Wodogłowie u dziecka - przyczyny, objawy, leczenie

Wodogłowie to nadmiar płynu mózgowo-rdzeniowego o zwiększonym ciśnieniu, który skutkuje poszerzeniem układu komorowego mózgu. Przyczyną wodogłowia jest utrudnieny przepływ, niemożność wchłaniania lub nadprodukcja płynu mózgowo-rdzeniowego. Wodogłowie objawia się nie tylko nadmiernym powiększeniem głowy. Zobacz jakie leczenie stosowane jest w wodogłowiu.

Wodogłowie często występuje u dzieci. Choć może ono dotyczyć pacjentów w każdym wieku (wodogłowie u dorosłych), to stanowi istotny problem w neonatologii i pediatrii. Wodogłowie to zespół chorobowy powodowany przez wiele różnych przyczyn. Wodogłowie jest diagnozowane już u niemowląt, a nawet u noworodków, ale leczenie wodogłowia trwa całe życie.

Wodogłowie objawy

Objawy wodogłowia zależą od stopnia nasilenia, a także wieku dziecka w trakcie wystąpienia zmian. Obejmują:
•    Wymioty, rozdrażnienie
•    Nadmierne powiększanie się głowy, co powoduje charakterystyczny wygląd: mózgoczaszka zbyt duża w porównaniu z częścią twarzową
•    Poszerzenie szwów czaszkowych i ciemienia dużego, otwarcie innych ciemiączek
•    Poszerzenie żył na głowie
•    Opóźnienie w rozwoju
•    Objawy mózgowego porażenia dziecięcego, gdy wada rozwija się bardzo dynamicznie i jest bardzo nasilona
•    Objaw "zachodzącego słońca" (objaw Parinauda) u niemowląt - w trakcie patrzenia w górę gałki oczne skierowane są w dół

Wodogłowie - rodzaje wodogłowia, ze względu na przyczyny

W zależności od przyczyny możemy wyróżnić:
•    Wodogłowie komunikujące - przepływ płynu jest zachowany, ale albo reabsorpcja jest utrudniona albo występuje jego nadprodukcja
•    Wodogłowie niekomunikujące  - spowodowane jest mechaniczną niedrożnością

Wodogłowie przyczyny

Istnieje wiele przyczyn wodogłowia, należą do nich: wady wrodzone, guzy oraz zapalenie
1.    Wady wrodzone
a.    Wrodzone zwężenie wodociągu mózgu - rzadkie schorzenie, czasem sprzężone z chromosomem X i przywiedzionymi kciukami
b.    Zespół Chiariego - zwykle związany z rozszczepem kręgosłupa
c.    Zespół Dandy’ego - Walkera
2.    Guzy
3.    Zapalenie
a.    Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, które pozostawiło zrosty (zwłaszcza w przestrzeni podpajęczynówkowej)
b.    Krwawienie. Często pojawia się u wcześniaków po wylewach dokomorowych, ale też u starszych dzieci po krwotoku do przestrzeni podpajęczynówkowej.

Wodogłowie leczenie

Obecnie dzięki stosowanym metodom diagnostycznym (USG, tomografia komputerowa) wodogłowie u dzieci rozpoznawane jest w początkowym stadium procesu chorobowego i skutecznie leczone. Leczenie wodogłowia jest chirurgiczne. Zabieg polega na wytworzeniu połączenia komory bocznej mózgu z jamą otrzewnową brzucha przez zastosowanie wszczepionego pod skórę systemu silikonowych drenów, w skład którego wchodzi również zastawka regulująca przepływ płynu mózgowo-rdzeniowego pod właściwym, optymalnym dla chorego ciśnieniem. Raz wszczepiona zastawka pozostaje w ustroju na całe życie, jakkolwiek gdy dziecko rośnie, cewniki wymagają wydłużenia.

Powikłanie leczenia wodogłowia

Zabieg leczenia wodogłowia jest bezpieczny dla dziecka i daje dobre wyniki. Jednak w czasie zakładania zastawki może dojść do kolonizacji niezbyt groźnym gronkowcem (Staphylococcus epidermidis). Mnożą się one bardzo powoli i zabezpieczają przed siłami obronnymi organizmu i antybiotykami dzięki produkcji śluzu. U dzieci, nawet po kilku latach od zabiegu, mogą pojawić się gorączka, wymioty, ból głowy i objawy niedrożności zastawki. Niedrożność może mieć też związek ze wzrostem dziecka, gdy cewnik odprowadzający nie sięga już do otrzewnej. Chorzy wymagają okresowych badań sprawdzających usytuowanie cewników i zastawki metodą tomografii komputerowej.