Gra na instrumencie to więcej niż hobby. Jak pomaga w nauce i rozwija mózg?

2025-09-25 9:57

Każdy rodzic pragnie, aby jego dziecko z łatwością przyswajało wiedzę i dobrze radziło sobie w szkole. Często postrzega się naukę gry na instrumencie jako sposób na rozwijanie artystycznej pasji lub zwykłe hobby. Okazuje się jednak, że ta aktywność to jeden z najskuteczniejszych treningów dla mózgu, przynoszący zaskakujące korzyści w zupełnie innych, kluczowych obszarach edukacji.

Jak gra na instrumencie wspiera rozwój dziecka?

i

Autor: PeopleImages/ Getty Images Jak gra na instrumencie wspiera rozwój dziecka?
  • Analiza badań dowodzi, że dzieci uczące się grać na instrumencie osiągają nawet o 25% wyższe wyniki w testach rozwoju poznawczego
  • Gra na instrumencie jest jedną z niewielu aktywności, które angażują obie półkule mózgu jednocześnie
  • Raport Uniwersytetu Georgii pokazuje, że już pół roku nauki gry może poprawić zdolności przestrzenne dziecka o 30%
  • Regularne ćwiczenia muzyczne wzmacniają w mózgu obszary odpowiedzialne za koncentrację, mowę i planowanie
  • Polskie badania potwierdzają, że edukacja muzyczna pozwala nawet trzykrotnie szybciej rozwijać pamięć słuchową

Lepsze stopnie i łatwiejsza nauka? Sprawdź, jak gra na instrumencie wspiera rozwój dziecka

Decyzja o zapisaniu dziecka na zajęcia muzyczne to coś więcej niż tylko sposób na rozwijanie pasji. To prawdziwa inwestycja w jego rozwój intelektualny. Jak podaje organizacja East End Arts Council, dzieci, które uczą się grać na instrumentach, osiągają w testach rozwoju poznawczego (czyli zdolności takich jak myślenie, pamięć czy rozwiązywanie problemów) wyniki średnio o 25% wyższe w porównaniu do swoich rówieśników. Regularne ćwiczenia stymulują te obszary mózgu, które odpowiadają za koncentrację i pamięć, co może bezpośrednio przełożyć się na lepsze oceny w szkole i większą łatwość w odrabianiu lekcji.

Związek między muzyką a szkolnymi sukcesami potwierdzają również inne obserwacje. Portal Mounds Park Academy zwraca uwagę, że edukacja muzyczna wzmacnia w mózgu tak zwaną pętlę fonologiczną (to rodzaj „wewnętrznego ucha”, które na krótko zapamiętuje dźwięki, co jest niezwykle pomocne przy nauce czytania). Co więcej, korzyści widać także w dłuższej perspektywie. Badania przytoczone przez serwis talententwicklung.org pokazują, że osoby, które w dzieciństwie grały na instrumencie, mają o 8% większą szansę na ukończenie studiów wyższych. To pokazuje, jak trwały ślad muzyka może zostawić na całej ścieżce edukacyjnej.

Triki matematyczne- Plac Zabaw, odc. 15

Dlaczego gra na instrumencie to siłownia dla mózgu? Zobacz, jakie umiejętności rozwija

Grę na instrumencie można porównać do prawdziwej siłowni dla mózgu, ponieważ jest to jedna z niewielu aktywności angażujących tak wiele jego obszarów jednocześnie. Jak informuje East End Arts Council, muzykowanie aktywuje korę słuchową, korę motoryczną, a nawet korę przedczołową (czyli nasze osobiste centrum dowodzenia, odpowiedzialne za planowanie i podejmowanie decyzji). Regularne ćwiczenia wzmacniają też połączenia między półkulami, szczególnie w ciele modzelowatym (to taka „autostrada” informacyjna, dzięki której obie strony mózgu sprawniej się ze sobą komunikują). U dzieci, które zaczynają naukę gry przed 7. rokiem życia, zmiany te mogą być wyjątkowo trwałe.

Te procesy zachodzące w mózgu przekładają się na bardzo konkretne umiejętności. U małych muzyków obserwuje się większą dojrzałość w obszarach odpowiedzialnych za przetwarzanie dźwięku, mowę, a także za tak zwane funkcje wykonawcze (to zestaw zdolności, które pozwalają nam planować działania, kontrolować impulsy i skupiać się na zadaniu). Co ciekawe, na pierwsze efekty wcale nie trzeba długo czekać. Raport CAES Field Report przygotowany na Uniwersytecie Georgii dowodzi, że już po sześciu miesiącach nauki gry na pianinie zdolności przestrzenne dziecka (ważne np. w matematyce czy na WF-ie) mogą poprawić się nawet o 30%.

M jak Mama Google News

Nie tylko rozwój intelektualny. Jak muzyka wspiera dzieci w terapii i rehabilitacji?

Korzyści płynące z edukacji muzycznej potwierdzają także obserwacje z naszego, polskiego podwórka. Portal medexpress.pl przytacza wyniki trzyletnich badań z udziałem 300 polskich dzieci. Okazało się, że regularne zajęcia muzyczne pozwoliły im aż trzykrotnie szybciej rozwijać pamięć słuchową i osiągać pięciokrotnie lepsze wyniki w zadaniach sprawdzających szybkość przetwarzania informacji. Niestety, dostęp do edukacji muzycznej w Polsce wciąż bywa wyzwaniem. Analiza fundacji Bertelsmann Stiftung pokazuje, że to, czy dziecko uczy się grać, często zależy od wykształcenia rodziców, co tworzy pewne nierówności.

Poza rozwojem intelektualnym muzyka ma również ogromny potencjał terapeutyczny. Jak podaje serwis „Nauka w Polsce”, w naszym kraju działa już pięć szpitali, w których prowadzona jest profesjonalna muzykoterapia dla wcześniaków i ich rodzin. Z kolei analiza opublikowana w bazie naukowej „PubMed Central” (PMC) dowodzi, że terapia muzyczna przynosi wymierne korzyści w neurorehabilitacji pediatrycznej (czyli procesie usprawniania po urazach lub chorobach układu nerwowego). Dzieje się tak, ponieważ muzyka stymuluje wydzielanie dopaminy i serotoniny (naturalnych hormonów szczęścia), co zwiększa motywację do ćwiczeń i pomaga zmniejszyć lęk. To pokazuje, że muzyka jest uniwersalnym językiem, który nie tylko rozwija umysł, ale także wspiera i dodaje sił w trudniejszych momentach.