- Obszerna metaanaliza 136 badań z 2024 roku wskazuje, że gry planszowe znacząco wspierają pięć kluczowych obszarów rozwoju dziecka
- Gry na spostrzegawczość i koncentrację to skuteczny trening funkcji wykonawczych kluczowych dla sukcesu dziecka w szkole
- Badanie Uniwersytetu Vanderbilt z tego roku wyjaśnia, dlaczego gra planszowa może być skuteczniejsza w nauce matematyki niż szkolne metody
- Zaskakujące badanie z marca tego roku pokazuje, że gry oparte na rywalizacji silniej budują relacje rodzinne niż te kooperacyjne
Dziecko za dużo czasu spędza przed ekranem? Polskie dane i rola gier planszowych
Problem nadużywania telefonu przez dziecko to sygnał alarmowy, który w polskich domach rozbrzmiewa coraz głośniej. Potwierdzają to ubiegłoroczne dane Głównego Urzędu Statystycznego, według których aż 72 proc. rodziców przyznaje, że ich pociechy spędzają zbyt wiele czasu przed ekranem. To nie tylko kwestia straconych godzin, ale realne wyzwanie dla budowania więzi rodzinnych i rozwoju kluczowych kompetencji społecznych u najmłodszych.
Na szczęście istnieje sprawdzona i niezwykle angażująca alternatywa, która pozwala na nowo odkryć radość ze spędzania czasu z rodziną z dala od cyfrowego świata. Jak wskazuje obszerna metaanaliza 136 badań z 2024 roku, gry planszowe mają znaczący, pozytywny wpływ na pięć kluczowych obszarów rozwoju dziecka. Mowa tu o funkcjach poznawczych, umiejętnościach społecznych, emocjach, motywacji i zaangażowaniu, co czyni je idealnym narzędziem do wspierania rodziny bez rezygnacji ze świetnej zabawy.
Gry na koncentrację i spostrzegawczość. Jak przygotowują dziecko do wyzwań szkolnych?
Proste gry na spostrzegawczość oparte na mechanice „odkrywaj i reaguj”, takie jak popularne Dobble, Ghost Blitz czy Bee Alert („Pszczółki”), to znacznie więcej niż tylko dobra zabawa. Systematyczny przegląd 13 badań, opublikowany w tym roku, dowodzi, że regularne granie w nie to prawdziwy trening dla mózgu, który przyspiesza rozwój tzw. funkcji wykonawczych u dzieci w wieku od 3 do 12 lat. Chodzi o kluczowe umiejętności, takie jak kontrola impulsów, elastyczność myślenia i pamięć robocza, czyli zdolność do przechowywania informacji „pod ręką”.
To właśnie te kompetencje są fundamentem sukcesu w szkole i późniejszym życiu, ułatwiając naukę, poprawiając koncentrację uwagi u dziecka i wspierając budowanie relacji z rówieśnikami. Co ciekawe, wspomniana publikacja podkreśla, że tego typu gry przynoszą szczególne korzyści dzieciom zmagającym się z ADHD, pomagając im trenować samokontrolę w przyjaznym, angażującym środowisku. To prosty i przyjemny sposób, by przez zabawę inwestować w przyszłość swojego dziecka.
Nauka matematyki przez zabawę. Dlaczego gra planszowa może być skuteczniejsza niż szkolne metody?
Okazuje się, że odpowiednio zaprojektowana gra planszowa może być skuteczniejsza w nauce matematyki niż tradycyjne metody. Potwierdza to badanie Uniwersytetu Vanderbilt z lutego tego roku, w którym naukowcy stworzyli grę na planszy 10×10, przypominającej tablicę setkową. W przeciwieństwie do klasycznych gier z liniowym torem, taki układ ułatwiał dzieciom w wieku 5-7 lat dostrzeganie wzorców i zrozumienie systemu dziesiętnego. Zachęcanie dzieci do szukania reguł, na przykład poprzez pytania o to, co powtarza się w danej kolumnie, stymulowało je do aktywnego myślenia i samodzielnego odkrywania matematycznych zasad, co przynosiło zaskakująco dobre efekty w nauce.
Rywalizacja w grach niszczy relacje? Zaskakujące wyniki badań o zabawie wnuków z dziadkami
Czy wspólna gra babci z wnuczkiem może realnie wzmocnić ich relację? Obserwacyjne badanie przeprowadzone w marcu tego roku na 11 parach międzypokoleniowych nie pozostawia wątpliwości. Co ciekawe, badacze zauważyli, że to właśnie dziadkowie i babcie wykazywali się większą liczbą zachowań prospołecznych, takich jak pomaganie czy udzielanie wskazówek, niż ich młodsi partnerzy w grze.
Największym zaskoczeniem okazał się jednak inny wniosek płynący z tej publikacji. Gry oparte na współzawodnictwie, wbrew pozorom, generowały więcej współpracy i wzajemnej pomocy niż te czysto kooperacyjne. To cenna wskazówka, że zdrowa rywalizacja może być potężnym spoiwem międzypokoleniowym. Okazuje się, że wysiłek włożony w grę przekłada się na silniejsze emocje i zacieśnianie więzi rodzinnych, co jest niezwykle cenne, zwłaszcza w kontekście wspólnego budowania relacji.
Zobacz także: Zabawki z lat 90., które dzieci wciąż uwielbiają
