Wiesz co to jest? Ten wiktoriański przedmiot doskonale znają wszystkie mamy
Jeśli myślisz, że akcesoria, których używasz na co dzień jako matka, to wynalazek ostatnich dekad, możesz się zdziwić. Niektóre urządzenia niezbędne do pielęgnacji niemowlęcia mają wielowiekową historię, a ich początek sięga nawet czasów antycznych. Tak jest z tym przedmiotem, który na pewno dobrze znasz.
Chodziki, laktatory, fantomy do nauki położnictwa... To takie nowoczesne przedmioty, które na pewno są owocem najnowszych osiągnięć techonologicznych. Błąd! To wszystko rzeczy, które były doskonale znane w czasach naszych prapra....prababć. Dowód? Kilka z nich zachowało się do naszych czasów i można je oglądać w muzeach i kolekcjach antyków. Ciekawe, czy rozpoznasz, do czego służyły?
Szklany laktator z Anglii
Tak, nie mylicie się. To pierwotna wersja popularnych dziś Aventów, Medeli i Capoli... Szklany laktator, który oglądać można w The Old Operating Theatre Museum w Londynie pochodzi z lat 1870-1901. Jest wyjątkowo pięknym przedmiotem, ponieważ w epoce wiktoriańskiej nawet sprzęty codziennego użytku szczyciły się wyjątkową estetyką i zdobnictwem.
Laktator sprzedawany był w mahoniowym pudle, wyściełanym aksamitem. Urządzenie składało się ze szklanego naczynia przymocowanego do mosiężnej strzykawki. Otwarty koniec naczynia umieszczano na piersi, a wytwarzający podciśnienie tłok w strzykawce, wysysał do niego pokarm.
Historia pokazuje, że mleko kobiece także w XIX wieku uznawane było za wartościowy pokarm, który warto odciągać: kobiety korzystały z niego prawdopodobnie w sytuacjach, gdy pojawiały się trudności z bezpośrednim karmieniem piersią, np. w miejscu publicznym. Być może były też kupowane dla mamek, które w tamtych czasach zatrudniano w bogatych domach do karmienia dzieci.
Historia laktatorów nie sięga jednak XIX wieku, a znacznie dalej. Już w starożytnej Grecji matki używały podobnych narzędzi, aby złagodzić ból nabrzmiałych piersi, skorygować wklęsłe sutki i zwiększyć produkcję mleka. ówczesne laktatory wykonane były z dwóch połączonych ze sobą ceramicznych kubków - jeden z nich napełniano wodą, która w czasie wylewania tworzyła podciśnienie, które wyciągało mleko z piersi. Rzymianie wynaleźli naczynia z rodzajem słomek, przez które kobiety odsysały pokarm.
Czytaj również: Karmienie dawniej i dziś. Mleczna ewolucja
Jak rodziły nasze mamy i babcie? [WYWIAD bez tabu z położną]
Drewniany chodzik
Plastikowe wersje tego urządzenia to popularne obecne pchacze, stoliki edykacyjne z siedziskiem oraz chodziki (zresztą niezalecane przez fizjoterapeutów). Ale w czasach średniowiecza były bardzo potrzeb: chroniły dziecko nie tylko przed upadkiem, ale zapobiegały również przed przed wpadnięciem w otwarty ogień, czyli palenisko, które w średniowieczy służyło ogrzewaniu domów i gotowaniu posiłków.
Średniowieczne chodziki dla dzieci, takie jak ten, były używane już od XV wieku, nawet do XIX wieku. Och kształt przechodził pewne ewolucje - znane były również chodziki w formie stelaża, w który wkładało się dziecko - co ciekawe, chodziki te pomagały w utrzymaniu równowagi, ale nie miały siedziska, które dziś budzi wątpliwości specjalistów jako winne uszkodzeniom bioder u dziecka, które korzystają z chodzików. Rysunek takiego chodzika pochodzący z Godzinek Katarzyny de Clèves (po 1434, The Morgan Library and Museum w Nowym Jorku) znajdziecie na dole.
Fantomy dla przyszłych położnych
Wielu ratowników medycznych uczy się dziś resuscytacji na gumowych fantomach. To żadne odkrycie, bo pierwsze fantomy przeznaczone dla przyszłych położnych powstały we Francji w XVIII wieku. Ich autorką była kobieta (!), położna, która na zlecenie Ludwika XV oddelegowana została do prowadzenia kursów dla akuszerek.
Potrzebowała pomocy naukowych, dlatego zaczęła szyć manekiny do symulacji porodu. Fantomy wykonane były z sukna i skóry, wypchane miękkim wypełnieniem i drewniana konstrukcja odzwierciedlającą układ kostny człowieka. Na owe czasy była to prawdziwa rewelacja.
