Pielęgnacja skóry wcześniaka: pieluszkowe zapalenie skóry

2011-10-14 12:32

Pielęgnacja skóry wcześniaka wymaga szybkiego reagowania, rutynowego sprawdzania pieluszki i starania się, by nie wystąpiły odparzenia u niemowlaka. Skóra noworodka urodzonego przed terminem jest niezwykle delikatna. A wcześniak plus odparzenia równa się duże kłopoty. Co zrobić, by nie wystąpiło pieluszkowe zapalenie skóry u naszego wcześniaka?

Pielęgnacja skóry wcześniaka: pieluszkowe zapalenie skóry
Autor: photos.com

Spis treści

  1. Pieluszki dla wcześniaków
  2. Pielęgnacja skóry wcześniaka: szybka zmiana pieluszki
  3. Pielęgnacja skóry wcześniaka: gdy pojawią się odparzenia

Pielęgnacja skóry wcześniaka wymaga odpowiednich zabiegów. Skóra noworodka urodzonego przed 37. tygodniem ciąży jest jeszcze cieńszą i delikatniejszą, niż donoszone noworodki. Przez niedojrzały naskórek prześwitują naczynka krwionośne znajdujące się w skórze właściwej. Tkanka podskórna jest skąpa, a im bardziej niedojrzałe dziecko, tym mniejsza ilość tkanki tłuszczowej. Skóra wcześniaka jest bardzo wrażliwa i łatwo ją uszkodzić. Chroniąca skórę przed podrażnieniami warstwa lipidowa, nie do końca wykształcona u noworodków, u wcześniaków praktycznie nie istnieje. To dlatego łatwiej przenikają przez nie substancje zawarte w kosmetykach, bakterie czy toksyny, co ma wpływ na ogólny stan dziecka. Takie maluchy są też bardziej narażone na podrażnienia i odparzenia wywołane przez mocz i kał znajdujące się w pieluszce. Główny winowajca podrażnień to amoniak, powstający wskutek rozkładu moczu i kału przez bakterie. Ale amoniak to nie jedyne zagrożenie. Skóra wcześniaka ma też inny odczyn pH. U donoszonych noworodków pH skóry waha się od 4,5 do 6. U wcześniaków wynosi zaś od 6,3 do 6,7, a to oznacza, że skóra ma odczyn zasadowy. Niestety, nie jest to dobra wiadomość. Im bardziej zasadowy odczyn skóry, tym chętniej namnażają się na niej bakterie i grzyby. Stanowią one element skórnej flory bakteryjnej i w normalnych warunkach nie robią dziecku krzywdy. Jednak kiedy jest ich zbyt dużo, mogą wywoływać infekcje i bolesne zakażenia skóry.

>>Jak dbać o skórę wcześniaka? 9 sprawdzonych porad położnej>>

Dobrze wiedzieć

Pieluszki dla wcześniaków

Zwykłe pieluszki dla noworodków są dla wcześniaków zbyt duże – najmniejszy rozmiar to 2–5 kg, a wcześniaki ważą zwykle dużo mniej. Dla takich dzieci najlepiej kupować pieluszki przeznaczone specjalnie dla wcześniaków. Można je znaleźć w niektórych aptekach i supermarketach oraz w internecie. Na pieluszkach nie ma sensu oszczędzać: im lepszą zastosowano w nich technologię, tym rzadziej pupa będzie się odparzać. Dobre pieluszki nie będą „plastikowe” w dotyku i powinny wchłaniać luźne stolce. Niektóre mogą mieć dodatkowo  wycięty otwór na pępek.

Pielęgnacja skóry wcześniaka: szybka zmiana pieluszki

Ze względu na niedojrzałe mechanizmy regulacyjne skóra wcześniaka ma ograniczone możliwości przywracania prawidłowego pH. Dlatego rodzice wcześniaków mają podwójnie trudne zadanie. Muszą nie tylko błyskawicznie reagować na to, co pojawiło się w pieluszce, ale również tak dobrać środki do oczyszczania i pielęgnacji skóry, by wyrównać jej pH do bezpiecznego poziomu. Jak to zrobić?

  • Po każdej zmianie pieluszki dokładnie myj dziecku pupę. Czym? Neonatolodzy coraz częściej odradzają mycie skóry wcześniaków wodą, bo w przeciwieństwie do wilgotnych chusteczek, nie przywróci ona prawidłowego pH, nie złagodzi podrażnień ani nie nawilży skóry. Stosuj wyłącznie nieperfumowane chusteczki do skóry wrażliwej, o pH zbliżonym do naturalnego. Jeśli na opakowaniu chusteczek nie ma informacji o pH, możesz je sprawdzić sama. Kup w aptece papierki lakmusowe i przyciśnij je do chusteczek, jakich używasz. Potem porównaj z kolorem na wzorniku, dołączonym do opakowania papierków.
  • Oczyszczając dziecku pupę, bądź delikatna. Zbyt mocne tarcie watą albo chusteczkami może uszkodzić cienki naskórek i wywołać krwawienie.
  • Po oczyszczeniu skóry z kału i moczu nasmaruj dziecku pupę kremem zapobiegającym odparzeniom. Możesz stosować każdy krem na odparzenia, przeznaczony dla dzieci od 1. miesiąca życia. Najbezpieczniejsze są kosmetyki z linii do skóry wrażliwej, hipoalergiczne. Kremy powinny mieć naturalny odczyn pH. Uwaga: u dziewczynek kremem smaruj tylko skórę – omijaj błony śluzowe, bo łatwo je podrażnić.

Pielęgnacja skóry wcześniaka: gdy pojawią się odparzenia

Zdarza się, że mimo starannej pielęgnacji pupy, na skórze malca pojawiają się odparzenia. Niestety, w takich sytuacjach często konieczna jest interwencja lekarza. Metody, które dają dobre efekty w leczeniu odparzeń u donoszonych noworodków – jak wietrzenie pupy czy smarowanie skóry tłustym kremem łagodzącym odparzenia – u wcześniaków często zawodzą, gdyż niedojrzała skóra nie potrafi się jeszcze szybko regenerować. Dlatego nie zwlekaj, tylko niezwłocznie wezwij lekarza. Niewyleczone w porę odparzenia szybko mogą przekształcić się w pieluszkowe zapalenie skóry – rozległy, bolesny dla dziecka rumień, nierzadko z ropnymi grudkami i podwyższoną temperaturą. Konieczne jest wtedy leczenie antybiotykami.

Zobacz film: Pielęgnacja wcześniaka w domu

miesięcznik "M jak mama"
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Aneta i Robert Żuchowscy poznali się w programie "Ślub od pierwszego wejrzenia" i stworzyli szczęśliwy związek. Para ma dwoje dzieci, ale każdego dnia musi mierzyć się z dużymi wyzwaniami. Ich córeczka ma ogromne problemy ze zdrowiem.
Każdy rodzic wcześniaka martwi się, czy jego dziecko dogoni rówieśników urodzonych o czasie. Porównuje swojego malca i martwi się, jeśli te porównania wypadną na niekorzyść ich dzieci. O tym, jak wcześniaki doganiają swoich rówieśników, opowiada dr n. med. Krystyna Bober-Olesińska, specjalista neonatolog, pediatra, kierownik Oddziału Neonatologii Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego w Warszawie.
Wcześniaki w naturalny sposób odstają od rówieśników. Potrzeba czasem miesięcy lub lat, żeby dogoniły dzieci, które urodziły się o czasie. I nie chodzi tylko o problemy fizyczne, ale również o rozwój emocjonalny, społeczny czy poznawczy. Wielu rodziców obserwuje również, że dzieci urodzone przedwcześnie często mają też problemy w szkole. Naukowcy jednak uspokajają - wszystkie problemy miną pod koniec edukacji.
Każdy z nas zna kogoś, kto urodził wcześniaka. W Polsce i na świecie jest ich coraz więcej. Dzieje się tak, ponieważ potrafimy już ratować najmniejsze dzieci, czyli takie, które jeszcze kilkadziesiąt lat temu, po prostu by nie przeżyły. Z drugiej strony dlatego, że wciąż nie jesteśmy w stanie wyeliminować wszystkich czynników wywołujących przedwczesny poród.
Mówią jednym głosem, ściśle ze sobą współpracują. Dzięki temu potrafią przekonać do swoich rozwiązań różnych partnerów, w tym Ministerstwo Zdrowia. O wyzwaniach polskiej neonatologii rozmawiamy z ustępującym prezesem Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego – prof. dr hab. n. med. Marią Katarzyną Borszewską-Kornacką i obecnym prezesem PTN – prof. dr hab. n. med. Ryszardem Lauterbachem.
Pielęgnacja wcześniaka w domu jest dla rodziców olbrzymim wyzwaniem. Lista obaw i pytań jest długa. Jak prawidłowo opiekować się wcześniakiem? Na co szczególnie być wyczulonym? Na te pytania odpowiada prof. Ewa Helwich, pediatra neonatolog, konsultant krajowy w dziedzinie neonatologii.
Patrycja przyszła na świat w 25. tygodniu ciąży. W chwili, gdy nastąpił poród przedwczesny, miała dokładnie 24 tygodnie i 6 dni. Była tak maleńka, że z rozłożonymi nóżkami przypominała dużą żabkę i tak słabiutka, że nie było wiadomo, czy uda jej się przeżyć. Dziś ma sześć miesięcy i jest zdrowym, pogodnym niemowlęciem.
Za nią stresująca ciąża z pięcioraczkami obarczona ogromnym ryzykiem, śmierć synka, walka o życie i zdrowie pozostałej czwórki maluszków, a w międzyczasie zwykłe obowiązki mamy 11-ściorga pociech, gospodyni domowej i przedsiębiorcy. „Nie jestem żadną superwoman” – twierdzi skromnie Dominika Clarke. My po wywiadzie z nią jesteśmy jednak innego zdania.
W przededniu światowego Dnia Wcześniaka WHO prezentuje nowe rekomendacje dotyczące dzieci przedwcześnie urodzonych. "Wcześniaki powinny mieć zapewniony kontakt skóra do skóry natychmiast po urodzeniu, aby poprawić ich szanse przeżycie" - twierdzi Światowa Organizacja Zdrowia.
Jak sprawdzić, czy wcześniak lub noworodek przebywających na intensywnej terapii odczuwa ból? Specjaliści z Australii opracowali metody oceny, czy maluszek cierpi, aby móc z porę złagodzić jego dyskomfort.  
Kolejne oddziały neonatologiczne dostaną kamery, dzięki którym rodzice wcześniaków będą mogli obserwować swoje dzieci w domu. Wszystko to w ramach akcji "Oko na Malucha", która wspiera rodziny dzieci przedwcześnie urodzonych, zwłaszcza w czasie pandemii, gdy dostęp do szpitali jest ograniczony.
Jesteś mamą wcześniaka? Chcesz wesprzeć go w rozwoju, by jak najszybciej dogonił rówieśników urodzonych o czasie? Jedną z metod może być muzykoterapia i utwory muzyczne stworzone specjalnie z myślą o dzieciach wcześniej urodzonych. Poznaj piosenki stworzone w ramach wyjątkowego projektu „Młodzi Wirtuozi Najmniejszym z Najmłodszych”.

NOWY NUMER

POBIERZ PORADNIK! Darmowy poradnik, z którego dowiesz się, jak zmienia się ciało kobiety w ciąży, jak rozwija się płód, kiedy wykonać ważne badania, jak przygotować się do porodu. Pobieram >

Pobieram
poradnik ciaza