Rywalizacja między rodzeństwem: skąd się bierze i jak ją wyeliminować?

Rywalizacja między rodzeństwem to naturalna kolej rzeczy, gdy w domu jest więcej niż jedno dziecko. Jednak ciągłe sprzeczki, kłótnie i bójki pomiędzy rodzeństwem potrafią skutecznie przysłonić nam uroki rodzicielstwa. Co zrobić, by znacznie zminimalizować rywalizację między dziećmi? Wystarczy przestrzegać kilku prostych zasad!

Rywalizacja między rodzeństwem są rzeczą całkowicie naturalną. Największą potrzebą rywalizacji odznaczają się dzieci tej samej płci i w zbliżonym wieku, choć należy zaznaczyć, że chyba nie istnieje rodzeństwo, w którym nie zdarzałyby się sytuacje konfliktowe. Dopóki wzajemne „przepychanki” nie przekraczają granic bezpieczeństwa i szacunku, nie mamy powodów do obaw. Gdy jednak napięcia i konflikty między dziećmi zaczynają przekraczać granice normy, powinniśmy stanowczo zareagować. Długotrwałe utrzymywanie napięć może nie tylko popsuć atmosferę rodzinną w chwili obecnej, ale także doprowadzić do rozluźnienia więzi pomiędzy dziećmi i wzajemnej niechęci już w życiu dorosłym.

Spis treści

1. Rywalizacja między rodzeństwem: skąd się bierze?
2. Rywalizacja między rodzeństwem a błędy rodziców
3. Rywalizacja między rodzeństwem: jak ją wyeliminować?

Rywalizacja między rodzeństwem: skąd się bierze?

Spory pomiędzy dziećmi powstają z błahych dla nas powodów. Pamiętajmy jednak, że to, co dla dorosłego wydaje się nieistotne, dla dziecka stanowić może ogromy kłopot. Wszystko zaczyna się od różnicy zdań lub konfliktu interesów- jedno drugiemu zabiera zabawki, nie oddaje pożyczonych rzeczy, zjada słodycze lub chce w tym samym czasie oglądać inną bajkę w telewizji. Przyczyn jest bardzo wiele. To jak konflikt się potoczy, zależy od płci, wieku i temperamentu dzieci. Kłótnie pomiędzy chłopcami zazwyczaj kończą się bójką, dziewczynki zaś wolą prowadzić „wojnę” psychologiczną.

Kłótnie należy rozpatrywać nie tylko jako zjawisko negatywne. Pamiętajmy, że sztuka dążenia do realizacji swoich planów, radzenie sobie z porażką i niepowodzeniem, a także umiejętność wypracowania kompromisu i odstąpienia od niektórych własnych roszczeń to atrybuty nieodzowne wręcz w późniejszym życiu.

Gdy spory przekraczają już pewne granice, warto przyjrzeć się własnej postawie rodzicielskiej. Niestety, to właśnie rodzice często w sposób nieświadomy podsycają dziecięce konflikty swoim zachowaniem.

Przeczytaj: Różnica wieku między dziećmi. Czy istnieje idealna różnica wieku?

Rywalizacja między rodzeństwem a błędy rodziców

• Ustąp mu, przecież jest młodszy! – takie słowa nie tylko ranią starsze dziecko, ale pokazują młodszemu, że z racji samego wieku należą mu się specjalne przywileje i względy ze strony rodziców.

• Rozwiążcie to sami! – dzieci odczytują taki komunikat jako brak zainteresowania swoimi problemami. Zwracając się do rodziców, potrzebują wsparcia w rozwiązaniu problemu, a nie odrzucenia.

• Nie kłóćcie się już o takie bzdury! – nigdy nie należy umniejszać rangi dziecięcych problemów. Oczywiście, na tle spraw dorosłych mogą one wydać się błahe, jednak dla dziecka każda „błahostka” jest ważna i należy to uszanować.

• Faworyzowanie jednego z dzieci – pamiętajmy, że każe dziecko, niezależnie od płci i wieku, powinno być traktowane w taki sposób, aby wszystkie jego potrzeby były zaspokajane.

• Zbyt „równe” traktowanie dzieci - każdy człowiek ma swoje indywidualne potrzeby. To, że jedno z dzieci lubi tańczyć, nie oznacza że mamy zapisywać na tańce również drugie dziecko tylko po to, żeby w naszym przekonaniu nie było zazdrosne. Może drugie dziecko ma inną pasję, którą chciałoby rozwijać?

Przeczytaj: Agresja u dziecka i jej przyczyny, czyli 9 sposobów na agresywne dziecko

Rywalizacja między rodzeństwem: jak ją wyeliminować?

Unikając błędów wychowawczych, możemy zminimalizować rywalizację miedzy naszymi pociechami, nigdy jednak jej do końca nie wyeliminujemy. Co więc zrobić, gdy stajemy się świadkami „walki” pomiędzy swoimi dziećmi? Zdecydowanie reagować.

• Należy ustalić jasne zasady, które obowiązywać będą wszystkich domowników, np. nie bijemy się i nie krzyczymy na siebie. Pamiętajmy o konsekwentnym ich przestrzeganiu.

• Próbując rozwikłać konflikt należy zawsze wysłuchać obydwu stron, nawet jeżeli wiemy kto zawinił.

• Pozwólmy dzieciom okazywać negatywne emocje, pilnujmy jedynie, aby przejawiały się one w sposób akceptowalny.

• Postarajmy się nazwać wraz z dzieckiem jego uczucia i podkreślmy prawo każdego człowieka do ich przeżywania.

• Jeżeli widzimy, że w danej chwili osiągnięcie kompromisu jest niemożliwe ze względu na zbyt duże pokłady złości, dajmy dzieciom czas na ochłonięcie w osobnych pomieszczeniach.

• Widząc narastające napięcie pomiędzy dziećmi, postarajmy się skierować ich uwagę na inne tory.

• Próbując dojść do porozumienia, zachęcajmy dzieci do przedstawiania własnych rozwiązań zamiast narzucać im własne.

Rywalizujące ze sobą dzieci, stanowią nie lada wyzwanie dla rodziców, wymagające od nich ogromnej cierpliwości i wyrozumiałości. Nasze wysiłki i starania potraktujmy jako inwestycję w przyszłość naszych pociech, które wyposażone w bogaty wachlarz kompetencji społecznych, takich jak umiejętność dyskusji i kompromisu, mają większe szanse na satysfakcjonujące relacje w przyszłości.

Zobacz: Kiedy z dzieckiem pójść do psychologa, a kiedy do pedagoga i psychiatry?