Jak odmawiać maluchowi, by uniknąć histerii? Naucz się robić to w mądry i wychowawczy sposób

Prędzej czy później, każdy rodzic będzie musiał zmierzyć się z odmawianiem swojemu dziecku. To trudna sztuka, którą jednak można opracować tak, by była skuteczna, nie niosła za sobą konfliktów i wyrzutów sumienia. Jak to robić mądrze i wychowawczo?

Chęć zjedzenia lodów tuż po anginie, bezustanne prośby o pogranie na telefonie, trudne przechodzenie koło sklepu z zabawkami, czy stoiska ze słodyczami... Sytuacji w których rodzic musi odmówić dziecku jest całe mnóstwo. Świat jest pełen pokus dla malucha, a on sam nie ma jeszcze racjonalnego podejścia do sytuacji. Nie pomoże mu irytacja rodzica. Z drugiej strony, brak konsekwencji może wyrobić złe nawyki na długie lata. Jak więc reagować?

Spis treści

1. Nie czuj wyrzutów sumienia, bo to... dobre dla dziecka!
2. Emocjonalna reakcja dziecka jest typowa dla jego wieku...
3. Podejdź do dziecka z empatią
4. Użyj neutralnego tonu głosu
5. Zachowaj "nie" na niebezpieczne sytuacje
6. Zachowaj równowagę między odmowami, a zgodami

Zobacz też: Mówią "uspokój się" i już jesteś spokojna? Nie i do dziecka też to nie trafi, ale są skuteczne słowa

Nie czuj wyrzutów sumienia, bo to... dobre dla dziecka!

Wielu rodziców, musząc odmówić dziecku, czuje się z tym źle. Dzieci zazwyczaj wtedy manifestują swoje niezadowolenie, jedne płaczą, inne są po prostu smutne. Zawsze pamiętaj, że odmawianie dziecku, gdy zachodzi taka potrzeba, jest wychowawcze.

Czasem robisz to z rozsądku i dla jego dobra - np. żeby dziecko nie dostało kolejnej infekcji gardła musisz odmówić mu zjedzenia lodów tuż po wyleczeniu anginy. Innym razem nie chcesz rozpieścić dziecka np. wydając pieniądze na kolejną zabawkę. Jeszcze innym, zwyczajnie nie możesz spełniać wszystkich zachcianek dziecka, ze względów chociażby finansowych. 

To dobrze. Odmawianie uczy malucha radzić sobie z rozczarowaniem, co przygotuje go na różne sytuacje w późniejszych etapach dzieciństwa. 

Przeczytaj: Zamiast nerwów, upominania i gróźb. Zobacz, jak wiele w rodzicielstwie potrafi minutnik

Emocjonalna reakcja dziecka jest typowa dla jego wieku...

Pamiętaj, że płacz, a nawet klasyczna histeria to typowe zachowanie dla wieku dziecka. 2,3-letnie maluchy nie potrafią jeszcze radzić sobie z emocjami. Ich system nerwowy ćwiczy. Potraktuj to jak naukę, taką samą jaką było np. chodzenie... Wtedy łatwiej będzie ci znieść irytujące momenty. To jak długo zajmie płacz dziecka, w dużej mierze zależy od twojej reakcji i twojego sposobu tłumaczenia mu swojej odmowy. 

Podejdź do dziecka z empatią

Gdy dziecko rozpacza nad twoją odmową, nie manifestuj swojej złości i irytacji, nie używaj gróźb. W miarę możliwości postaraj się zrozumieć malucha i wyraź to słowami. Powiedz np. "rozumiem, że jest ci przykro". Możesz dać przykłady tego, co chciałabyś robić, ale nie masz pieniędzy/ czasu/ możliwości. Rozmawiając z dzieckiem najlepiej kucnij przy nim, tak by być na jego wysokości. Staraj się też złapać z nim kontakt wzrokowy. Wtedy łatwiej dotrze do niego to, co chcesz mu przekazać. 

Dowiedz się: Dlatego dziecko cię nie słucha? 3 nieoczywiste błędy, które popełnia każdy rodzic

Użyj neutralnego tonu głosu

Odmawiając dziecku lub też starając się wyjaśnić mu swoją odmowę, używaj neutralnego tonu głosu. Nie mów do niego z "bojowym" nastawieniem, bo przyniesie ono odwrotny skutek. Partnerskie podejście będzie najbardziej wychowawcze. Nadawanie waszej wymianie zdań agresywnego tonu, tylko podsyci histerię malucha. Z kolei przepraszający ton też nie jest dobry, bo da maluchowi podświadome przekonanie, że jest szansa by coś "ugrać". 

Zachowaj "nie" na niebezpieczne sytuacje

Zbyt częste używanie słowa "nie" sprawia, że dzieci przestają je słyszeć. Po prostu im się to nie opłaca, bo przynosi za sobą w większości niekorzystne dla nich sytuacje, więc je ignorują. Lepiej zachować słowo "nie" na niebezpieczne sytuacje, by wzmocnić swój przekaz. 

Wielokrotnie, psychologowie w swoich badaniach udowadniali też, że pozytywny przekaz lepiej działa na dzieci. Zamiast więc mówić "Nie kupię ci tego, nie mam pieniędzy", powiedz "Dziś mamy za mało pieniędzy by to kupić.". 

Przeczytaj: Co jest złego w słowie "ostrożnie"? Oto 12 sposobów na to, by je zastąpić

Dziecku dobrze też podać od razu pozytywną dla niego informację, np. "Kiedyś tu wrócimy" (o ile rzeczywiście tak będzie), albo "przestań się smucić, zaraz idziemy na plac zabaw". 

Zachowaj równowagę między odmowami, a zgodami

Aby przyjmowanie odmów było dla dziecka prostsze, staraj się w miarę możliwości ograniczyć ich ilość na korzyść zgód. Nie zabraniaj dziecku brać misia z domu tylko dlatego, że przez większość czasu będzie "jechał" w koszyku pod wózkiem. Staraj się też wybierać takie trasy spacerowe, w których jest mniej pokus, na które będziesz musiała się nie zgodzić, jak. np. cukiernie, czy sklepy z zabawkami. Im bardziej pozytywna będzie wasza relacja, tym bardziej skory do współpracy stanie się maluch. 

Zobacz też: Wystarczy pół godziny dziennie, by być świetnym rodzicem. Te 3 momenty w ciągu dnia są kluczowe

Natalia Kosznik