ChatGPT i inne narzędzia AI mogą być świetnym wsparciem w nauce. Ale pod warunkiem, że dziecko nie przestaje myśleć. W czasach szybkich odpowiedzi jeszcze bardziej potrzebujemy uczyć dzieci... zadawać dobre pytania. I uczyć, że droga na skróty czasem prowadzi donikąd.
Co to jest AI-tutoring i dlaczego to może być problem?
AI-tutoring, czyli nauczanie z pomocą sztucznej inteligencji, zyskuje na popularności. Dzieci pytają ChatGPT o trudne pojęcia z biologii, proszą o streszczenie lektur czy pomoc w napisaniu wypracowań.
Programy oparte na AI stają się dla wielu uczniów rodzajem prywatnego korepetytora – dostępnego 24/7 i zawsze gotowego do pomocy.
Brzmi idealnie? Na pierwszy rzut oka - tak. Ale Timothy Cook, pedagog i autor artykułu w Psychology Today, ostrzega, że to nie takie proste. Dlaczego?
AI często nie uczy krytycznego myślenia, lecz tylko „symulowania” myślenia. Dziecko z pomocą bota uczy się, ale bez głębszego rozumienia treści.
Dodatkowo chatboty mają tendencję do nagradzania użytkownika pochwałami („Świetnie to ująłeś!”), niezależnie od tego, czy jego rozumowanie ma sens. W efekcie dzieci uczą się zadawania pytań „pod algorytm”, nie po to, by znaleźć odpowiedź. Efekt? Budowanie fałszywego przekonania o własnych kompetencjach.
Jak mądrze korzystać z AI? 5 rad dla rodziców uczniów
Z badań i analiz edukacyjnych wynika jasno: sama obecność AI w nauce nie jest niczym złym. Problem zaczyna się, gdy technologia zastępuje myślenie, zamiast je wspierać. Oto, jak pomóc dziecku korzystać z niej mądrze:
- Tłumacz, jak działa AI. Powiedz dziecku, że ChatGPT to nie nauczyciel, który rozumie, co przekazuje, tylko program generujący treści na podstawie wzorców językowych. I że nie wszystko, co brzmi mądrze, jest poprawne.
- Zachęcaj do samodzielnego szukania odpowiedzi. Niech dziecko spróbuje najpierw samodzielnie zastanowić się nad odpowiedzią, zanim sięgnie po pomoc AI.
- Sprawdzajcie razem odpowiedzi AI. Przeczytajcie wspólnie, co chatbot podpowiedział – i porozmawiajcie o tym, co ma sens, a co nie.
- Nie chwal efektu, ale proces. Doceniaj, że dziecko się starało – nawet jeśli odpowiedź była błędna. Dzięki temu nie będzie szukało tylko szybkiego rozwiązania za pomocą AI.
- Dziel się wątpliwościami z nauczycielami. Warto rozmawiać z nauczycielami o tym, jak dzieci korzystają z AI i jak wspólnie wspierać ich samodzielne myślenie.
