Opaski i skarpetki kompresyjne dla biegaczy - kiedy warto je nosić?

Opaski i skarpetki kompresyjne wśród sportowców, a szczególnie biegaczy, pojawiły się kilka lat temu. Firmy prześcigają się z pomysłami i dodatkami materiałowymi, które mają działać np. przeciwgrzybiczo lub przeciwpotowo. Każdy wyrób ma jakieś specjalne właściwości, a dodatkowo - ciekawy design. Wielu biegaczy używa uciskowych opasek kompresyjnych, bo fajnie wyglądają i pasują do butów i ubrań, ale ich noszenie powinno być uzasadnione medycznie. Zobacz, kiedy warto zainwestować w kompresję.

Spis treści

1. Opaski kompresyjne: po urazach, zabiegach, na problemy z żylakami
2. 3 stopnie kompresji w wyrobach medycznych:
3. Kiedy używać skarpetek i opasek kompresyjnych?
4. Opaski kompresyjne dla biegaczy
5. Jak zakładać skarpetki kompresyjne?

Wyroby kompresyjne (opaski i skarpetki) wykorzystywane są w medycynie od wielu lat. Mówi się o nich, że działają przeciwobrzękowo lub przeciwżylakowo, ale w rzeczywistości oznacza to to samo.

Działanie opasek polega na stopniowanym ucisku wspomagającym krążenie krwi i dotleniającym mięśnie.

Opaski kompresyjne: po urazach, zabiegach, na problemy z żylakami

Standardowo opaski kompresyjne wykorzystywane są u osób po urazach oraz po zabiegach chirurgicznych na kończynach dolnych. Gdy unieruchomiona kończyna nie może przepompowywać krwi w kierunku serca, tworzą się zastoje żylne, limfatyczne czy obrzęki. W zdrowej nodze krew z łatwością jest przepychana do góry dzięki pompie mięśniowej, jaką jest łydka, a zastawki żylne nie pozwalają na cofanie się krwi. W przypadku kończyny po urazie, operacji lub z problemami żylnymi, mechanizm ten może być zaburzony. Krew i limfa spływają, ale jest już problem z ich odprowadzeniem.

Kompresja profilaktycznie może być stosowana przez osoby, u których widoczne są początki żylaków, które mają pracę stojącą lub dużo podróżują samolotem (częste zmiany ciśnienia mogą także powodować obrzęki).

W zależności od zapotrzebowania konkretnego pacjenta lekarz może zalecić noszenie podkolanówek, pończoch albo w przypadku osób po zabiegu w okolicy biodra czy miednicy i w przypadku ciężarnych - rajstop.

Warto wiedzieć, że ucisk w opaskach kompresyjnych nie jest równomierny. Najmocniej uciskają te przeznaczone na stopy, łagodniej na łydkę, a najlżejszy ucisk mają opaski na uda.

3 stopnie kompresji w wyrobach medycznych:

1 - najlżejszy (około 18-21 mmHg); stosowany jako profilaktyka dla osób dużo stojących, siedzących, podróżujących samolotem;

2 - mocniejszy (22-33 mmHg); stosowany już jako wyrób medyczny, czyli po operacjach, urazach, żylakach;

3 - najmocniejszy (powyżej 33mmHg), stosowany tylko ze wskazaniem lekarskim.

Kiedy używać skarpetek i opasek kompresyjnych?

Nie każdy sportowiec jest okazem zdrowia, a wielu ma problemy z obrzękami i żylakami. Wielogodzinne siedzenie w pracy i wyczerpujące treningi z rana lub na zakończenie dnia powodują, że nogi są ciągle w dole. Dla osób prowadzących taki tryb życia stosowanie wyrobów kompresyjnych jest jak najbardziej uzasadnione. Dla takich osób najczęściej wystarczają podkolanówki, chyba, że duże żylaki są w okolicy kolan, które mogłyby być w tym miejscu być uciskane, to wtedy trzeba pomyśleć o wyrobach ciut dłuższych niż tylko pod kolano.

Opaski kompresyjne dla biegaczy

Firmy produkujące sprzęt kompresyjny przekonują, że dzięki opaskom uciskowym mięśnie będą się szybciej regenerować, nogi będą niosły dalej, a my będziemy czuli się lekko. Pewnie jest w tym jakieś ziarenko prawdy, ale... biegacz, który nie ma żadnych problemów z nogami, biega od lat, nie ma potrzeby zakładania takich podkolanówek. Z pewnością nie przyspieszy to jego biegu, nie zmniejszy ryzyka kontuzji, a także nie skróci czasu odpoczynku pomiędzy jednostkami treningowymi.

Jednak jeśli ktoś czuje, że nogi podczas biegania mu puchną, warto spróbować kompresji. Oczywiście nie przed zawodami, tylko kilka tygodni przed zaplanowanym startem.

Nie rekomendowałabym także kompresji dla ultramaratończyków. Czas ich biegu, wynoszący czasem nawet kilkanaście godzin, może spowodować, że zamiast czuć się lepiej będą czuli ból i ucisk, a zabawa w zdejmowanie takich podkolanówek podczas morderczego biegu może też nie być ani łatwa, ani przyjemna.

Nie widzę też sensu noszenia takich skarpet przez osoby z problemami z kością piszczelową (shin splint) czy bólami łydki. Może zadziała efekt placebo, może sam ucisk na receptory czuciowe zmieni doznania związane z biegiem, ale nie jest to działanie lecznicze. Nie jest także prawdą, że nosząc kompresję nie będziesz miał skurczów w łydkach.