Aminokwasy - białka, które budują komórki. Definicja, właściwości i rola aminokwasów w organizmie

Aminokwasy to związki chemiczne, które powszechnie występują w żywych organizmach, w tym także w ludzkim ciele. Czym są aminokwasy i jaką rolę pełnią w organizmach?

Aminokwasy to związki organiczne, inaczej nazywane kwasami aminowymi. Występują we wszystkich organizmach żywych, wpływają na przebieg procesów życiowych i funkcjonowanie komórek. Pełnią wiele ważnych funkcji w organizmie, dlatego stanowią ważny moduł na lekcjach biologii w szkole podstawowej.

Spis treści

1. Czym są aminokwasy?
2. Rola aminokwasów w organizmie
3. Dodatkowe funkcje aminokwasów w organizmie
4. Źródła aminokwasów
5. Skutki niedoboru aminokwasów

Czym są aminokwasy?

Aminokwasy to związki chemiczne, które składają się z cząsteczek węgla, wodoru, tlenu, azotu i zmiennej grupy łańcucha bocznego. Dzieli się je na dwie grupy: aminokwasy białkowe, które pełnią funkcje budulcowe i aminokwasy niebiałkowe, które odpowiadają za inne procesy w organizmie.

Inny podział aminokwasów dzieli je na:

• aminokwasy endogenne — wytwarza je ludzki organizm, dlatego nie trzeba dostarczać ich z zewnątrz
• aminokwasy egzogenne — organizm nie jest w stanie ich wytworzyć, dlatego należy dostarczać je z pożywieniem

Rola aminokwasów w organizmie

Dla człowieka najważniejsze są aminokwasy białkowe, które budują komórki oraz DNA. Nie tylko odpowiadają za wzrost masy mięśniowej oraz regenerację komórek, ale uczestniczą w procesach produkcji neuroprzekaźników, hormonów czy płynów ustrojowych. Oprócz tego uczestniczą również w procesach metabolicznych węglowodanów czy tłuszczów. 

Aminokwasy wspierają funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego i pomagają zachować równowagę psychiczną. Są niezbędne w procesie wytwarzania serotoniny, która odpowiada za dobry nastrój.

Dodatkowe funkcje aminokwasów w organizmie

Kwasy aminowe wpływają również na:

• powstawanie komórek naprawczych w organizmie 
• utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej
• transport witamin
• funkcjonowanie układu immunologicznego (budują przeciwciała)

Źródła aminokwasów

Kwasy aminowe znajdziemy w produktach białkowych. Naturalnym źródłem aminokwasów jest mięso, zwłaszcza chude (drób i ryby). Oprócz tego jaja, rośliny strączkowe (np. soja, fasola czy groch), a także produkty mleczne (jogurty, kefiry, maślanki, mleko, sery).

Skutki niedoboru aminokwasów

Niedobory niektórych aminokwasów mogą przyczyniać się do powstawania uczucia zmęczenia, a także bólów głowy, wahań nastrojów czy problemów ze snem. U kobiet w ciąży niedobór aminokwasów może doprowadzić do powstania wad rozwojowych u płodu. Wiele się mówi również o związku niedostatku aminokwasów z depresją.

Czytaj: Co to jest ożywienie?