromadzona porcja moczu jest zanieczyszczona, jednak powikłaniem może być również  faktyczne zakażenie układu moczowego.

Jak leczyć zrośnięte wargi sromowe u dziecka?

Postępowanie terapeutyczne zależy od nasilenia wady. Jeżeli nie są obecne objawy, przyjmujemy postawę wyczekującą. Prawdopodobnie po wejściu w okres dojrzewania, w związku ze wzrostem poziomu estrogenów, dojdzie do naturalnego rozklejenia się warg sromowych. Należy jednak zwrócić szczególną uwagę na prawidłowe przestrzeganie zasad higieny intymnej. W przypadku znacznego nasilenia objawów, stosuje się miejscową terapię maścią sterydową, aplikowaną wzdłuż linii zrostu warg sromowych mniejszych.  Kuracja okazuje się skuteczna w ok. 90%. Nie powinna jednak trwać dłużej niż kilka tygodni, ze względu na możliwość wystąpienia działań niepożądanych:

• przebarwienia skóry sromu,
• miejscowe podrażnienie i świąd sromu i pochwy,
• krwawienia z dróg rodnych,
• powiększenie i bolesność piersi.

Jeżeli leczenie jest nieefektywne, kolejnym krokiem jest próba ręcznego rozdzielenia warg sromowych mniejszych w warunkach ambulatoryjnych po zastosowaniu miejscowo znieczulającego kremu. W przypadku bardzo silnych zrostów może być konieczna interwencja chirurgiczna w znieczuleniu ogólnym.