Homocysteina a ciąża: niska, wysoka homocysteina a planowanie ciąży [NORMY]

2018-07-27 12:53

O związku pomiędzy wysokimi poziomami homocysteiny a ryzykiem ciążowych powikłań mówi się więcej zasadniczo od dość niedawna. Do jakich jednak problemów mógłby prowadzić nadmiar homocysteiny u ciężarnej? Jakie czynniki mogą prowadzić do hiperhomocysteinemii i którym pacjentkom szczególnie można zalecić wykonanie badań oceniających stężenie homocysteiny w ich krwi?

Homocysteina a ciąża
Autor: Getty images

Ciężarne pacjentki nierzadko rozważają wykonywanie bardzo różnorodnych badań. Część z nich – jak np. test potrójny - można uznać za takie, których wynik może rzeczywiście dać odpowiedź na to, jaki jest przebieg. Inne jednak badania, które bywają proponowane pacjentkom w ciąży, czasami zasadniczo mogą nie mieć większego sensu.

Coraz częściej ciężarnym proponowane jest zmierzenie poziomu homocysteiny we krwi. Czym jest ta substancja, o której na co dzień nie mówi się wiele i do której grupy zaliczyć można jej oznaczanie: do badań, z których skorzystanie jest uzasadnione czy też do tych, których wykonywanie raczej ciężko racjonalnie uzasadnić?

Spis treści:

Homocysteina - co to jest

Norma homocysteiny we krwi

Przyczyny hiperhomocysteinemii

Homocysteina a kwas foliowy

Homocysteina a przebieg ciąży

Hiperhomocysteinemia a inne problemy zdrowotne

Badanie poziomu homocysteiny

Homocysteina a mutacja genu MTHFR

Leczenie hiperhomocysteinemii

Homocysteina - co to jest

Homocysteina to jeden spośród wyróżnianych aminokwasów. Rola homocysteiny w organizmie człowieka jest dość istotna – bierze udział w bardzo licznych przemianach metabolicznych ludzkiego ustroju.

W warunkach prawidłowych homocysteina jest całkowicie niegroźna: jest jej we krwi niewiele i nie stwarza wtedy żadnego niebezpieczeństwa. Ile jednak w tym wypadku znaczy słowo niewiele?

Czytaj:

Kalendarz badań w ciąży

Morfologia krwi: najważniejsze badanie w ciąży

Norma homocysteiny we krwi

Za prawidłową wartość homocysteiny uznaje się przedział od 5 do 15 mikromoli/l krwi. Wykonując badanie poziomu homocysteiny, zawsze jednak należy spojrzeć na to, jakie normy są przyjmowane w danym laboratorium.

Czasami bowiem są one uzależniane od wieku pacjenta (im człowiek starszy, tym zwiększa się u niego tendencja do podwyższonego poziomu homocysteiny). Zwraca się również uwagę na płeć badanego – typowo u mężczyzn stężenia homocysteiny są wyższe niż u kobiet.

Stan, w którym we krwi pacjenta stężenie homocysteiny przekracza 15 mikromoli/l, określa się mianem hiperhomocysteinemii. Doprowadzić do niej może kilka różnych czynników.

Przyczyny hiperhomocysteinemii

Jako podstawowe przyczyny hiperhomocysteinemii wymieniane są:

  • dieta uboga w kwas foliowy, witaminę B6 i witaminę B12,

  • spożywanie dużych ilości kawy czy alkoholu,

  • mutacje genetyczne (przede wszystkim te, które dotyczą genu MTHFR).

Nadmiar homocysteiny bywa również wynikiem chorób przewlekłych – doprowadzić do tego może np. niedoczynność tarczycy, niewydolność nerek czy łuszczyca. Zdarza się też, że nieprawidłowy poziom homocysteiny to efekt zażywania leków – problem może wystąpić w przypadku leczenia metotreksatem czy lekami przeciwpadaczkowymi.

Czytaj:

Czy możliwe jest zajście w ciążę podczas okresu?

Test progesteronowy: kiedy zrobić i na czym polega?

Homocysteina a kwas foliowy

Aby przemiany z udziałem homocysteiny, które są organizmowi niezbędne, mogły w ogóle zachodzić, konieczne są do tego takie substancje, jak kwas foliowy, witamina B6 i witamina B12. W przypadku ich niedoborów homocysteina nie jest należycie przetwarzana – gromadzi się ona w organizmie i przez to właśnie rozwijać się może u pacjenta hiperhomocysteinemia.

Homocysteina a przebieg ciąży

O homocysteinie dużo obecnie mówi się w ginekologii i położnictwie. Pojawia się bowiem coraz więcej badań, według których hiperhomocysteinemia mogłaby niekorzystnie wpływać na przebieg ciąży czy porodu.

Dość wyraźnie udokumentowano już związek pomiędzy nadmiarem homocysteiny a ryzykiem wad wrodzonych u płodu, wewnątrzmacicznego spowolnienia wzrastania płodu czy stanu przedrzucawkowego.

W przypadku innych problemów – takich jak np. przedwczesne pęknięcie błon płodowych, poronienie czy przedwczesne oddzielenie się łożyska i cukrzyca ciążowa – zdania uczonych są podzielone, aczkolwiek istnieje możliwość, że nadmiar homocysteiny sprzyja również i ich występowaniu.

Podobnie jest w przypadku oceny związku pomiędzy zaburzeniami płodności a hiperhomocysteinemią – według jednych badaczy takowy rzeczywiście istnieje, inni z kolei całkowicie go negują.

Podkreślić tutaj należy jednak wyraźnie jeden aspekt: nadmiar homocysteiny rzeczywiście może być groźny dla matki i dla dziecka, aczkolwiek wtedy, kiedy jej poziom jest prawidłowy, aminokwas ten nie stwarza absolutnie żadnego zagrożenia.

Hiperhomocysteinemia a inne problemy zdrowotne

Homocysteina powiązywana jest jednak nie tylko z patologiami położniczymi. Wspomina się również i o tym, że jej nadmiar może zwiększać ryzyko rozwoju miażdżycy – ten z kolei problem zwiększa zagrożenie chorobą wieńcową serca, ale i zawałem serca czy udarem mózgu. Dodatkowo hiperhomocysteinemia nasila ryzyko zakrzepicy oraz osteoporozy.

Czytaj:

Zakrzepica żylna, zapalenie wyrostka i inne operacje w ciąży

5 sprawdzonych sposobów na bóle menstruacyjne

Plamienie zamiast okresu - kiedy kalendarz miesiączkowy płata figle

Badanie poziomu homocysteiny

Oznaczanie stężenia homocysteiny we krwi nie jest badaniem zalecanym każdej ciężarnej. Ogólnie zasugerować to badanie można przede wszystkim tym pacjentkom, u których występowały takie problemy, jak:

  • urodzenia dziecka z wadą cewy nerwowej,
  • liczne poronienia (zarówno u samej pacjentki, jak i u jakiejś kobiety z jej rodziny).

Takie problemy teoretycznie mogą być związane właśnie z hiperhomocysteinemią, dlatego też w razie ich występowania korzystne może być badanie homocysteiny.

Badanie – w przypadku posiadania na nie skierowania – może być wykonane w ramach NFZ. Decydując się na oznaczenie homocysteiny we krwi w placówce prywatnej, trzeba się liczyć z poniesieniem kosztów rzędu około 40-50 zł.

Jak odróżnić krwawienie implantacyjne od miesiączki? Wideo

Krwawienie implantacyjne a miesiączka

Homocysteina a mutacja genu MTHFR

Wykonania badania poziomu homocysteiny zalecane bywa również i pacjentkom, u których stwierdzona została już wcześniej mutacja genu MTHFR. Problem ten upośledza bowiem metabolizm folianów w organizmie i przez to właśnie pacjentki, które są nim obarczone, mają zwiększone ryzyko hiperhomocysteinemii.

Leczenie hiperhomocysteinemii

Podstawowe postępowanie u pacjentek, które mają zbyt duży poziom homocysteiny, bazuje na podawaniu im suplementów, które mają wpływ na metabolizm tego aminokwasu w organizmie. Takowymi są preparaty witaminy B12 i B6 oraz kwas foliowy. W przypadku zaś tych osób, które mają mutację genu MTHFR, konieczne jest podawanie im obu wspomnianych wyżej witamin oraz specjalnych, tzw. przetworzonych (zmetylowanych) preparatów kwasu foliowego.

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Podziel się opinią
Grupa ZPR Media sprzeciwia się głoszeniu opinii noszących znamiona mowy nienawiści przepełnionych pogardą czy agresją. Jeśli widzisz komentarz, który jest hejtem, powiadom nas o tym, klikając zgłoś. Więcej w REGULAMINIE

NOWY NUMER

POBIERZ PORADNIK! Darmowy poradnik, z którego dowiesz się, jak zmienia się ciało kobiety w ciąży, jak rozwija się płód, kiedy wykonać ważne badania, jak przygotować się do porodu. Pobieram >

Pobieram
poradnik ciaza