Pierwszeństwo w ciąży to prawo, które ci się po prostu należy. Nosisz przed sobą coraz większy brzuch i zapewne odczuwasz ten słodki ciężar. Bywają dni, kiedy czujesz się zmęczona i rozdrażniona. Właśnie w takich momentach nie chce ci się walczyć z rzeczywistością: czujesz potrzebę, by zwolnić obroty, załatwić jakąś sprawę poza kolejnością, czy po prostu odpocząć.
Czasem chciałabyś, żeby ktoś cię wyręczył lub zajął się tobą w szczególny sposób. Masz do tego prawo – właśnie dlatego, że jesteś w ciąży, należy ci się większa ochrona i opieka ze strony rodziny, otoczenia, a także ze strony państwa. Sprawdź, jakie są przywileje ciężarnej i gdzie tak naprawdę możesz skorzystać z prawa pierwszeństwa w ciąży!
Spis treści
- Gdzie kobiety w ciąży mają tak naprawdę pierwszeństwo?
- Przywileje i prawa ciężarnej w pracy
- Przywileje ciężarnej - proś o pomoc najbliższych
Gdzie kobiety w ciąży mają tak naprawdę pierwszeństwo?
Gdy zachodzisz w ciążę, ziemia nie przestaje się kręcić. Trzeba nadal dojeżdżać do pracy, robić zakupy i czekać w kolejkach. Na szczęście w niektórych miejscach twój brzuszek może zdziałać cuda.
Przeczytaj: Przywileje kobiet w ciąży: czy prawa ciężarnych są przestrzegane?
W poniższej galerii przedstawiamy miejsca, w których kobiety w ciąży mają zwyczajowe pierwszeństwo:
Przywileje i prawa ciężarnej w pracy
Ze względu na twój stan chroni cię przede wszystkim kilka przepisów prawa pracy.
- Pracodawca nie może cię zwolnić (wyjątek stanowi likwidacja firmy lub ogłoszenie upadłości). Dlatego gdy dowiesz się o ciąży, weź od swojego ginekologa zaświadczenie – od momentu przedstawienia go szefowi twoja praca jest chroniona. Jeśli jesteś zatrudniona na umowę o pracę, nie można cię zwolnić przez cały okres ciąży i do końca urlopu macierzyńskiego. Nawet jeśli dostałaś wypowiedzenie i już tego samego dnia dowiedziałaś się, że jesteś w ciąży lub byłaś w ciąży w momencie otrzymania wypowiedzenia, pracodawca musi przywrócić cię do pracy. Zyskujesz też prawo do zasiłku macierzyńskiego.
- Jeżeli natomiast pracujesz na umowie na czas określony, wówczas kiedy powiesz szefowi, że spodziewasz się dziecka, jest on zobowiązany przedłużyć umowę do dnia porodu. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy jesteś zatrudniona na miesięczny okres próbny – twoja umowa nie będzie przedłużona.
- Kiedy jesteś w ciąży, szef nie może cię zatrudniać w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej. Jeśli dotychczas tak pracowałaś, pracodawca powinien zmienić ci warunki pracy (zatrudnienie w ciągu dnia i bez nadprogramowych godzin), nie zmieniając stawki, za którą pracujesz.
- Kiedy oczekujesz dziecka, nie powinnaś być też delegowana poza miejsce zamieszkania (chyba że masz ochotę pojechać i dobrze się czujesz – lecz szef nie może tego od ciebie wymagać).
- Ciąża wyklucza także pracę w trudnych warunkach, np. w natężonym hałasie (powyżej 65 decybeli), ponad 4 godziny przy monitorze, w wymuszonej pozycji (np. powyżej 3 godzin w pozycji stojącej), na wysokości, jeśli grozi to upadkiem, w warunkach, w których nagle zmienia się temperatura, w miejscach, gdzie mogłabyś zakazić się bakteriami. Nie powinnaś też dźwigać dużych ciężarów. Jeśli twoja praca zakładała powyższe warunki, szef powinien zmienić ci zakres obowiązków, nie zmieniając wynagrodzenia.
- W czasie trwania ciąży masz także prawo do zwalniania się w czasie pracy, by wykonać niezbędne badania lekarskie.
Jak widać, masz sporo praw i przywilejów w ciąży. Z tych, które przyznaje ci prawo pracy i które chronią twoje zdrowie, korzystaj bezwzględnie. Pamiętaj jednak, że nadużywanie przywilejów ponad potrzebę może być odczytywane jako wykorzystywanie swojej pozycji. Dlatego w miarę możliwości uprzedzaj, jeśli będziesz musiała np. wziąć dłuższe zwolnienie albo dzień wolny na badania, nie stawiaj współpracowników przed faktem dokonanym.
Przeczytaj: Kobieta w ciąży na zwolnieniu lekarskim – 14 najczęstszych pytań przyszłych mam
Przywileje ciężarnej - proś o pomoc najbliższych
Niektóre ciężarne żądają od najbliższych usługiwania sobie i wyręczania w obowiązkach już od chwili pojawienia się dwóch kresek na teście. Kobiety siłaczki przeciwnie – udają, że ciąża w żaden sposób nie wpływa na ich życie i zamierzają to udowodnić całemu światu – dźwigają, pracują ponad siły i za nic w świecie nie usiądą, by odpocząć. Pierwsza postawa może wzbudzić co najwyżej lekką irytację otoczenia, ale drugą możesz zaszkodzić sobie i dziecku. Staraj się zachować zdrowy rozsądek – kiedy czujesz się dobrze, rób to, co robiłaś do tej pory, a gdy coś jest ponad twoje siły lub czujesz się kiepsko, bez wahania proś bliskich o pomoc.
- Nie dźwigaj, nie forsuj się. Nie dostaniesz medalu za przyniesienie ze sklepu tygodniowych zakupów, przesunięcie mebli, posprzątanie na pawlaczu. Wchodzenie na drabinę, podnoszenie ciężkich rzeczy, obciążające prace domowe to nie są teraz dyscypliny dla ciebie. Poproś o pomoc partnera, brata, przyjaciela. Na pewno ci nie odmówią.
- Wpuść pomocników do domu. Kiedy jest ci ciężko, masz spuchnięte nogi i poczucie, że ważysz kilka ton, bolą cię kolana i kręgosłup, to najwyższy czas, by pozwolić bliskim zatroszczyć się o ciebie. Nie chodzi jedynie o to, by zachęcali cię do odpoczynku i podłożyli wielką poduchę pod nogi, ale by pomogli ci ogarnąć sprawy, które zaczynają się piętrzyć i wyprowadzają cię z równowagi. Wyprałaś już maleńkie ciuszki, ale nie masz siły stanąć przy desce, by je wyprasować? Przyjaciółka będzie popijała kawę i gawędziła z tobą, jednocześnie zajmując się stertą ubranek. Mama lub teściowa może zapełnić twoją zamrażarkę pojemnikami z daniami, które będziesz mogła wykorzystać w dowolnym momencie (nawet nie wiesz, jak bardzo ci się przydadzą w gorącym okresie po porodzie!). Nie walcz z siostrą, jeśli będzie chciała zrobić ci zakupy. Proszenie o pomoc i przyjmowanie jej to nie jest oznaka słabości, tylko twojego zdrowego rozsądku. Ćwicz tę umiejętność już w ciąży, bo po porodzie będzie niezastąpiona.
Przeczytaj: Zgaga, mdłości, obrzęki pod koniec ciąży: jakie dolegliwości ciążowe czekają cię w końcówce ciąży?
miesięcznik "M jak mama"
