- Dziś obchodzimy Światowy Dzień FAS – Alkoholowego Zespołu Płodowego, który ma na celu uświadomienie zagrożeń związanych ze spożywaniem alkoholu w ciąży.
- Badania pokazują, że co druga ciężarna w Polsce pije alkohol, a nawet niewielka jego ilość może spowodować nieodwracalne uszkodzenia u dziecka.
- FAS to najcięższa postać zaburzeń, ale istnieje też FASD – szersze spektrum problemów rozwojowych, które mogą nie być od razu widoczne.
- Dowiedz się, dlaczego nie ma bezpiecznej dawki alkoholu w ciąży i jakie są długoterminowe skutki FAS i FASD.
Światowy Dzień FAS, obchodzony co roku 9 września, to data nieprzypadkowa. Dziewiąty dzień i miesiąc roku symbolizują 9 miesięcy ciąży. Kluczowego okresu, w którym o rozwój i zdrowie dziecka dbamy jeszcze zanim maluch pojawi się na świecie.
W Światowym Dniu FAS warto przypomnieć o tym, jak ważne jest unikanie każdej, choćby najmniejszej ilości alkoholu w ciąży. Już jedna lampka wina może zniszczyć życie.
Kobiety wciąż nie rozumieją, że FAS to realne zagrożenie
Wyniki najnowszych badań przeprowadzonych przez Instytut Matki i Dziecka pokazują, że co druga ciężarna w Polsce pije alkohol. Nawet 11% kobiet sięga po niego regularnie i w dużych ilościach. Jeśli więc sądziłaś, że problem jest marginalny, musimy wyprowadzić cię z błędu.
Dziś o FAS (Płodowym Zespole Alkoholowym) i FASD (Spektrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych) przeczytasz zapewne w wielu miejscach. To dobrze, bo wiedza na ich temat wciąż w Polsce kuleje.
Przyszłe mamy nie mają pojęcia o tym, że FAS może wystąpić u dziecka, któego mama w ciąży raz okazjonalnie sięgnęła po drinka. Nie tylko u tej, która w stanie upojenia alkoholowego trafiła na porodówkę, a dziecko urodziło się z promilami.
Czym różni się FAS od FASD?
FAS to najcięższa postać problemów zdrowotnych dziecka spowodowanych alkoholem spożywanym przez mamę w ciąży. Dziecko z FAS często ma:
- charakterystyczny wygląd twarzy (np. małe oczy, brak wyraźnej rynienki pod nosem, cienką górną wargę),
- niższy wzrost i wagę,
- poważne problemy z rozwojem mózgu – trudności w uczeniu się, zapamiętywaniu, koncentracji, zachowaniu.
Można powiedzieć, że FAS to „pełny obraz choroby” – czyli wtedy, gdy widać zarówno cechy wyglądu, jak i duże problemy zdrowotne i rozwojowe.
FASD to szersze pojęcie: obejmuje wszystkie skutki, jakie może wywołać alkohol u dziecka w życiu płodowym. Nie każde dziecko narażone na alkohol ma FAS. Część z nich:
- wygląda zupełnie „normalnie” (nie ma charakterystycznych cech twarzy),
- ma różne problemy z nauką, pamięcią, emocjami, kontrolą zachowań, a czasem też ze zdrowiem fizycznym.
Można powiedzieć, że FASD to nieuleczalny, złożony zespół zaburzeń rozwojowych, mniej i bardziej dostrzegalnych. FAS to tylko jedna z jego form, ta najbardziej widoczna i najcięższa.
To musisz wiedzieć o FAS
- Każda ilość alkoholu może spowodować u dziecka FAS.
- Alkohol jest niebezpieczny na każdym etapie ciąży.
- FAS może być widoczny u dziecka od razu (manifestuje się w wyglądzie) lub ujawnić się np. w wieku szkolnym lub dopiero w dorosłości.
- Nie ma lekarstwa na FAS - skutki spożywania alkoholu w ciąży są nieodwracalne.
- Statystycznie w jednej szkolnej klasie może być 1-2 uczniów z FAS lub FASD.
