Innowacyjne programy nauczania w przedszkolu: co warto o nich wiedzieć?

Rodzice, zapisując swoje dziecko do przedszkola, zapoznają się z programami tam realizowanymi. Wiele placówek sięga po innowacyjne programy nauczania w przedszkolu, by w ten sposób uatrakcyjnić swoją ofertę oraz, by dzieci po zakończeniu edukacji w przedszkolu umiały więcej i by łatwiej im było odnaleźć się w szkolnej rzeczywistości.

Spis treści

1. Innowacyjne programy nauczania w przedszkolu: glottodydaktyka
2. Innowacyjne programy nauczania w przedszkolu: dziecięca matematyka
3. >>Przeczytaj również, na czym polegają zajęcia socjoterapeutyczne w przedszkolach>>
4. Innowacyjne programy nauczania w przedszkolu: inne programy
5. >>Dowiedz się również, co powinno umieć 3-letnie dziecko w przedszkolu>>

Wprowadzanie innowacyjnych programów nauczania w przedszkolu ma na celu nie tylko uatrakcyjnienie oferty placówki, ale przede wszystkim wsparcie rozwoju dziecka. Jakie innowacyjne programy nauczania w przedszkolu są najczęściej wprowadzane i na czym polegają? Przedstawiamy wybrane z nich.

Innowacyjne programy nauczania w przedszkolu: glottodydaktyka

Jednym z innowacyjnych programów nauczania w przedszkolu jest ten stworzony przez profesora Bronisława Rocławskiego - glottodydaktyka.

Profesor Rocławski stworzył swój alfabet złożony z 44 znaków, a wieloznaki są uważane za odrębne litery:

• i y e a o u ę ą j ł r l m n ń f w s z ś ź sz ż ch c dz ć dź cz dż p b t d k g ni rz si zi h ci dzi ó

Każde dziecko powinno posiadać specjalny zestaw pomocy, by móc dobrze pracować podczas zajęć z glottodydaktyki. Podstawową pomocą w tym zestawie są klocki logo. Jest to zestaw 150 klocków umieszczonych w specjalnym pudełku. Na klockach są wszystkie 44 litery, cyfry, znaki interpunkcyjne i matematyczne. Na dole każdego klocka znajduje się zielony pasek – potocznie przez dzieci i nauczycieli nazywany "trawką". "Trawka" jest bardzo pomocna, ponieważ umożliwia dzieciom właściwe ustawienie klocka, tak, by litery nie były ułożone odwrotnie.

Tego rodzaju innowacyjne programy nauczania w przedszkolu wprowadza się najczęściej już w grupie 3-latków i kontynuuje również wśród 5-latków. W tym czasie dziecko przygotowuje się stopniowo do nauki czytania i pisania. Rocławski przygotował kilka własnych książek, w których dzieci poznają litery, znaki literopodobne i ćwiczą swoje umiejętności manualne. Nauczyciel dobiera odpowiednie książki w zależności od grupy wiekowej.

Praca z grupą dzieci w przedszkolu przebiega wielopoziomowo. Kolejne etapy nauki dziecko osiąga we własnym tempie, bo praca jest indywidualna z każdym z dzieci. W metodzie tej to nauczyciel podąża za dzieckiem, a nie odwrotnie.

 >> Przeczytaj również, na czym polega metoda Montessori w przedszkolu >>

Glottodydaktyka to kilka etapów, które są po kolei wprowadzane:

1. Ćwiczenia emisyjne, oddechowe i artykulacyjne – dziecko uczy się prawidłowego oddychania. Ćwiczenia są atrakcyjne, ponieważ stosuje się w nich pomoce takie jak piórka, piłeczki, chusteczki, świece itp.

2. Porównywanie i identyfikowanie liter – dzieci uczą się tego, pracując na klockach logo, bawiąc się nimi, manipulując, układając budowle i jednocześnie poznając wygląd i kształt poszczególnych liter. Dziecko uczy się, że każda litera ma 4 warianty – mała pisana i drukowana i wielka pisana i drukowana. Każdy z tych wariantów jest umieszczony na klockach.

3. Synteza i analiza wyrazów – dzieci dzielą na sylaby, potem na głoski poszczególne wyrazy, poznają samogłoski, następnie spółgłoski.

4. Czytanie techniką "ślizgania" – polega na łączeniu spółgłosek z samogłoskami, w ten sposób dzieci przygotowują się do nauki czytania.

5. Trudności ortograficzne – poznawanie sposobów radzenia sobie z sytuacjami trudnymi ortograficznie.

6. Ćwiczenia przygotowujące do nauki pisania – dzieci ćwiczą umiejętność poprawnego trzymania narzędzia do pisania, kreślenia linii bez odrywania ręki.

Innowacyjne programy nauczania w przedszkolu: dziecięca matematyka

Kolejna często wybieranym spośród innowacyjnych programów nauczania w przedszkolu jest dziecięca matematyka. Autorkami programu "Dziecięca matematyka" są prof. dr hab. Edyta Gruszczyk Kolczyńska i dr Ewa Zielińska. Celem stosowanych przy jego realizacji metod jest wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci w zakresie matematyki i przygotowanie ich do rozwiązywania zadań w okresie szkolnym.

>>Przeczytaj również, na czym polegają zajęcia socjoterapeutyczne w przedszkolach>>

 Program składa się z następujących bloków tematycznych:

• orientacja przestrzenna
• rytmy i rytmiczna organizacja czasu
• przyczyna i skutek - przewidywanie następstw
• waga i ważenie
• kształtowanie umiejętności liczenia obiektów
• dodawanie i odejmowanie - rozdawanie i rozdzielanie po kilka
• klasyfikacja
• intuicje geometryczne
• Pomaganie dzieciom w uświadomieniu sobie stałej liczby elementów w zbiorze. Równoliczność. Przybliżanie dzieciom aspektu kardynalnego liczby.
• Ustawianie po kolei, numerowanie. Przybliżanie dzieciom aspektu porządkowego liczby.
• Długość: kształtowanie umiejętności mierzenia.
• Kształtowanie odporności emocjonalnej dzieci i zdolności do wysiłku intelektualnego.
• Pomaganie dzieciom w uświadomieniu sobie stałej ilości płynów, chociaż po przelaniu wydaje się, że jest więcej lub mniej. Mierzenie ilości płynów.
• Układanie i rozwiązywanie zadań z treścią. Zapisywanie czynności matematycznych w sposób dostępny dla sześciolatków.

Nauczyciel, realizując poszczególne etapy programu, przygotowuje dzieci do właściwego zrozumienia matematyki w szkole.

Autorki pokazują, że kształtowanie pojęć matematycznych jest procesem ciągłym. Dokonuje się on głównie w sytuacjach z życia codziennego, naturalnych, w których biorą udział dzieci i dorośli. Pedagogika zabawy to program, którego celem jest dostarczenie metod, oddziałujących na sferę emocjonalną człowieka. Metody te pomagają w ujawnianiu pozytywnych uczuć, wspomagają samodzielną aktywność, wzmacniają poczucie bezpieczeństwa. Celem twórców pedagogiki zabawy było dowiedzieć się, w jaki sposób poprawić komunikację i rozwijać współpracę i integrację w grupie. Te umiejętności bardzo potrzebne są dzieciom. Dzieci bawią się, wykorzystując do zabawy taniec, używając masek, śpiewając. W zabawie można wykorzystywać elementy dramy. Nauczyciel również angażuje się w zabawę, jest twórczy, współpracuje z grupą. Takie zachowania sprzyjają wzajemnym kontaktom i poznawaniu się.

Zabawy powinny spełniać określone zasady:

• Nikt nikogo do zabawy nie zmusza, a jedynie zachęca, tak więc dzieci biorą w niej udział dobrowolnie.
• Zabawy uczą współdziałania i współpracy, nie zachęcają do rywalizacji, uczestnicy zabawy mają zdobywać jedynie pozytywne doświadczenia.
• Przekazywanie treści oddziałuje na różne zmysły, wywołuje różne emocje u bawiących się.

Innowacyjne programy nauczania w przedszkolu: inne programy

Innowacyjne programy nauczania w przedszkolu: Klanza

Klanza to metoda, w której wykorzystywana jest chusta animacyjna. Zabawy opierają się głównie na wykorzystaniu muzyki i ruchu, prowadzeniu zabaw integracyjnych, dbaniu o relaks, dobrą atmosferę w grupie. Nauczyciel jest animatorem takiej zabawy, prowadzi ją, zachęca do brania w niej udziału wszystkich uczestników zabawy. Dzieci bardzo lubią zabawy z chustą, bo można się wtedy także bawić piłeczkami rzuconymi na chustę, uczyć piosenek czy wyliczanek.

>>Dowiedz się również, co powinno umieć 3-letnie dziecko w przedszkolu>>

 Innowacyjne programy nauczania w przedszkolu: metoda kinezjologii edukacyjnej

Metoda kinezjologii edukacyjnej - inaczej zwana metodą Dennisona polega na terapii różnych zaburzeń w ruchu, w koncentracji uwagi, w problemach z nauką czytania i pisania.

Innowacyjne programy nauczania w przedszkolu: metoda Dennisona

Metoda Dennisona jest stosowana w pracy z dziećmi, które mają problemy z uczeniem się, np. dysgrafię, dysleksję, są nadpobudliwe ruchowo. Metoda ta ma celu zintegrowanie obu półkul mózgu, z których każda odpowiada za coś innego.

Nauczyciele stosujący metodę Dennisona przeprowadzają proste ćwiczenia z dziećmi kilka razy w ciągu dnia, np: krzyżowanie wyprostowanych ramion przed klatką piersiową tak, aby na zmianę wyżej była ręka lewa potem prawa, dotykanie lewą dłonią prawego łokcia i odwrotnie, dotykanie lewą dłonią prawego ucha i odwrotnie, dotykanie lewą dłonią prawego kolana i odwrotnie, rysowanie ręką w powietrzu znaku położonej ósemki, wodzenie za ręką wzrokiem, powtarzanie ćwiczenia prawą ręką a potem obiema jednocześnie, podniesioną do góry głową „rysowanie na suficie nosem” leżące ósemki, robienie siedząc na podłodze kołyski całym ciałem.

Te ćwiczenia są bardzo proste, nie wymagają specjalnych urządzeń i są bezpieczne, można wykonywać je także w domu.