- Analiza badań z 2025 roku sugeruje, że odrzucenie w przedszkolu może wiązać się z późniejszymi problemami z zachowaniem u dzieci
- Sposób, w jaki reagujesz na płacz dziecka po kłótni z kolegą, ma kluczowe znaczenie dla jego rozwoju społecznego
- Eksperci wskazują, że najważniejszą tarczą ochronną przed skutkami odrzucenia jest nauka radzenia sobie z emocjami
- Nowoczesne programy przedszkolne skutecznie uczą empatii i pomagają dzieciom konstruktywnie rozwiązywać spory z rówieśnikami
„Dziś się z tobą nie bawię”. Dlaczego odrzucenie w przedszkolu tak boli?
Każdemu rodzicowi pęka serce, gdy jego dziecko wraca z przedszkola zapłakane, bo najlepszy kolega znalazł sobie kogoś innego do zabawy. Te pierwsze odrzucenia są dla malucha niezwykle osobistym doświadczeniem i stanowią bolesną lekcję na temat relacji międzyludzkich. Dla trzylatka, którego świat społeczny dopiero się kształtuje, taka sytuacja to prawdziwy kryzys i zachwianie poczucia bezpieczeństwa.
U dzieci w tym wieku intensywnie rozwija się to, co specjaliści nazywają „teorią umysłu”, czyli zdolność rozumienia, że inni ludzie mają własne myśli, uczucia i intencje. Badanie opublikowane w tym roku w bazie PubMed Central pokazuje, że jest to kluczowa umiejętność dla budowania dobrych relacji z rówieśnikami. Oznacza to, że przedszkolne konflikty często wynikają z braku tej perspektywy, a nie ze złej woli czy złośliwości drugiego dziecka.
Odrzucenie w przedszkolu a późniejsze problemy z zachowaniem. Co mówią badania?
Choć może się wydawać, że to tylko dziecięce dramaty, bagatelizowanie ich może mieć długofalowe skutki, zwłaszcza w przypadku chłopców. Analiza opublikowana również w PubMed Central w 2025 roku sugeruje, że odrzucenie przez rówieśników w wieku przedszkolnym może wiązać się z późniejszymi problemami z zachowaniem u dzieci. To nie jest błaha sprawa, ale jeden z ważniejszych momentów w rozwoju społecznym dziecka.
Dalsze wnioski z tej publikacji pokazują jednak, że kluczową rolę odgrywa tu nie tyle samo odrzucenie, co zdolność dziecka do regulacji własnych emocji. Maluch, który potrafi rozpoznać, nazwać i uspokoić swoje uczucia, jest znacznie mniej narażony na negatywne konsekwencje takich doświadczeń. Ta umiejętność działa niczym tarcza ochronna, pozwalając zdrowo przejść przez trudne chwile.
Polecany artykuł:
Jak reagować, gdy dziecko cierpi po kłótni z kolegą? Praktyczne wskazówki
Przede wszystkim warto unikać umniejszania uczuć dziecka słowami „nic się nie stało” albo „jutro znajdziesz sobie innego kolegę”. Zamiast tego, dobrym pomysłem jest nazwanie jego emocji, przytulenie go i zapewnienie o swoim zrozumieniu. Specjaliści podpowiadają, że kluczowe jest wspólne szukanie rozwiązań, a nie podawanie gotowych recept. Można na przykład odegrać scenki, w których dziecko ćwiczy asertywność, przeczytać książkę o przyjaźni lub po prostu dać maluchowi czas na wyciszenie. Warto też pamiętać, że dzieci uczą się przez naśladowanie - twój spokój i empatia w rozwiązywaniu domowych konfliktów są dla nich najlepszą lekcją.
Jak przedszkola uczą dzieci radzić sobie z emocjami? Rola programów rozwojowych
Na szczęście wsparcie w budowaniu odporności psychicznej to zadanie nie tylko dla rodziców. Coraz więcej polskich przedszkoli wprowadza specjalne programy rozwijające kompetencje społeczno-emocjonalne. Analiza opublikowana na początku tego roku na łamach czasopisma naukowego „Nature” potwierdziła ich wysoką skuteczność w uczeniu dzieci empatii, rozpoznawania emocji i konstruktywnego rozwiązywania sporów. Dzięki nim dzieci nie tylko lepiej radzą sobie z odrzuceniem, ale też rzadziej sięgają po agresję, co potwierdziły inne badania przeprowadzone na przedszkolakach.
