Eko-dom, czyli jak wybierać ekologiczne środki czystości?

Utrzymywanie czystości w domu to jeden z wielu codziennych obowiązków. Nie każdy jednak być może wie, że do tej pory sprzątając w swoim domu, narażał się na całkiem spore niebezpieczeństwo!

Na szczęście coraz więcej sklepów oferuje ekologiczne środki czystości, dzięki którym można zadbać o nasze domy bez uszczerbku na własnym zdrowiu oraz bez szkody dla środowiska naturalnego.

Czytaj: Ekologiczna wyprawka dla noworodka: co powinno się w niej znaleźć?

Spis treści:

1. Szkodliwość tradycyjnych środków czystości
2. Które składniki są niebezpieczne dla zdrowia?
3. Zalety ekologicznych środków czystości
4. Na co zwracać uwagę, kupując ekologiczne środki czystości?
5. Jakie składniki znajdują się w ekologicznych środkach czystości?
6. Domowe i ekologiczne środki czystości

Szkodliwość tradycyjnych środków czystości

Jakiś czas temu naukowcy Uniwersytetu w Bergen z Norwegii doszli do wniosków, że tradycyjne środki czystości są tak samo szkodliwe dla płuc, jak wypalenie 20 papierosów dziennie. Informacje te zostały opublikowane w American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine.

Przez 20 lat naukowcy badali ponad 6000 osób, które używały popularnych środków z rozpylaczem do czyszczenia różnych powierzchni. Okazało się, że skutki były tragiczne - zaobserwowano bowiem obniżenie funkcji płuc, które można było porównać do skutków palenia papierosów. W niektórych przypadkach zanotowano również objawy astmy. Czy trzeba dodawać coś więcej?

Wyniki badań nie powinny nikogo dziwić. Chemia gospodarcza, czyli popularne detergenty, płyny do mycia podłóg czy polerowania mebli, a także środki, które czyszczą drewno, szkło, metale, kuchenki czy toalety, zawierają mnóstwo niebezpiecznych dla zdrowia związków, wśród których można wymienić amoniak, chlor, fosforany, ług, fenole czy formaldehyd.

Czytaj: W czym prać używane ubranka dla niemowlaków?

Życie w zgodzie z naturą – czy można nauczyć dziecko EKOLOGICZNEGO STYLU ŻYCIA?

Które składniki są niebezpieczne dla zdrowia?

Warto zapoznać się z najbardziej niebezpiecznymi składnikami środków czystości i ich wpływem na zdrowie. Gwarantujemy, że po tej lekturze już nigdy więcej nie sięgniesz po popularną chemię gospodarczą.

• Formaldehyd - trujący składnik, który jest uważany za rakotwórczy. Bardzo łatwo się wchłania do organizmu przez układ oddechowy. Świetnie rozpuszcza się w wodzie. Zaburza czynności płuc, wywołuje astmę oskrzelową. Znajduje się nie tylko w środkach czystości, ale także kosmetykach.
• MEA (monoetanoloamina), DEA (dietanoloamina, TEA (trietanoloamina) - są to środki pianotwórcze, które mogą być skażone dioksanem (dwutlenkiem dwuetylenu), uważanym za za rakotwórczy. Co więcej, MEA, DEA i TEA mogą reagować z nitratami (a te mogą być obecne w środkach konserwujących), tworząc rakotwórcze nitrozoaminy. Składniki te znajdują się w środkach do prania, płynach czyszczących, płynach do podług, w środkach do mycia samochodów, płynach do mycia naczyń czy środkach do czyszczenia kuchenek.
• NPE (etoksylan nonylofenolu) - rozpada się na nonylofenole (NP), które mogą zaburzać estrogen. NP stymuluje wzrost komórek raka piersi, a także powoduje zaburzenia systemu rozrodczego. Składnik ten znajduje się zazwyczaj w środkach do prania, odplamiaczach, środkach do czyszczenia toalet, a nawet w odświeżaczach powietrza.
• Amoniak - działa drażniąco na oczy, gardło i płuca. Może powodować uszkodzenia nerek i wątroby. Znajduje się w płynach do czyszczenia szyb, środkach do czyszczenia łazienek i kuchni, do polerowania samochodów, a także stali nierdzewnej.
• CSA (czwartorzędowe sole amoniowe) - mają działanie podrażniające, mogą wywoływać alergie przy kontakcie ze skórą. Wywołuje astmę i ma niepożądane działanie na funkcje rozrodcze oraz genetyczne organizmu. Związki chemiczne z tej grupy zalegają w środowisku i są również toksyczne dla organizmów wodnych. Znajdują się w środkach do czyszczenia łazienek, zmiękczania tkanin czy środkach odtłuszczających.
• Triklosan - składnik toksyczny i ingerujący w działania hormonów. Zaburza endokrynologię organizmu. Podrażnia skórę, oczy, jest także toksyczny dla organizmów wodnych. Składnik ten można znaleźć w płynach do mycia naczyń i dezynfekcji. Często jest ukrywany pod hasłem "aktywny składnik" w środkach antybakteryjnych.
• NaDCC (dichloroizocyjanuran sodu) - to składnik, który powoduje ciężkie podrażnienie oczu, skóry, układu oddechowego. Po rozpuszczeniu w wodzie tworzy aktywny chlor w postaci gazowej, który drażni okolice oczu, nosa, jamy ustnej. Wyższe dawki tego związku chemicznego uszkadzają nerki. Związek ten znajduje się w odświeżaczach, środkach do czyszczenia powierzchni i dezynfekujących.
• Wodorotlenek sodu (soda kaustyczna) - ten składnik może wypalić oczy, skórę i płuca. Narażenie się na niego przez dłuższy czas może powodować owrzodzenie dróg nosowych i oparzenia skóry. Znajduje się w środkach do czyszczenia kuchenek, łazienek, środkach udrażniających rury i do czyszczenia toalet.
• Pył glinowy i sól trisodowa - to składniki uznane przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem za kancerogen. Znajdują się w proszkach do szorowania, środkach do czyszczenia łazienek i niektórych środkach do prania.
• SLS i SLES (laurylosiarczan sodu i sól sodowa siarczanu oksyetylenowanego alkoholu laurylowego) - działają drażniąco na skórę i są toksyczne dla środowiska. Drugi składnik jest nieco łagodniejszy, ale może pozostawiać śladowe ilości dioksanu, który jest rakotwórczy i pozostaje w środowisku. Związki te znajdują się w płynach do mycia naczyń, chusteczkach odświeżających i środkach do czyszczenia. Bardzo popularne również w kosmetykach.

Zalety ekologicznych środków czystości

Na szczęście ekologiczne środki czystości stają się coraz powszechniejsze, a tym samym łatwiej dostępne. Wśród nich znajdziemy już płyny do czyszczenia nawierzchni, spraye czyszczące, pasty, proszki, które są przygotowywane na bazie takich składników, jak soda oczyszczona, kwasek cytrynowy, ocet, olejki eteryczne, boraks.

Na co zwracać uwagę, kupując ekologiczne środki czystości?

Produkt produktowi nierówny, dlatego nawet kupując środki czystości, należy zachować czujność. Rzekomo ekologiczne produkty mogą tak naprawdę z ekologią mieć niewiele wspólnego. Dlatego zawsze przed zakupem należy zwrócić uwagę na następujące aspekty:

• skład produktu. Jeśli wymieniony jest tylko INCI, możesz skorzystać z aplikacji, które wyjaśniają znaczenie niektórych składników (np. darmowa aplikacja Ingred) • certyfikat, który potwierdza ekologiczność i bezpieczeństwo produktów: Astma Allergi, ICEA, Ecolabel, ECOCERT, BDIH. • oznaczenia Crelty free, Vegan - to produkty wegańskie i nietestowane na zwierzętach. • cena - niestety, im tańszy produkty, tym prawdopodobnie gorsza jakość. Często produkty, które zawierają naturalne surowce mają nieco wyższe ceny.

Czytaj: Uczulenie na proszek do prania u niemowląt: skutkami może być wysypka lub podrażnienia

Jakie składniki znajdują się w ekologicznych środkach czystości?

Warto zwrócić uwagę na fakt, że ekologiczne środki czystości zazwyczaj mają naprawdę krótkie składy (identycznie jest w przypadku produktów spożywczych czy kosmetyków).

Produkty do sprzątania w wersji ekologicznej mogą więc zawierać tylko wodę, roztwór kwasu octowego, alkohol izopropylowy, olejki eteryczne, węglan sodu, chlorek sodu, siarczan magnezu, cytrynian sodu, mydło roślinne, wodorowęglan sodu.

Mimo że składniki te mogą brzmieć "chemicznie", to jednak nie są niebezpieczne dla zdrowia i środowiska.

Domowe i ekologiczne środki czystości

Oczywiście rezygnując z klasycznych chemicznych środków czystości nie trzeba od razu rozglądać się za ofertą sklepów w poszukiwaniu tych ekologicznych, bo można bez problemu przygotować je samodzielnie w domu. Tak naprawdę wystarczy tylko kilka składników, by stworzyć produkty do różnego zastosowania.

• Środek do czyszczenia - wystarczy połączyć ze sobą 3 łyżki octu i połowę szklanki sody oczyszczonej. Taka mikstura doskonale sprawdzi się do czyszczenia wanny, kafelków, kuchenki czy umywalki oraz zlewu.
• Płyn do szyb i szkła - wymieszaj wodę z octem w proporcji 3:1, dzięki temu powstanie środek, który nie tylko wyczyści szyby i szkło, ale przede wszystkim nie pozostawi smug. Większa ilość octu natomiast sprawi, że środek też doskonale sprawdzi się w celu usunięcia kamienia z kabiny prysznicowej czy umywalki.
• Środek na uporczywe zabrudzenia - dodaj sól, sodę oczyszczoną i wodę, a wyczyścisz piekarnik i kuchenkę bez żadnych problemów.
• Środek do czyszczenia mebli - połącz ocet z oliwą w stosunku 1:1, dodaj wodę i sok z cytryny.

Do domowych środków czystości można dodać także olejki eteryczne, kwiatowe lub owocowe, dzięki czemu po sprzątaniu mieszkanie będzie pięknie pachnieć.

Czytaj: Podstawy ekologii – orzechy piorące - jak je wykorzystać?