Rodzice dzieci przedwcześnie urodzonych potrzebują wsparcia. Dziś Światowy Dzień Wcześniaka

2023-11-17 6:05

Każdy z nas zna kogoś, kto urodził wcześniaka. W Polsce i na świecie jest ich coraz więcej. Dzieje się tak, ponieważ potrafimy już ratować najmniejsze dzieci, czyli takie, które jeszcze kilkadziesiąt lat temu, po prostu by nie przeżyły. Z drugiej strony dlatego, że wciąż nie jesteśmy w stanie wyeliminować wszystkich czynników wywołujących przedwczesny poród.

wcześniak w inkubatorze
Autor: Getty images Rodzice dzieci przedwcześnie urodzonych potrzebują wsparcia. Dziś Światowy Dzień Wcześniaka

Postęp medycyny jest szansą i nadzieją dla wielu kobiet z ciążą zagrożoną, które walczą o każdy tydzień, a nawet o każdy dzień utrzymania ciąży. Mimo to mamy świadomość, że wciąż osiągnięcia specjalistów są niewystarczające. Na całym świecie istnieją systemowe rozwiązania, mające na celu ograniczenie liczby przedwczesnych porodów. O ile umieralność okołoporodowa wcześniaków w ciągu ostatnich dekad znacznie się zmniejszyła, o tyle nadal nie osiągnięto celu, dotyczącego zmniejszenia liczby wcześniaków.  

W Polsce wcześniaki stanowią 6-7 procent wszystkich noworodków, w niektórych rejonach świata - nawet 16 procent. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że w 2020 r. przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży urodziło się aż 13,4 mln dzieci! To ogromna liczba i ogromny problem, bo każdy wcześniak to olbrzymie wyzwanie.

Narodziny wcześniaka zmieniają wszystko

Urodzenie dziecka przed terminem porodu często zmienia życie ich rodziców i całych rodzin. Wcześniaki mają szereg problemów zdrowotnych: retinopatia, niska odporność, problemy z układem oddechowym, nerwowym. To nie tylko kłopoty, z którymi zmagają się maluszki i ich opiekunowie, to również ogromne koszty leczenia i rehabilitacji. Nie można zapominać również o stresie, który towarzyszy rodzicom dziecka przedwcześnie urodzonego, np. o depresji poporodowej, tak częstej u kobiet z tej grupy. Bo poród wcześniaka to nie okazja do odpalenia fajerwerków - rodzice maluszków spędzają nieraz tygodnie przy inkubatorze, licząc każdy oddech dziecka i wsłuchując się w dźwięki aparatury medycznej, która utrzymuje ich dziecko przy życiu. Nie wiedzą, czy ich dziecko przeżyje, czy będzie zdrowe, zadają sobie pytanie, co zrobili nie tak... 

To wszystko sprawia, że wcześniak i jego rodzina muszą być otaczani specjalną troską i miłością. I o tym przypominamy w Światowym Dniu Wcześniaka, który przypada dziś, 17 listopada. W tym dniu wiele szpitali położniczych, a także nasz serwis, zmieni kolor na fioletowy – to barwa, która stała się symbolem delikatności i wrażliwości dzieci urodzonych przed czasem.

Opieka nad malcem to prawdziwe wyzwanie

To święto nie jest obchodzone jednak tylko z tego względu, aby uczcić wyjątkowość wcześniaków. To okazja do tego, aby powiedzieć ich rodzicom i innym, którzy być może dopiero nimi zostaną, jak prawidłowo opiekować się maluszkami, które ważą nieraz tyle, co paczka mąki, mieszczą się na dłoni swojego taty i mają cienką, przezroczystą skórę, przez którą widać najmniejsze żyłki i naczynia krwionośne.

Wcześniak to dziecko, które jeszcze wiele tygodni powinno spędzić w ciepłym i bezpiecznym środowisku macicy, tymczasem zostało wyrzucone do obcego, nieprzyjaznego środowiska, zmuszone do oddychanie niedojrzałymi płucami, do przyjmowania pokarmu niedojrzałym układem pokarmowym. To dziecko o niezwykle wrażliwej skórze, która wymaga odpowiedniej pielęgnacji, to malec, który jak żaden inny potrzebuje ciepłego i delikatnego dotyku rodzica. Wreszcie, to mały człowiek, który będzie rozwijał się wolniej, bo pierwsze tygodnie życia spędził na walce o przetrwanie, ale który nadrobi zaległości, jeśli tylko zapewnimy mu do tego odpowiednie warunki.

Będzie dobrze... 

Rodzice wcześniaków potrzebują wsparcia, nie tylko państwa, lekarzy i specjalistów, ale również rodziny i znajomych. Potrzebują też odpoczynku i pocieszenia, że dadzą radę i że ich dziecko będzie zdrowe. Chcemy, aby 17 listopada w naszym serwisie przebiegł nie tylko pod znakiem fioletu, ale i pod znakiem nadziei. W Polsce mamy znakomitych lekarzy, którzy potrafią prowadzić ciąże zagrożone i dysponują narzędziami zmniejszającymi ryzyko porodu przedwczesnego (jak insulinoterapia w cukrzycy ciążowej czy terapia zapobiegająca konfliktowi serologicznemu). 

Mamy wiele oddziałów neonatologicznych o najwyższym stopniu referencyjności, wyposażonych w dobry sprzęt, który ratuje dzieci przedwcześnie urodzone. Powstają nowe programy lekowe, skierowane do tej grupy noworodków, jak immunizacja zapobiegająca szczególnie groźnym dla wcześniaka zakażeniom RSV. Mamy wreszcie wiele fundacji wspierających rodziców wcześniaków i mediów, takich jak nasz, które są dla nich źródłem rzetelnej wiedzy. Zapraszamy Was do wspólnego świętowania Światowego Dnia Wcześniaka. Im więcej wiemy na temat dzieci przedwcześnie urodzonych, tym lepiej się nimi zaopiekujemy. 

"Jesteś najlepszym, co to dziecko ma". Magda opowiada o doświadczeniach swoich oraz podopiecznych Fundacji
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Skóra wcześniaka jest cieńsza i bardziej delikatna niż donoszonego noworodka. Dlatego skóra wcześniaka jest szczególnie narażona na podrażnienia i odparzenia wywołane przez mocz i kał znajdujące się w pieluszce. Dowiedz się, jak pielęgnować skórę pod pieluszką u wcześniaków, by uniknąć odparzeń i pieluszkowego zapalenia skóry.
Skóra wcześniaka wymaga wzmożonej uwagi z tego względu, że dzieci urodzone przed 37. tygodniem ciąży mają skórę jeszcze cieńszą i delikatniejszą niż donoszone noworodki, i przez to bardziej narażoną na podrażnienia. Czy wiesz, jak kąpać wcześniaka i właściwie pielęgnować jego skórę?
Wcześniak to dziecko urodzone przed 37. tygodniem ciąży. O tym, co lekarze i rodzice muszą zrobić, by wcześniak mogł cieszyć się zdrowym dzieciństwem rozmawiamy z dr n. med Justyną Tołłoczko, pediatrą neonatologiem.
Pielęgnacja wcześniaków - dzieci urodzonych na skutek porodu przedwczesnego - wymaga specjalnych zabiegów. Wcześniaki są słabe i nieprzygotowane do samodzielnej egzystencji. Wymagają intensywnej opieki neatologa i specjalistycznej aparatury, gdyż wiele z ich narządów nie zdążyło się jeszcze dostatecznie wykształcić. Dlatego też, wcześniaki są bardziej narażone na różnego rodzaju komplikacje zdrowotne niż dzieci urodzone w terminie.
Pojęcie wieku korygowanego ułatwia ocenę rozwoju wcześniaka. Wcześniak to noworodek urodzony między 22. a 37. tygodniem ciąży. Dziecko urodzone przedwcześnie ma trochę inne potrzeby niż noworodek, który urodził się w terminie. Wcześniak jest mały i drobny, dlatego potrzebuje mniejszych ubranek. Nie można też oceniać rozwoju wcześniaka, porównując go do dzieci urodzonych o czasie. 
Do czynienia z tzw. bezdechem wcześniaczym mamy w przypadku noworodków urodzonych przed terminem. Bezdech to nagłe zatrzymanie oddechu. Może być przejściowy i odruchowy - doświadczamy go na przykład po zanurzeniu w zimnej wodzie. Albo nieodwracalny i wtedy nazywamy go porażeniem oddechu.
Martwicze zapalenie jelita grubego (nekrotyczne zapalenie jelit) to najczęstsza choroba przewodu pokarmowego, wymagająca interwencji chirurgicznej u wcześniaków i rzadziej noworodków o niskiej masie urodzeniowej. Martwica jelita grubego jest groźna, u najmniejszych dzieci - ważących mniej niż 1,5 kilograma - bywa śmiertelne. Co warto wiedzieć o martwiczym zapaleniu jelita grubego? Martwica jelita grubego: objawy, przyczyny, leczenie.
Perforację jelita grubego u wcześniaków wymienia się wśród chorób, zaburzeń i powikłań typowych dla dzieci urodzonych przed terminem. Perforacja jelita grubego u wcześniaka jest następstwem groźnego zapalenia jelit, wywołuje u dziecka silny ból i wymaga natychmiastowej interwencji chirurga.
Co łączy pracę, przedwczesny poród i psychikę kobiety? Naukowcy udowodnili, że brak zatrudnienia i przedwczesny poród wpływają negatywnie na samoocenę kobiety. Dlaczego najniższa samoocena występuje u matek skrajnych wcześniaków i matek niezatrudnionych? Jak długo utrzymywać się może taki stan? Czym jest samoocena jawna, a czym utajona?
Retinopatia wcześniacza to bohaterka smutnej statystyki. Jest najczęstszą przyczyną ślepoty u dzieci. Jej istotą jest uszkodzenie siatkówki, które następuje w krótkim czasie po porodzie. Wada ta może mieć różne nasilenie. I to właśnie od stadium zaawansowania retinopatii u wcześniaków zależy, czy dziecko będzie w przyszłości widziało.
Pielęgnacja skóry wcześniaka wymaga szybkiego reagowania, rutynowego sprawdzania pieluszki i starania się, by nie wystąpiły odparzenia u niemowlaka. Skóra noworodka urodzonego przed terminem jest niezwykle delikatna. A wcześniak plus odparzenia równa się duże kłopoty. Co zrobić, by nie wystąpiło pieluszkowe zapalenie skóry u naszego wcześniaka?
Opieka nad noworodkiem-wcześniakiem nie różni się dużo od opieki nad dzieckiem urodzonym w terminie. Pielęgnacja wcześniaka jest taka sama, jak noworodków donoszonych. Karmienie wcześniaka też nie jest tak skomplikowane, jakby się wydawało, a codzienna kąpiel wcześniaka szybko stanie się rutyną. Muszą być jedynie wykonywane z większą starannością. Prezentujemy kilka praktycznych porad, które będą pomocne w opiece nad wcześniakiem. Dowiedz się, jak samodzielnie przewijać, przebierać i myć wcześniaka. Opieka nad noworodkiem-wcześniakiem po porodzie.

NOWY NUMER

POBIERZ PORADNIK! Darmowy poradnik, z którego dowiesz się, jak zmienia się ciało kobiety w ciąży, jak rozwija się płód, kiedy wykonać ważne badania, jak przygotować się do porodu. Pobieram >

Pobieram
poradnik ciaza