Spis treści
- Co to jest terapia wisceralna?
- Efekty terapii trzewnej
- Jak przebiega terapia wisceralna?
- Wskazania do terapii wisceralnej
- Przeciwwskazania do terapii wisceralnej
Co to jest terapia wisceralna?
Terapia wisceralna to w uproszczeniu leczniczy masaż brzucha. A nieco bardziej precyzyjnie – połączenie pozycji ułożeniowych, technik masażu i pracy manualnej wykonywanych na powłoce brzusznej. Jako jej praźródło wskazuje się starosłowiański masaż brzucha, a wśród ojców założycieli i najlepiej znanych kontynuatorów, którzy rozwijali tę metodę, wymienia się m.in. rosyjskiego lekarza Aleksandra Ogułowa, dra Andrewa Taylora Stilla, Jean-Pierre’a Barrala’a oraz Florindę Czeiję.
Terapeuci posługujący się tą metodą lokalizują napięcia w jamie brzusznej (czasem również miednicy i klatce piersiowej), by ustalić, które narządy wewnętrzne są problematyczne i z czego to wynika. Terapia bazuje na dogłębnej znajomości ludzkiej fizjologii oraz anatomii (zwłaszcza powiązań między układem mięśniowo-szkieletowym a narządami wewnętrznymi). W ujęciu holistycznym bierze się również pod uwagę ogólny stan zdrowia fizycznego i psychicznego pacjenta, poziom stresu, tryb życia, ergonomię pracy oraz dietę.
Dolegliwości układu pokarmowego często nie są spowodowane wyłącznie niewłaściwym odżywianiem. Przyczyną mogą być zastoje żylne lub limfatyczne w narządach wewnętrznych lub przestrzeni, która je otacza. W efekcie dochodzi do niedokrwienia oraz niedotlenienia ważnych organów w naszym ciele. Wzrastać może również napięcie tkanek miękkich, które je otaczają, co niekorzystnie wpływa na metabolizm oraz ogólną sprawność, wydolność i odporność organizmu. Źródłem dolegliwości bywają też nieznaczne zmiany położenia narządów wewnętrznych wskutek urazów, przeciążeń, infekcji oraz nadmiernego wysiłku fizycznego.
Ważną rolę w terapii wisceralnej odgrywa również autonomiczny układ nerwowy, który odpowiada za reakcje niezależne od naszej woli, jak choćby trawienie czy bicie serca. Trzewia łączą się z mózgiem za pośrednictwem nerwu błędnego, w związku z czym są wrażliwe na odczuwane emocje. To dlatego stres wywołuje napięcia w obrębie narządów wewnętrznych. Jeśli jakieś emocje trwają zbyt długo, czego najpowszechniejszym przykładem jest przewlekły stres, to przyczyniają się do powstania długotrwałego napięcia, czyli tzw. przykurczy w jamie brzusznej, które mogą znacząco wpływać na pracę układu pokarmowego. Nie tylko w trakcie stresujących sytuacji, lecz stale.
Efekty terapii trzewnej
Terapia wisceralna ma na celu rozluźnienie struktur jamy brzusznej, normalizację napięcia powięzi oraz usprawnienie przepływu krwi w narządach wewnętrznych i otaczających je tkankach. Dzięki temu poprawia się metabolizm, wzrasta odporność organizmu, a mięśnie, powięzi i wreszcie narządy wewnętrzne osiągają normotonię, czyli właściwe napięcie niezbędne do ich prawidłowego funkcjonowania.
Lepsza praca trzewi wspomaga dotlenienie i odżywianie innych obszarów ciała: klatki piersiowej, kręgosłupa, głowy i mózgu oraz kończyn. Usprawnienie przepływów krwi i limfy pozwala także organizmowi skuteczniej walczyć z infekcjami bakteryjnymi, wirusowymi, grzybami i pasożytami układu pokarmowego, jak również tymi zlokalizowanymi w innych częściach ciała.
Dodatkowym efektem terapii jest odtruwanie organizmu dzięki szybszemu usuwaniu zbędnych produktów przemiany materii. Masaż brzucha spełnia także funkcję profilaktyczną, ponieważ zapobiega stanom zapalnym oraz powstawaniu kamieni w nerkach i woreczku żółciowym.
Jak przebiega terapia wisceralna?
Narządy są na tyle ciasno ułożone wewnątrz jamy brzusznej, że napięcia, blokady i zaburzenia pracy jednego z nich mogą przenosić się na sąsiednie tkanki i organy. Terapeuta postępuje niczym detektyw, szukając pierwotnej przyczyny problemu, którą należy zlikwidować, by uruchomić łańcuch naprawczy.
Terapia rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu na temat aktualnych dolegliwości oraz schorzeń, kontuzji, urazów i wypadków, których doświadczył pacjent. Kolejnym etapem diagnostyki mogą być testy mięśniowe oraz ruchomości stawów lub od razu badanie palpacyjne. Znajomość połączeń segmentalnych i trzewno-somatycznych pozwala na analizę anatomicznego, fizjologicznego i czynnościowego wzajemnego wpływu na siebie narządów wewnętrznych i układu mięśniowo-szkieletowego. A to prowadzi do precyzyjnej diagnozy.
Dzięki ułożeniu pacjenta w odpowiednich pozycjach oraz zastosowaniu technik manualnych na przedniej ścianie brzucha, terapeuta rozluźnia tkanki powięziowe jamy brzusznej, klatki piersiowej oraz miednicy, co umożliwia im powrót do właściwego napięcia. Pozbawione nadmiernego ucisku lub spięcia narządy wewnętrzne również zaczynają funkcjonować we właściwy sposób.
Normotonia tej okolicy ciała potrafi pociągnąć na sobą liczne w innych częściach organizmu. Łańcuch naprawczy sprawia, że poprawia się również napięcie i długość mięśni oraz powięzi w wielu innych okolicach ciała pacjenta. W efekcie terapia wisceralna pomaga nie tylko na dolegliwości układu pokarmowego, lecz także zmniejsza lub niweluje odczucia bólowe narządu ruchu. Same techniki wisceralne są natomiast bezbolesne.
Wskazania do terapii wisceralnej
Zastosowanie terapii trzewi jest bardzo szerokie. Zaleca się ją zarówno w ostrych stanach bólowych (m.in. po wypadkach komunikacyjnych, po kontuzjach czy urazach jamy brzusznej lub klatki piersiowej), jak i przy dolegliwościach przewlekłych układu pokarmowego, jak choćby zaparcia, refluks, wzdęcia, zgagi, nietolerancje pokarmowe, zaburzenia metabolizmu i trawienia, a nawet utrudnienia w odchudzaniu czy wchłanianiu pokarmów.
Wśród wskazań znajdują się również inne dolegliwości jamy brzusznej, jak choćby bolesne menstruacje czy nietrzymanie moczu. Terapia wisceralna bywa także skuteczna w leczeniu dolegliwości pozornie niezwiązanych z układem trawiennym i jamą brzuszną. Zalicza się do nich m.in. bóle pleców i kręgosłupa, dolegliwości stawów obwodowych, problemy krążenia obwodowego, zwyrodnienia stawów, stres, migreny i inne bóle głowy.
Przeciwwskazania do terapii wisceralnej
Nie ma wielu przeciwwskazań do stosowania terapii wisceralnej, ale w pewnych przypadkach nie zaleca się jej stosowania. Do przeciwwskazań zalicza się:
choroby nowotworowe, ostre choroby narządów wewnętrznych jamy brzusznej, które wymagają natychmiastowej interwencji medycznej, krwotoki, świeże rany, zakrzepy, ciążę, gruźlicę, wysoką gorączkę, choroby psychiczne.
Bibliografia
Liem T., Dobler T., Puyleart M., „Przewodnik po osteopatii wisceralnej”, Tom 1-2. Wydawnictwo Med Pharm Polska, Wrocław 2017.
