Zespół kierowany przez naukowców z Uniwersytetu w Manchesterze odkrył, że substancja chemiczna zwana bisfenolem A (BPA) znajdująca się w wielu tworzywach sztucznych w celu zwiększenia ich grubości i trwałości, może oddziaływać na mechanizm wzrost płodów. To nie wszystko - szczególnie niebezpieczna jest dla płodów płci męskiej, u których wywołuje hipotrofię, czyli wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu.
Bisfenol na czarnej liście
To, że bisfenol A jest substancją szkodliwą dla zdrowia wiadomo nie od dziś. znane są publikacje pokazujące negatywny wpływ tej substancji na gospodarkę hormonalną, ryzyko wad wrodzonych czy chorób metabolicznych. Ostatnie badanie, opublikowane w Biology of Reproduction, wykazało nie tylko, że BPA działa na łożysko prowadząc do hipotrofii płodu, ale wyjaśniło mechanizm takiego działania. Przy okazji odkryto coś nieoczekiwanego.
Okazuje się, że kontakt w czasie ciąży z bisfenolem A może wpływać na niską masą płodu - co ciekawe - szczególnie u chłopców. Wyniki badania pokazują, że BPA, którego budowa przypomina budowę estrogenu, wiąże się z genem zwanym ESRRG i uszkadza szlaki sygnałowe w męskich łożyskach ludzkich.
Może to wpłynąć na funkcjonowanie łożyska dziecka, a co za tym idzie na jego rozwój w łonie matki. Oznacza to, że BPA wpływa bardziej negatywnie na nienarodzonego chłopców zwiększając u nich ryzyko hipotrofii.
Czytaj również: Szklana butelka dla dziecka - czy szklana butelka jest lepsza od plastikowej?
Woda dla zdrowia – ale którą warto pić?
Czym jest hipotrofia wewnątrzmaciczna?
O wewnątrzmacicznym zahamowaniu wzrostu płodu, czyli hipotrofii wewnątrzmacicznej mówimy wówczas, gdy mamy do czynienia z nieprawidłową pracą łożyska. W takiej sytuacji do organizmu nienarodzonego dziecka nie dochodzi wystarczająca ilość niezbędnych składników odżywczych.
Wiąże się to z zahamowaniem wzrostu i zwiększonym ryzykiem powikłań w ciąży (dzieci z hipotrofią są narażone na nadciśnienie tętnicze, chorobę wieńcową, cukrzycę typu 2 i choroby tarczycy w późniejszym życiu). Zazwyczaj dzieci, które są mniejsze niż powinien wskazywać wiek ciąży, rodzą się zdrowe, ale według specjalistów, ok 10% ciąż hipotroficznych wymaga ścisłego monitorowania.
Jak twierdzą badacze, ostatnie badanie jest kamieniem milowym w zrozumieniu ograniczenia wzrostu płodu po ekspozycji na BPA, a także tego, dlaczego problem ten jest bardziej rozpowszechniony u chłopców. Zanim jednak mechanizm ten zostanie w pełni wyjaśniony, lepiej pamiętać, aby kobiety w ciąży unikały produktów zawierających BPA.
Bisfenol A znajduje się w powłoce metalowych puszek czy w plastikowych butelkach i pojemnikach na żywność do przechowywania żywności. BPA został zakazany w produktach dziecięcych - butelkach, zabawkach czy akcesoriach niemowlęcych.