- Badania naukowe ujawniają, że - aby uniknąć bólu pleców - waga plecaka szkolnego nie powinna przekraczać 10 proc. masy ciała ucznia
- Noszenie tornistra na jednym ramieniu jest prostą drogą do wad postawy i aż trzykrotnie zwiększa ryzyko rozwoju skoliozy u dziecka
- Eksperci wskazują, jak prosty test czerwonych śladów na ramionach może zdiagnozować, czy plecak twojego dziecka jest za ciężki
- Analiza potwierdza, że regularne wykonywanie trzech prostych ćwiczeń może zredukować ból kręgosłupa u dziecka nawet o 66 proc.
Ciężki plecak a ból pleców u dziecka. Ile powinien ważyć tornister?
Współczesne plecaki szkolne to prawdziwi wrogowie zdrowych pleców. Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia i Amerykańskiej Akademii Pediatrii, tornister nie powinien ważyć więcej niż 10 proc. masy ciała ucznia. Tymczasem badania pokazują, że średnia waga plecaków wynosi aż 13-15 proc., a ból pleców zgłasza już 76,2 proc. dzieci.
To stałe przeciążenie prowadzi do poważnych konsekwencji dla rozwijającego się, młodego kręgosłupa. Jak donoszą badania opublikowane w tym roku w jednym z czasopism naukowych, nadmierny ciężar tornistra powoduje nie tylko ból, ale też wady postawy u dzieci. Jedną z nich jest pogłębiona kifoza piersiowa, czyli charakterystyczne zaokrąglenie górnej części pleców.
Noszenie plecaka na jednym ramieniu. Dlaczego to zwiększa ryzyko skoliozy?
Z pozoru niewinny nawyk zarzucania plecaka na jedno ramię to poważne zagrożenie. Takie asymetryczne obciążenie aż trzykrotnie zwiększa ryzyko rozwoju skoliozy funkcjonalnej, czyli bocznego skrzywienia kręgosłupa spowodowanego złą postawą. To nawyk, który rodzice powinni korygować od najmłodszych lat.
Jedna z analiz postawy, opublikowana w 2025 roku, ujawnia, jak dramatyczne mogą być skutki przeciążenia. Dziecko dźwigające ciężki tornister o wadze przekraczającej 15 proc. masy ciała pochyla głowę do przodu pod kątem 20-30 stopni. Powoduje to nacisk na kręgi szyjne porównywalny z tym, jakiego doświadcza dorosły podnoszący ciężar 27 kilogramów.
Jak wybrać i prawidłowo spakować plecak? Kluczowe zasady dla zdrowych pleców
Kluczem do dbania o zdrowy kręgosłup jest wybór odpowiedniego plecaka i jego właściwe spakowanie. Zgodnie z wytycznymi specjalistów, idealny tornister powinien mieć szerokie szelki (minimum 4 cm), usztywnione plecy oraz pas biodrowy, który odciąża ramiona. Najcięższe książki i przedmioty warto umieszczać na samym dnie, jak najbliżej pleców, a lżejsze rzeczy w zewnętrznych kieszeniach, aby ciężar był rozłożony równomiernie. Warto też pamiętać o prostej zasadzie: dla dziecka ważącego 50 kg plecak nie powinien ważyć więcej niż 5 kg.
Ból pleców od tornistra? Sprawdź, czy nie jest za ciężki i wypróbuj te 3 ćwiczenia
Jak sprawdzić, czy plecak nie jest za ciężki? Według wskazówek ekspertów, wystarczy prosty „test czerwonych śladów”. Jeśli po zdjęciu tornistra wgłębienia po szelkach utrzymują się na ramionach dłużej niż 10 minut, to wyraźny sygnał alarmowy. Aby wzmocnić plecy i złagodzić ból kręgosłupa u dziecka, warto wprowadzić do domowej rutyny proste ćwiczenia, takie jak „superman”, „mostek” oraz „deska” (wytrzymanie 20 sekund w 3 seriach). Dostępne badania potwierdzają, że regularne ćwiczenia 2-3 razy w tygodniu mogą zredukować dolegliwości bólowe nawet o 66 proc. już po sześciu tygodniach.
