Wszawica i zawiązane z nią gnidy we włosach est problemem, który wzbudzać może zarówno zaniepokojenie, jak i poczucie zawstydzenia u rodziców, u których dziecka zostanie stwierdzone zarażenie wszami.
Na temat gnid funkcjonują różne mity, wbrew pozorom jednak nie jest to wcale schorzenie, z którym borykają się tylko ludzie zaniedbujący higienę osobistą – wszy i gnidy mogą się zasadniczo pojawić u każdego. Teoretycznie wszyscy wiedzą, czym są gnidy – jednak czy aby na pewno?
Spis treści
- Kiedy mamy do czynienia z gnidami we włosach?
- Jak wyglądają gnidy?
- Gdzie szukać gnid w przypadku podejrzenia wszawicy u dziecka?
- Czy można pomylić gnidy z łupieżem?
- Jak się pozbyć gnid? Metody usuwania gnid
Kiedy mamy do czynienia z gnidami we włosach?
Gnidy pojawiają się w przebiegu wszawicy. Gnida to nic innego jak po prostu jajo wszy. Wszawica to problem, który występuje najczęściej u małych pacjentów. Wszami zarazić się jest dość łatwo – dzieci przebywające w dużych skupiskach ludzkich (tzn. w przedszkolu czy w szkole) szybko mogą zarazić się wszami od swoich rówieśników.
Co ciekawe, wystarczy, że w przedszkolu znajdzie się jedno dziecko ze wszawicą, a pozostałe dzieci - nawet w bardzo krótkim czasie - mogą również stać się nosicielami tych pasożytów.U ludzi występują trzy gatunki wszy: wesz głowowa, wesz łonowa oraz wesz odzieżowa.
Każdy z nich różni się lokalizacją, w której to bytuje, jednak wszystkie gatunki wszy łączy jedno pojęcie: gnidy.
Jak wyglądają gnidy?
Wszy to pasożyty jajorodne – jedna samica składa w ciągu doby około 10 gnid, z których po upływie mniej więcej tygodnia wykluwają się młodociane postaci wszy.
Gnidy są zazwyczaj owalnego kształtu i są tworami o bardzo małej wielkości – przeciętny rozmiar jaja wszy sięga bowiem od 0,5 do 1,5 mm. Zazwyczaj mają one białawy lub białawo-żółty kolor. Choć gołym okiem nie jesteśmy tego raczej w stanie zauważyć, to teoretycznie wszyscy wiedzą, czym są gnidy – jednak czy aby na pewno?
Gdzie szukać gnid w przypadku podejrzenia wszawicy u dziecka?
Typowo gnidy umiejscowione są przy samej skórze, u nasady włosa. Skąd się tam biorą? Otóż samice wszy składają je właśnie w tej lokalizacji, co więcej – jaja tych pasożytów przytwierdzone są do włosów przy pomocy produkowanej przez wszy, kleistej substancji.
Wydzielina ta na tyle mocno przyczepia gnidy włosów, że standardowe, codzienne zabiegi pielęgnacji włosów – w postaci przede wszystkim ich czesania – zazwyczaj nie wystarczają do usunięcia stamtąd jaj wszy.Najprawdopodobniej raczej niewielu rodziców przeszukuje regularnie włosy swoich dzieci w poszukiwaniu czy to dorosłych wszy, czy też ich jaj.
O tym, że warto byłoby bliżej się przyjrzeć skórze dziecka, przekonać mogą jednak pewne dolegliwości u malucha. Głównym objawem, który może sugerować wszawicę u dziecka, jest silny świąd skóry głowy – zauważenie, że dziecko ciągle drapie się po głowie, powinno skłonić rodziców do pochylenia się nad głową malucha i bacznego jej się przyjrzenia.
Czy można pomylić gnidy z łupieżem?
Widząc u dzieci jakiś nietypowy twór we włosach nie zawsze można mieć od razu pewność, że to na pewno jest gnida. Jaja wszy – ze względu chociażby na podobieństwo kolorystyczne – można pomylić np. z łupieżem. Różnicować łupież z gnidami można na co najmniej dwa sposoby. Pierwszym z nich jest przeanalizowanie tego, jak dokładnie wygląda znaleziony u dziecka twór.
Łupież typowo jest płaski, z kolei gnidy – jak wspominano już wcześniej – są owalnymi, a do tego wypukłymi tworami. Nie zawsze może być łatwo różnicować oba typy zmian, w końcu obie są bardzo małej wielkości, dlatego warto do dokonywania takich analiz wyposażyć się w jakiś przyrząd optyczny, np. w lupę.
Drugim sposobem na rozróżnianie, czy dziecko ma łupież czy też gnidy, jest próba wyczesywania tychże zmian. Łupieżu zasadniczo wyczesać się nie da, jeżeli zaś chodzi o jaja wszy, to je z trudnościami, ale jednak wyczesywać można.
Jak się pozbyć gnid? Metody usuwania gnid
Stwierdzenie u dziecka gnid (szczególnie w połączeniu ze znalezieniem u niego dorosłych postaci wszy) zdecydowanie powinno skłonić rodziców do wdrożenia u dziecka leczenia. Wyróżnia się kilka różnych metod na usunięcie gnid.
1. Usuwaniu gnid przy pomocy grzebienia
To najprostsza i możliwa do przeprowadzenia zasadniczo od ręki, jednocześnie jest ona najżmudniejsza. Do tego celu należy posłużyć się gęstym grzebieniem i aby mieć pewność, że usuwamy jak najwięcej jaj wszy, należy dokładnie przeczesywać włosy dziecka. Mechaniczne usuwanie gnid może przynieść rezultat, jednakże trzeba pamiętać, że jest to nie tylko trudne, ale i związane z dużym ryzykiem tego, że część jaj wszy po prostu przeoczymy.
2. Preparaty na wszawicę
Innym sposobem na walkę z gnidami jest wykorzystanie środków przeciw wszawicy. W aptekach możemy spotkać się z różnymi preparatami, z których część jest dostępna nawet bez recepty. Aplikowane (w przypadku wszawicy głowowej) na skórę głowy preparaty (np. w postaci szamponów) zawierają różne substancje, część z nich ma działanie biobójcze (jak to ma miejsce w przypadku permetryny).
Inne z kolei środki doprowadzają do szczelnego pokrycia ciał wszy oraz pokrycia gnid, uniemożliwiając im w ten sposób wymianę gazową (takie działanie wywierają preparaty na wszy zawierające związki z grupy silikonów). Już po spłukaniu preparatu na wszy zalecane jest wyczesanie włosów dziecka gęstym grzebieniem.
Taki typowo znajduje się w opakowaniu razem z lekiem na wszy i jego zastosowanie ma na celu doprowadzić do usunięcia ewentualnych, pozostających na skórze głowy, jaj wszy.
Preparaty do zwalczania wszy zazwyczaj działają zarówno na dorosłe pasożyty, jak i na gnidy. Ze względu jednak na to, że część jaj może po prostu przetrwać pomimo zastosowania leku, po pewnym czasie (zwykle po około tygodniu, czyli po czasie, kiedy to ze złożonych jaj wykluwają się kolejne osobniki), zalecane bywa powtórne zastosowanie preparatu na wszy.
Na sam koniec warto wspomnieć o tym, że choć wszawicę może mieć tylko nasze dziecko, to dla pewności warto jest jednak przeprowadzić kurację przeciwpasożytniczą u wszystkich członków rodziny. Takie postępowanie znacząco zwiększa szansę na to, że rzeczywiście uda się wygrać walkę z wszawicą i ostatecznie z sukcesem wygnać pasożyta z naszego domu.
Zobacz także: Domowe sposoby na wszy
Wesz łonowa - skąd się biorą wszy łonowe. Objawy, profilaktyka
Wszy w przedszkolu. Co robić, gdy w przedszkolu panuje wszawica?