Przed ciążą: wylecz zatoki, zanim zajdziesz w ciążę

Przygotowania do ciąży to nie tylko dieta i badania. Przed ciążą trzeba kompleksowo zadbać o zdrowie. Jeśli cierpisz z powodu nawrotów zapalenia zatok, rozwiąż ten problem przed zajściem w ciążę. To konieczne dla zdrowia i prawidłowego rozwoju maluszka.

Spis treści

1. Zatoki: jak rozpoznać zapalenie zatok?
2. Zatoki: wylecz je przed ciążą
3. Zatoki: uciążliwe nawroty zapalenia zatok

Ocenia się, że niemal co piąta osoba w Polsce miewa dolegliwości związane z zapaleniem zatok przynosowych. Często jednak je lekceważy, leczenie odkłada „na potem”, gdyż kataru, nawet uciążliwego i utrzymującego się przez wiele tygodni, nie mamy w zwyczaju traktować zbyt poważnie. Dopiero, gdy dochodzi do zaostrzenia objawów, decydujemy się odwiedzić laryngologa. To kiepska strategia, zwłaszcza gdy planujesz zajście w ciążę. Ciąża to nie najlepszy czas na rozwiązywanie przewlekłych problemów zdrowotnych. Nawet czasowo „uśpione” ognisko zapalne w dowolnym narządzie może w pewnych okolicznościach stać się źródłem ogólnego zakażenia i stanowić realne zagrożenie dla rozwijającego się maluszka. Gdy spodziewasz się dziecka, dodatkowo obciążony organizm jest mniej sprawny, a odporność bywa osłabiona, dlatego choroba przewlekła o łagodnym dotąd przebiegu może przyjąć ostrą postać, wymagającą szybkich działań. Tymczasem w czasie ciąży bezpieczne, a zarazem skuteczne leczenie bywa znacznie utrudnione. Wprawdzie w większości przypadków problemy z zatokami nie wymagają postępowania inwazyjnego, ale często wiążą się z przyjmowaniem leków niewskazanych dla przyszłych mam. Niektóre z nich uważane są za potencjalnie teratogenne, czyli sprzyjające wystąpieniu wad wrodzonych u płodu lub poronieniu. Dlatego lekarze apelują: w ramach przygotowań do ciąży, zadbaj o swoje zdrowie.

Zatoki: jak rozpoznać zapalenie zatok?

Oczywiście, nie ma potrzeby, byś z każdym kichnięciem zaraz pędziła do laryngologa. Pojawienie się kataru, częstego przecież towarzysza, to zazwyczaj znak, że system obronny zwalczający mikroby i inne zagrożenia zawarte w powietrzu (zanieczyszczenia, toksyny, a nawet zbyt niską temperaturę) sprawnie zadziałał. Rzecz w tym, że czasem, choćby w okresie jesienno-zimowym, czyli czasie wzmożonej aktywności wirusów, agresorów jest tak dużo, że ochronny mechanizm przestaje wypełniać swoje funkcje. Podobny efekt może przynieść nasilony kontakt z alergenami, a nawet jednorazowy kontakt z wyjątkowo agresywną bakterią. Katar nie mija. Chociaż nawet już nie cieknie z nosa, wyraźnie dokucza. Gdy wydzielina staje się gęsta, zielonkawa, często w ogóle trudno usunąć ją z nosa, który staje się niedrożny, „zapchany”, a ty jedynie czujesz, że katar spływa po tylnej ścianie gardła – czas pomyśleć o szukaniu pomocy u specjalisty. Dla chorób zatok typowy jest też ból lub uczucie rozpierania w obrębie twarzoczaszki oraz upośledzenie węchu. Rozwiązaniem problemu nie jest zakupienie w aptece specjalnego leku przeciwbólowego, łagodzącego takie dolegliwości. To jedynie doraźna pomoc, wystarczająca, gdy objawy mijają w ciągu 2–3 dni i zalecana, gdy czekasz na wizytę u laryngologa (skierowanie wydaje lekarz pierwszego kontaktu, on powinien też doradzić, jak postępować przed rozpoczęciem kompleksowego leczenia). Nie lekceważ też kataru wodnistego, alergicznego. To od niego mogą zacząć się poważne problemy laryngologiczne. Alergii też nie próbuj leczyć samodzielnie, jedynie za pomocą doraźnych środków, dostępnych bez recepty. Wybierz się do lekarza pierwszego kontaktu, potem ewentualnie do alergologa. Niewykluczone, że zaleci on również konsultację u laryngologa.

Zatoki: wylecz je przed ciążą

Już na podstawie rozmowy lekarz wstępnie będzie mógł rozpoznać zarówno ostre, jak i przewlekłe zapalenie zatok, ale o dalszym postępowaniu zadecyduje w oparciu o diagnostykę i skuteczność terapii. Badanie laryngologiczne w przypadku podejrzenia problemów z zatokami obejmuje ocenę stanu górnych dróg oddechowych ze szczególnym uwzględnieniem badania jam nosa (rynoskopia), pozwalającego ocenić obrzęki w jamach nosa, rodzaj wydzieliny, a także wykluczyć zmiany dające podobne objawy (polipy nosa, nowotwory). Dokładniejsze badanie jam nosa można wykonać dzięki bezbolesnym (chociaż niezbyt przyjemnym) badaniom endoskopowym, czyli z wykorzystaniem specjalnego wziernika z własnym źródłem światła. Lekarz może również zlecić wykonanie badania mikrobiologicznego (posiew), by stwierdzić, jakie drobnoustroje są odpowiedzialne za proces chorobowy, a także jakimi środkami skutecznie je pokonać. Wszystkie te badania można przeprowadzić także u kobiety w ciąży (wykluczona jest jedynie coraz rzadziej stosowana diagnostyka radiologiczna). Niestety, możliwości wyboru dalszego postępowania w przypadku przyszłej mamy są znacznie ograniczone. Uwaga! Jeśli twoje zmiany zapalne w zatokach są na tyle zaawansowane, że niewystarczające jest leczenie zachowawcze i konieczna okaże się operacja (zwykle z wykorzystaniem endoskopu), zaleca się odłożenie planów macierzyńskich o okres trzech do sześciu miesięcy po zabiegu.

Zatoki: uciążliwe nawroty zapalenia zatok

Zdarza się, niestety dość często, że problemy z zatokami wracają, mimo zastosowania leczenia farmakologicznego, a nawet operacyjnego. Za główną przyczynę takich problemów uważa się niemożność całkowitego usunięcia opornych kolonii bakterii. Te, w sprzyjających warunkach, ponownie namnażają się i atakują górne drogi oddechowe. Jeśli nawracające problemy z zatokami to także twój kłopot, nie poddawaj się. Medycyna stale się rozwija, a nowe technologie docierają do Polski.