Charakterystyka postaci - jak napisać charakterystykę postaci?
Charakterystyka postaci to dłuższa wypowiedź pisemna, której opanowanie jest konieczne w trakcie nauczania języka polskiego. Charakterystyka postaci może pojawić się również na egzaminie, więc lepiej opanować zasady pisania tego rodzaju wypowiedzi. Jak napisać charakterystykę postaci?

Egzaminy z języka polskiego na każdym etapie nauczania wymagają od zdającego, umiejętności napisania którejś, z dłuższych form wypowiedzi. Jedną z nich jest charakterystyka postaci, czyli tekst mający na celu opisać dokładnie wybraną postać, przytoczyć jej główne cechy, ale także opisać wygląd zewnętrzny czy twoje własne uczucia na jej temat.
Co musisz wiedzieć, żeby poradzić sobie z tym, wbrew pozorom, wymagającym zadaniem? Zobacz, jak napisać charakterystykę postaci.
Spis treści
- Rodzaje charakterystyk postaci
- Co powinno się znaleźć w charakterystyce postaci?
- Konstrukcja charakterystyki postaci
Rodzaje charakterystyk postaci
Podczas sprawdzianów w szkole podstawowej uczniowie muszą mierzyć się z różnymi rodzajami charakterystyk. Czasem zadanie polega na napisaniu charakterystyki któregoś z członków rodziny czy kolegi z ławki. Mamy wtedy do czynienia z charakterystyką indywidualną – opisujemy jedną osobę.
Analogicznie charakterystykę grupy ludzi, np. całej twojej klasy, nazwiemy charakterystyką zbiorową.
Jeśli treść zadania pozostawia ci wybór w kwestii tego, czyją postać opiszesz, pamiętaj, że najważniejszym czynnikiem, którym powinieneś się kierować, jest twoja własna znajomość postaci. Nie napiszesz dobrej charakterystyki, jeśli nie posiadasz wiedzy na temat opisywanej osoby.
Co powinno się znaleźć w charakterystyce postaci?
Charakterystyka musi być ciekawym tekstem. Żeby dobrze się ją czytało, musisz poza suchym opisywaniem cech danej osoby, podać przykłady sytuacji, w których te cechy były widoczne. Mogą to być epizody w książce, czy twoje osobiste wspomnienia dotyczące tej osoby.
To właśnie dlatego intuicyjnie dużo łatwiej będzie nam napisać charakterystykę mamy, taty czy najlepszego przyjaciela niż bohatera lektury, której nie czytaliśmy lub postaci historycznej, o której nie wiemy za wiele.
Musisz pamiętać, że zadania szkolne, często mają dolne limity liczby słów – czyli minimalnej liczby słów, których musisz użyć w twojej wypowiedzi. Im lepiej znasz daną osobę, tym łatwiej będzie ci bez problemu przekroczyć ten limit.
Czytaj również: Jak napisać wypracowanie?
Opis przeżyć wewnętrznych bohatera - jak napisać?
Konstrukcja charakterystyki postaci
Podobnie jak w przypadku innych form wypowiedzi, twoja charakterystyka powinna być podzielona na konkretne segmenty.
- Prezentacja postaci
We wprowadzeniu musisz zaprezentować postać, którą opisujesz. Przedstaw najważniejsze informacje na jej temat – skąd ją znasz, czy to postać fikcyjna, czy prawdziwy człowiek. Kim dla ciebie jest (przyjaciółką z czasów przedszkola, kolegą z ławki, twoją mamą czy bohaterką twojej ulubionej książki).
Jeśli znasz jej wiek, wiesz, czym się zajmuje, kiedy żyła albo skąd pochodzi i gdzie mieszka – to jest właśnie moment, w którym warto o tym krótko opowiedzieć.
- Wygląd zewnętrzny
Gdy zarysowałeś postać, o której piszesz, przedstaw jej wygląd zewnętrzny. Jeśli mówisz o bohaterze z książki, poszukaj fragmentu, w którym narrator pierwszy raz opisywał daną osobę. Jeśli piszesz o osobie, którą znasz, zastanów się, jakie cechy charakterystyczne u niej zauważasz.
Pamiętaj, żeby unikać powtarzania słów „ma” czy „posiada”. To zrozumiała pokusa, ale: „Zenek to wysoki blondyn o przeszywającym spojrzeniu wielkich niebieskich oczu. Zawsze jest schludnie i elegancko ubrany.” brzmi zupełnie inaczej niż: „Zenek jest wysoki. Ma duże niebieskie oczy i blond włosy. Zwykle ma na sobie schludne i eleganckie ubranie”. Takie różnice na pewno zostaną zauważone przez oceniającego pracę.
- Cechy charakteru
Rozwijając swoją wypowiedź dalej, opowiedz o cechach charakteru. To kolejne miejsce, w którym musisz zadbać o to jak ciekawie przedstawić daną osobę. Nie wystarczy powiedzieć, że dana osoba „jest miła, przyjazna, lojalna, spokojna i opanowana”.
Ten fragment charakterystyki powinien być jej najbardziej rozbudowaną częścią. Zastanów się, kiedy zauważyłeś u tej osoby daną cechą. Możesz też przyjąć odwrotną taktykę. Przypomnij sobie sytuację, w której opisywana postać brała udział, która utkwiła ci w pamięci i zastanów się, co o jej charakterze ta sytuacja mówi.
Opisz jak się w tamtym momencie zachował i dlaczego jest to twoim zdaniem dowód na to, że posiada taką, a nie inną cechę charakteru.
Opisz w ten sposób więcej niż jedną cechę. Wybierz te najważniejsze, które definiują twoim zdaniem całokształt tej osoby. Mogą dotyczyć różnych aspektów jego życia, stosunku do innych ludzi, stosunku do przyjaciół albo dóbr materialnych.
- Podsumowanie
Na koniec nie zapomnij o zakończeniu. W ostatnim akapicie podsumuj tekst swoją własną opinią na temat tej osoby, krótkim stwierdzeniem o własnych odczuciach wobec niej i o powodach, dla których są one takie, a nie inne. Pamiętaj, że zakończenie nie może być za długie.
Czytaj również: Jak napisać rozprawkę? Konstrukcja i zwroty stosowane w rozprawce
Jak napisać list? To zadanie dla dzieci z klas 1-3. Zobacz, jak napisać poprawnie list
Równoważnik zdania - co to jest równoważnik zdania. Przykłady