Spis treści
- Dlaczego witamina K dla niemowląt jest taka ważna?
- Jaką dawkę witaminy K powinno otrzymać niemowlę i kiedy?
- Witamina K kontra choroba krwotoczna noworodków
- Komu grozi choroba krwotoczna noworodków?
- Suplementacja witaminy K u niemowląt
- Działanie witaminy K
- Występowanie witaminy K, czyli które produkty zawierają witaminę K2
- Witamina K - rodzaje preparatów dla niemowląt
- Jak wyglądały poprzednie zalecenia dotyczące witaminy K?
- Polecamy wideo: Suplementy diety dla dzieci
Dlaczego witamina K dla niemowląt jest taka ważna?
Dlaczego witamina K dla noworodków jest tak ważna? Bo w wyniku jej niedoboru może pojawić się choroba krwotoczna noworodków. Witamina K jest niezbędna do prawidłowego krzepnięcia krwi.
U starszych dzieci i osób dorosłych jej źródłem jest prawidłowo zbilansowana dieta. Poza tym ponad połowę zapotrzebowania na nią pokrywają dobre bakterie, które zasiedlają jelito grube. Jednak dzieci przychodzą na świat z jałowym, czyli pozbawionym bakterii przewodem pokarmowym.
Mleko mamy także nie zaspokaja potrzeb małego organizmu na witaminę K2. A zapasy z okresu życia płodowego są małe (witamina słabo przechodzi przez łożysko) – wystarczają zaledwie na jedną dobę.
Niedobory witaminy K mogą prowadzić do bardzo groźnych krwawień. Dlatego dietę niemowląt karmionych naturalnie trzeba uzupełniać w tę witaminę.
Jaką dawkę witaminy K powinno otrzymać niemowlę i kiedy?
Każde dziecko na oddziale noworodkowym dostaje po porodzie 1 miligram witaminy K w domięśniowym zastrzyku w pierwszych 5 godzinach życia. Jest to dawka wyznaczona przez polskich neonatologów na podstawie raportu Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii Dziecięcej i Żywienia w 2016 roku.
Wcześniaki również otrzymują witaminę K w zastrzyku, ale dawka jest uzależniona od ich wagi. Jeśli rodzice nie wyrażą zgody na zastrzyk z witaminą K, zostanie ona podana doustnie w ilości 2 miligramów. Jednak ta druga możliwość podania jest dosyć kontrowersyjna ponieważ nie ma gwarancji, że dziecko faktycznie przyjmie witaminę.
Witamina K kontra choroba krwotoczna noworodków
Krwawienia związane z niedoborem witaminy K do niedawna nazywano chorobą krwotoczną noworodków. Choroba może przebiegać w dwóch postaciach: wczesnej i późnej.
Wczesna postać, przed którą dość skutecznie chroni jednorazowa dawka witaminy K podana po porodzie, objawia się krwotokami z przewodu pokarmowego, krwistymi wymiotami i czarnymi kupkami. Może dojść także do silnego krwawienia z pępka, krwawienia w układzie moczowym (malec wtedy siusia krwią) lub licznych i dużych siniaków. Jeśli krwawienie jest obfite, wówczas prowadzi do anemii i pogorszenia stanu zdrowia dziecka.
Dotychczas uważano, że dawka witaminy K podana po porodzie nie wystarcza na długo i choroba może dać znać o sobie także później. To dlatego, że zapas witaminy podanej po porodzie stosunkowo szybko się wyczerpuje, a jednocześnie 2-miesięczne niemowlę nie dostaje przecież jeszcze do jedzenia produktów niemlecznych, obfitujących w tę witaminę. Jego flora jelitowa jest zbyt słaba, aby wytwarzać wystarczającą jej ilość. Rośnie ryzyko późnej postaci choroby.
Postać późna jest groźniejsza, bo oprócz krwawień do skóry, układu pokarmowego i moczowego, zdarzają się także wylewy krwi do mózgu. Podawanie witaminy K w kropelkach skutecznie zapobiegało takim powikłaniom. Zdaniem neonatologów aktualna norma podawania witaminy K ma skutecznie zapewnić niemowlętom zapotrzebowanie na substancję w pierwszych miesiącach życia i nie jest konieczna dodatkowa suplementacja diety u dziecka.
Komu grozi choroba krwotoczna noworodków?
- wcześniakom,
- dzieciom z porodów zabiegowych,
- urodzonym w zamartwicy,
- po aspiracji smółki,
- dzieciom mam, które pod koniec ciąży przyjmowały leki przeciwpadaczkowe, przeciwgruźlicze lub antybiotyki z grupy cefalosporyn
- ryzyko jest większe także u dzieci hipotroficznych, czyli takich, których wzrost i waga są znacznie mniejsze niż wynika to z wieku ciąży.
- chorobie krwotocznej sprzyjają schorzenia wątroby, dróg żółciowych i przewodu pokarmowego (np. zespół krótkiego jelita lub przewlekła biegunka).
Suplementacja witaminy K u niemowląt
Wszystkie dzieci po urodzeniu dostają jednorazową dawkę witaminy K. Do niedawna dzieci karmione piersią otrzymywały dodatkowo od 8. doby życia do końca 3. miesiąca witaminę K doustnie, w dawce 25 mikrogramów. U dzieci karmionych w sposób mieszany (czyli mlekiem modyfikowanym i piersią) dawki witaminy ustala lekarz po uwzględnieniu ilości wypijanego mleka sztucznego. Aktualnie neonatolodzy zmienili zalecenia dotyczące podawania witaminy K i niemowlęta otrzymują ją jedynie po porodzie.
Działanie witaminy K
Jakie działanie ma witamina K2? Jest ona potrzebna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Ma olbrzymi wpływ na krzepnięcie krwi. Warto też pamiętać, że witamina K rozpuszcza się w tłuszczach, a nie w wodzie. Witamina K2 - działanie: odpowiada za krzepnięcie krwi, chroni kości przed złamaniem (niedobory mogą prowadzić do osteoporozy), pomaga zapobiegać wapnieniu żył.
Występowanie witaminy K, czyli które produkty zawierają witaminę K2
- warzywa o zielonych liściach np. jarmuż, sałata, szpinak, rukola, botwinka
- brokuły, brukselka, kalafior, kapusta, natka pietruszki, awokado, rzeżucha, szparagi
- truskawki
- olej sojowy
- produkty pochodzenia zwierzęcego np. jaja, wątroba wołowa (jednak w tych produktach ilość witaminy jest znacznie mniejsza niż w zielonych warzywach)
Witamina K - rodzaje preparatów dla niemowląt
W aptekach jest coraz więcej preparatów witaminy K dla niemowląt. Można także kupić łączony preparat z witaminą D. Najwygodniejszą formą podania witaminy K2 są kapsułki typu twist-off. Wystarczy taką kapsułkę otworzyć i zawartość wycisnąć maluszkowi na język. Aby kapsułka się nie wyślizgnęła, warto zwilżyć palce wodą.
Można stosować także witaminę K w kropelkach. Ponieważ porcje witaminy są małe, lepiej nie dodawać jej do odciągniętego mleka lub do napoju. Może się bowiem zdarzyć, że maluszek nie dopije mleka lub część preparatu pozostanie na ściankach butelki.
Jak wyglądały poprzednie zalecenia dotyczące witaminy K?
Witamina K była podawana od 8. doby życia do 3. miesiąca. Gdy niemowlak karmiony piersią kończył 3. miesiące, dalsze podawanie witaminy K było zbędne. Okres największego ryzyka choroby krwotocznej mija, a flora bakteryjna zasiedlająca jelita niemowlęcia zaczyna wytwarzać witaminę K. Z czasem także malec dostanie produkty w nią obfitujące (jaja, brokuły, szpinak, ser, ziemniaki), co w pełni zaspokaja zapotrzebowanie małego organizmu na tę witaminę.
Przeczytaj też:
Witaminy dla niemowląt. Jakie witaminy podawać i kiedy?
Witamina D dla niemowlaka - do kiedy ją podawać?
O czym świadczy wysypka u niemowlaka?
